Aegypius monachus

ZE	Quésta pàgina a l'é scrîta in zenéize, segóndo a grafîa ofiçiâ

Avoltöio Néigro (Aegypius monachus Linnaeus,doppo Edwards 1760 ) Famìggia Accipitridae,  Sotofamìggia Gypinae,, ùnica spêce do Génere Aegypius ( Savigny- 1809).

Testa de 'n avoltöio néigro

Co-îna longhéssa de 110 cìtti, e n'avertûa alâre ch'a sfiòra i tréi metri, o l'é conscideròu l'Avoltöio ciù

gròsso d''Eoröpa, o primâto o se l'é zugòu co-o Barbûo, che scibén ch'o l'à a côa ciù  lónga, l'avertûa

alâre a l'é ciù cùrta, röba de cìtti, determinànte o peizo - i 7 chìlli do Gipêto - cóntra i 12 chìlli do Néigro

coscì dîto pò-u colóre ch'o pâ néigro da distânte, maròn scûo vìsto da vixìn; a testa a l'é de cô in sciô

grîxo con macce de néigro sótta o becco e in gîo a l'éuggio, a pelle nûa de cô grîxo ch'o tîa a-o bleu,

colæn de cô grîxo-brûn, in xêuo vìsto da sótta o l'é tùtto scûo levòu e vistôze sanpe de cô gianchinàstro,

ma o se riconòsce sôviatùtto pe-e lónghe e larghe âe che pàn retangolâri, a testa a spòrze pöco e

anche a côa a l'é cùrta. Tùtti i avoltoî, coscì cómme i Perdigiórni, xêuan co-o còllo  cegòu a " S ", pe

cóntra e çighéugne, gru e cìgni ascì in xêuo o tégnan drîto.

Difuxón

l'Avoltöio Néigro o l'é 'na spêce Eoràziatica, l'areale o va in mòddo discontìnoo  da-o

Portogàllo, Spàgna, Frànsa, Grêcia, da Turchîa e da-o Càocazo a l'Ìndia, Mongòlia, Manciória,

mentre in invèrno o se peu trovâ in Corêa e de sémme in çénto in Giapón.

O seu habitat són aree de colìnn-a  ò montagnôze, vàste zöne arsoîe, avèrte, con stréppe de bestie,

maemòtte, vórpi e de ongolæ, sarvèghi, opû alevæ a l'avèrto cómme vàcche, crâve, ma anche

foreste e bòschi, pe nidificâ.

Riproduçión

Maturitæ sesoale a 5-6 anni d''etæ, se fórman e cóbie e són sedentâi,  fàn o nîo in scî

erboi sitoæ  in fòrte deschinâ, praticaménte inacescìbili, 'na nîâ a l'anno, in êuvo incubaçión 55 giórni

depòsto in Eoröpa tra  Frevâ e Màrso, in Àzia in pö prìmma; i picìn  nàscian  in Arvî-Màzzo, làscian o nîo

dòppo  quàttro meixi tra Agósto e Seténbre, aréstan quarche ténpo  co-i genitoî, pö se disperdan atravèrso

Gibiltæra ò a Valle do Nilo,e vàn in gîo pe l'Àfica a Sùd do Sahara, ritorniàn co-a  maturitæ sesoale.

Alimentaçión

O se nûtre de carògne, o seu becco gròsso drûo o ghe permétte de sgoaeâ, ronpî a pelle

ciù  dûa de gròsse carcasse, de squarsâ i móscoli; o màngia  carne e no ventràggi, ma a l'òcaxón anche

animæ vîvi, roditoî picÌn, anfibbi e réttili.