Grand bleu de Gascogne

Da Wikipedia
ZE-P
Sta paggina chie a l'è scrita in zeneize
co' ina grafia tipo quella do Prian do 1745
O Grand Bleu de Gascogne

O Grand Bleu de Gascogne ("Seguggio françeize da Guascogna") a l'è 'na razza de chén originaia da Guascogna, into Sud-Ovest da França. A l'è consciderâ 'na razza ben antiga. A-o ritorno da 'na spediçion militâ inte Ardenne, o Gaston Phoebus, o portò inta Contea de Béarn di “chen de Sant’Uberto”, neigro-afogæ e ascì gianchi, i quæ son i antenæ de questa razza. De fæto, questi chen fun dapœu incroxæ con di seguggi do posto, e i produti de sti acobbiamenti dettan vitta a-o Grand Bleu, into quæ s'averte ancon de caratteristeghe do Bloodhound, comme presempio l’olfatto ben sviluppao, ma ascì pe-i esemplæ neigro-afogæ, no amissi da-o Standard de razza, che de votte compariscian inte cocciolæ. O l'è un can ch'o g'ha avúo o privileggio de êse a razza prediletta de moltiscimi personaggi storichi importanti. Questi chen han fæto parte de mute de l'Enrico IV, re de França. A livrea do Grand Bleu a l'è sempre ciu rafinâ, graçie a-o travaggio de acurâ seleçion eseguio da-i alevatoî e graçie ascì a l’influença do climma cado e secco da zona inta quæ o vive da benben di anni. Ancœu a no l'è una razza goæi difusa.

Aspetto generâ[modìfica | modìfica wikitèsto]

Can de taggia mezan-grande. O so manto e a so esprescion forman un insemme tipico scimile a nisciun atro can. E so caratteristeghe son sorvetutto into mantello e ascì inta testa, ch'a l'è ben nobile e ben françeize. O so caratteristego mantello blœu, formao da 'na mescciua de pei neigri e gianchi in sce tutto o corpo con piccene macce spantegæ in sce-o tronco, de quæ soltanto un pâ son ciu evidente. A so andatua a l'è do tutto scingolâ. O no trotta, ma o galoppa, ço o comporta o rollî do dorso a caosa da region lombâ longa.

Carattere[modìfica | modìfica wikitèsto]

A l'è una razza paxe, tranquilla e amooza. A l'è un po’ pigra, scrupoloza e coraggiosa into travaggio. O Grand Blue o l'è afæto afidabile pe-o so gran equilibbrio. O l'è bon a afrontâ di animæ agrescivi, ma o no l'adentiâ mai l’ommo. A razza a l'è stæta seleçionâ pe-a caccia a-o lovo e a-i gren animæ sarvæghi, ma o se dimostra abile ascì inta caccia a-a levre e a-o cinghiale, so nemigo ziao: o vegne dœuviao in sce questi animæ in Itallia ascì.

Atéçça: - mascci tra i 65 e i 72 cm - femmine tra i 62 e i 68 cm.

Peiso: o varria da 32 a 35 kg.

Tronco: toraxe ben sviluppao inte tutti i diametri, âto, largo e profondo, o razonze aomanco o livello do gommio. Costiggiœue mediamente ariondæ. Dorso ciutosto longo, ma ben sostegnúo. Ren un pó ciatte, ma sença ecesso. Ventre ciatto e disceizo. I anche son sporzente. A groppa assæ obliqua e a ponta de cœusce leggiamente cazente.

Tésta e môro: ciutosto forte e de forma alonghia. A pelle ch'a-a crœuve a l'è assæ lasca e a forma uña ò doe ceighe longo e masche. O sorco frontâ o l'è poco acentoao. Moro longo, forte, leggiamente montonin. Lerfe assæ cazente. Comissua labiâ ben acentuâ. Cranio un po ariondao e no troppo largo. Cresta oçipitâ assæ prononçiâ.

Tartùffo: neigro e ben sviluppao.

Denti: completi into numero e into sviluppo.

Collo: mediamente longo, con linia superiô arcoâ e ch'a pœu presentâ zovæa.

Oêge: ataccæ ben basse, sottî e incartoçæ. Se se poñan longo a linnia da mascella, devan aomanco razonze l’estremitæ do tartuffo e de spesso oltrepassâla.

Œuggi: coverti de spesse parpelle, apan un po affuxi.

Arti: anterioî munii de forti avambraççi e de grosci tèndini, ofran un bon punto d’apoggio. Se doviâ çercâ de megioâ i arti posterioî, che spesso son poco sviluppæ in raporto a-i anterioî. I garretti vexin a pe tæra, larghi e un po’ a gommio, segoan una cœuscia longa ma no troppo ciatta. O pê de 'n ovâ poco alonghio, o ricorda quello do lovo. E die son magre. Spalla ben muscolosa. Gommie votte inderê.

Andatûa: a so andatua preferia a l'è o galoppo.

Coa: ben attaccâ, ciutosto grossa, assæ longa, portâ a messoiia e, távotta con pei a spiga.

Pelle: neigra ò ben marmoizâ de placche neigre, ma mai intregamente gianca. O çê da bocca, e lerfe, e parte genitæ e i cuscinetti plantæ son neigri.

Pei: assæ grosso, no goæi curto e spesso.

Coî amissi: segnao da macce neigre in sce fondo gianco intregamente pittettao de neigro, ch'o ghe doña 'na specce de riflesso blœu abæn. Doe macce neigre s'atrœuvan generalmente a-i doi loei da testa, crœuvan i oege, ingœuggian i œuggi e s'arestan a-e masche, no se riconzonzan in sce-a sommitæ do cranio, lasciandoghe into mezo un spaçio gianco, into quæ se trœuva frequentemente una piccena maccia neigra, de forma ovâ, ch'a l'è segno de distinçion. Doe marcatue cô de sciamma ciu ò meno viva poste de d'ato a l’arcâ de çegge vegnan a quadruplicâ i œuggi. Se trœuva pægiamente de tracce cô de sciamma in sce-e masche, in sce-e lerfe, in sce-a parte interna de l’œuggio, in sce-i arti e sotta a coa. Di soggetti g'han o mantello senciamente maculao de neigro, sempre con de tracce cô de sciamma.

Difetti ciu ricorenti: prognatismo, enognatismo, coî no amissi, mezue fœua standard, mancança de premolæ, carattere timmido, attezzamento agrescivo, monorchidismo, criptorchidismo, andatua scoretta, testa curta, cranio troppo ciatto ò troppo drito, oege curte, oege attaccæ âte, œuggio ciæo, mucose rœusa, toraxe poco sviluppao, pê ciatti, arti graçili, groppa troppo sfuzzente, assença de tracce cô de sciamma, tracce de depigmentaçion.

Atri progetti[modìfica | modìfica wikitèsto]

Conligamenti esterni[modìfica | modìfica wikitèsto]