Runseggiu

Da Wikipedia
tante merçe de runçeggi
a diffüxun de l'hexaplex trunculus

Runseggiu. I runseggi (o runçeggi) en quelle lümasse de mâ in po ciü grosse (e ciü piccin-e invece e ciammemmu curnetti) da famiggia di mürexi. Vivan inscî scöggi. Pöan arivâ a ese lunghe 10 cm. En di predatuî, ti e pö truvâ ch'en aprövu a mangiase ün musculu doppu d'êsisel'avertu. Cuscì cumme i atre lümasse, sun ermafrudite, saiv'a dî, massc'e figgia insemme, e de spessu ti pö atruvane in pâ attaccæ, squæxi föa de l'ægua, ch'en ancun aprövu a acubbiase, magara da-a nötte primma.

E due specce ciü inpurtante sun:

  • l'Hexaplex trunculus (o Murex trunculus o Phyllonotus trunculus) ditu ascì "runseggiu russu de scöggiu" ben ben cumün in scî scöggi da nostra Rivêa, u ven ben cumme lesca pe-i pescuéi, ma u l'é bun ascì da mangiâ
  • u Bolinus brandaris (o Murex brandaris) ch'u l'è quellu cu-u "mannegu" e-e spin-e. Intu zeneize antigu "runseggiu" vueiva dî "penaccu"[1], sciben che stu chì semai u faiæ pensâ ciutostu a 'na massa cu-i cioi.

Storicamente u l'è inpurtante perchè antigamente da-a sö bava se ghe prudüxeiva de tente: da-u primmu u blö éndegu e da-u segundu a pùrpua.

Notte[modìfica | modìfica wikitèsto]

  1. "meio e prender conseio
    anti che fera lo ronzeio"
    Anon. Zen. CXVI. [1]

Âtri progètti[modìfica | modìfica wikitèsto]