Tè: diferénse tra e verscioìn
m r2.7.1) (Bot: Aggiungo hif:Cha |
m Bot: Migrating 131 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q6097 (translate me) |
||
Lìnia 10: | Lìnia 10: | ||
[[Categorîa:Beviaggi]] |
[[Categorîa:Beviaggi]] |
||
[[af:Tee]] |
|||
[[am:ሻይ]] |
|||
[[an:Té]] |
|||
[[ar:شاي]] |
|||
[[arz:شاى]] |
|||
[[as:চাহ]] |
|||
[[ast:Té]] |
|||
[[ay:Pulu]] |
|||
[[az:Çay (içki)]] |
|||
[[ba:Сәй]] |
|||
[[bat-smg:Erbeta]] |
|||
[[be:Гарбата]] |
|||
[[be-x-old:Гарбата]] |
|||
[[bg:Чай]] |
|||
[[bh:चाय]] |
|||
[[bn:চা]] |
|||
[[br:Te]] |
|||
[[bs:Čaj]] |
|||
[[ca:Te]] |
|||
[[chy:Véhpotséhohpe]] |
|||
[[ckb:چا]] |
|||
[[cs:Čaj]] |
|||
[[cv:Чей]] |
|||
[[cy:Te]] |
|||
[[da:Te]] |
|||
[[de:Tee]] |
|||
[[diq:Çay]] |
|||
[[dv:ސައި]] |
|||
[[dz:ཇ]] |
|||
[[el:Τσάι]] |
|||
[[en:Tea]] |
|||
[[eo:Teo]] |
|||
[[es:Té]] |
|||
[[et:Tee (jook)]] |
|||
[[eu:Te (infusioa)]] |
|||
[[fa:چای]] |
|||
[[fi:Tee]] |
|||
[[fiu-vro:Tii]] |
|||
[[fr:Thé]] |
|||
[[fur:Te]] |
|||
[[ga:Tae]] |
|||
[[gan:茶]] |
|||
[[gd:Tì]] |
|||
[[gl:Té]] |
|||
[[he:תה]] |
|||
[[hi:चाय]] |
|||
[[hif:Cha]] |
|||
[[hr:Čaj]] |
|||
[[ht:Te]] |
|||
[[hu:Tea (ital)]] |
|||
[[hy:Թեյ]] |
|||
[[ia:The]] |
|||
[[id:Teh]] |
|||
[[io:Teo]] |
|||
[[is:Te]] |
|||
[[it:Tè]] |
|||
[[ja:茶]] |
|||
[[jbo:tcati]] |
|||
[[jv:Tèh]] |
|||
[[ka:ჩაი]] |
|||
[[kk:Шай]] |
|||
[[kn:ಚಹಾ]] |
|||
[[ko:차 (음료)]] |
|||
[[krc:Чай]] |
|||
[[ksh:Tee]] |
|||
[[ku:Çay (vexwarin)]] |
|||
[[la:Thea]] |
|||
[[lad:Chai]] |
|||
[[lb:Téi]] |
|||
[[lbe:Чяй]] |
|||
[[lt:Arbata]] |
|||
[[lv:Tēja]] |
|||
[[mk:Чај]] |
|||
[[ml:ചായ]] |
|||
[[mn:Цай]] |
|||
[[mr:चहा]] |
|||
[[ms:Teh]] |
|||
[[mwl:Xá]] |
|||
[[nds:Tee]] |
|||
[[nds-nl:Tee (draank)]] |
|||
[[ne:चिया]] |
|||
[[nl:Thee (drank)]] |
|||
[[nn:Te]] |
|||
[[no:Te]] |
|||
[[nrm:Thée]] |
|||
[[nv:Chʼil ahwééh]] |
|||
[[oc:Tè]] |
|||
[[or:ଚା’]] |
|||
[[pa:ਚਾਹ]] |
|||
[[pfl:Tee]] |
|||
[[pl:Herbata]] |
|||
[[pnb:چآ]] |
|||
[[ps:چای]] |
|||
[[pt:Chá]] |
|||
[[qu:Tiy]] |
|||
[[ro:Ceai]] |
|||
[[ru:Чай]] |
|||
[[rue:Чай]] |
|||
[[sa:चायम्]] |
|||
[[sah:Чэй]] |
|||
[[scn:Tè]] |
|||
[[sco:Tea]] |
|||
[[sh:Čaj]] |
|||
[[simple:Tea]] |
|||
[[sk:Čaj]] |
|||
[[sl:Čaj]] |
|||
[[sq:Çaji]] |
|||
[[sr:Чај]] |
|||
[[srn:Te]] |
|||
[[su:Entéh]] |
|||
[[sv:Te]] |
|||
[[sw:Chai]] |
|||
[[szl:Tyj]] |
|||
[[ta:தேநீர்]] |
|||
[[te:తేనీరు]] |
|||
[[tg:Чой]] |
|||
[[th:ชา]] |
|||
[[tpi:Ti]] |
|||
[[tr:Çay (içecek)]] |
|||
[[tt:Чәй]] |
|||
[[uk:Чай]] |
|||
[[ur:چائے]] |
|||
[[uz:Choy]] |
|||
[[vep:Čai]] |
|||
[[vi:Trà]] |
|||
[[war:Seminte]] |
|||
[[yi:טיי]] |
|||
[[zh:茶]] |
|||
[[zh-classical:茶]] |
|||
[[zh-min-nan:Tê]] |
|||
[[zh-yue:茶]] |
Versción de 17:58, 8 màr 2013
O Tè o l' è un beviaggio ottegnüo dall' infüxion de fögge da Thea Sinensis, cianta da famiggia Teacee.
A cianta do tè
A Thea Sinensis a l' è stæta ciammä anche Camellia Theifera o Camellia Sinensis. Se tratta de un erbô, che ao stato natürale o l' ea originaio dell' Assam e de zone fra India e Cinn-a. Ao stato coltivou o vegne lasciou basso all' artessa de un costo. Sciübben che a preferisce i climi cädi e ümidi, a cianta do tè a sopporta ben anche i freidi invernali. O l' è un sempreverde, dai scioi gianchi. E föggie vegnen cöggeite 3 - 4 votte l' anno. A reisa a pö arrivä a 500 chilli de tè secco pe ettao. I prinçipali paixi prodüttoi son India, Cinn-a, Giappon, Sri Lanka, Indonexia, e varï stati africhen e do Sud do Caucaso.
Farmacologia do tè
O tè o contegne teofillinna, caffeinna, öio essensiale, tannin. Fra unna qualitæ de tè e l' atra ghe pö esse grosse differense in to contegnüo de questi prinçipï attivi. Caffeinna e Teofillina son dui derivæ xantinici; a primma a l' ha unna forte azion eççitante in sce o scistema nervoso çentrale mentre a segunda a l' è un potente stimolante cardiaco. Tütte e due han azion diuretica. L' effetto in sce a circolasion a livello de coronarie o l' è abbastansa complesso: teofillinna e caffeinna portan vasodilatazion in periferia, ma vasocostrizion a livello çentrale.
Trattamento de föggie
Pe pueile döviä pe l' infüxion, e foggie do tè g'han bezeugno de un trattamento complicou, che o comprende torrefazion e fermentasion a ciü ripreise. Quande a primma torrefazion a l' è fæta in moddo da evitä fermentasioin suççescive, se ottegne o Tè verde.