C: diferénse tra e verscioìn

Da Wikipedia
Contegnûo scasòu Contegnûo azónto
AsAIPA (discusción | contribûti)
Nisciùn ògètto de modìfica
GianWiki (discusción | contribûti)
Nisciùn ògètto de modìfica
Lìnia 1: Lìnia 1:
{{Grafîa ofiçiâ}}
{{Alfabeto latin}}
{{Alfabeto latin}}


'''C''' (minoscolo '''c'''), a l'é a tersa letia de l'[[alfabêto latin]].
'''C''' (minóscolo '''c'''), ciamâ ascì '''cé''', a l'é a terça létia de l'alfabêto latìn. A s'é evolûa da létia greca [[gamma]] (Γ γ) e gh'a di origine comuni co a létia çirillica [[Г (çirillico)|Г г]].


==Stöia==
Inte parlæ liguri a prezenta o són {{IPA|/k/}} davanti ''a,o, eu/ö,'' e ''u/ü'' e {{IPA|/ʧ/}} davanti ''e'' e ''i'', mentre a forma o digramma ''sc'' ({{IPA|/ʃ/}}) e o trigramma ''scc'' ({{IPA|/ʃtʃ/}}) davanti ''e'' e ''i''.
{| class="wikitable"
|-
! ''[[Gimel|Gaml]]'' <br />fenîcio
! ''[[Gimel|Ğīm}}]]'' <br />arabo
! ''[[Gimel]]'' <br />ebraico
! ''[[Gamma]]'' <br />grêgo
! C <br />etrusca
! C (G)<br />latinn-a antîga
|- style="background:white; text-align:center;"
|[[File:Phoenician gimel.svg|30px|Gimel fenîcio]]
|[[File:Jiim-individua.svg|30px|Ğīm arabo]]
|[[File:Gimel Hebrew.svg|20px|Gimel ebraico]]
|[[File:Gamma uc lc.svg|55px|Gamma grêgo]]
|[[File:EtruscanC-01.svg|30px|C etrusca]]
|[[File:Old Latin G.svg|20px|Latin antîgo]]
|}
⟨C⟩ e ⟨G⟩ son derivæ da-a mæxima letia [[Lengoe semitiche|semitica]] ciamâ [[gimel]], che fòscia a l'êa 'n adatamento de 'n [[Geroglifici egiçi|geroglifico egiçio]] ch'o raprezentâva 'n caciafrusto (che poieiva êse o scignificâto do nomme ''gimel''), ò fòscia a raprezentâva 'n camello, che i Semiti ciamâvan ''gamal''.


Inta [[lengoa etrusca]], e [[Consonante ocluxîva|consonante ocluxîve]] no faxeivan contrasto con consonante [[Sonòrizaçion|sonöre]], donca a ⟨[[Gamma|Γ]]⟩ [[Lengoa grêga antîga|grêga]] a l'êa stæta adotâ 'nte l'[[alfabêto etrusco]] pe raprezentâ {{IPA|/k/}}. Za inte l'alfabêto grêgo òcindentâle, a gamma a l'aveiva 'na forma ⟨[[File:Early Etruscan C.gif|15px]]⟩ inte l'etrusco antîgo, pöi ⟨[[File:Classical Etruscan C.gif|15px]]⟩ inte l'etrusco clascico. Into latin clascico, a l'êa diventâ ⟨{{Maioscolétto|c}}⟩. Inte iscriçioin latinn-e antîghe, e letie ⟨{{maioscolétto|c k q}}⟩ êan adêuviæ pe raprezentâ i soin {{IPA|/k/}} e {{IPA|/ɡ/}}, che no êan distinti inta scrîtûa: ⟨{{maioscolétto|q}}⟩ s'adêuviâva pe raprezentâ {{IPA|/k/}} ò {{IPA|/ɡ/}} primma de 'na vocâle ariondâ, ⟨{{maioscolétto|k}}⟩ primma da ⟨{{maioscolétto|a}}⟩, e ⟨{{maioscolétto|c}}⟩ inte l'âtre poxiçioin.
== Vôxe corelæ ==


Inte o III secolo a.C., o l'êa stæto introdûto 'n caratere modificòu pe {{IPA|/ɡ/}}, e a ⟨{{maioscolétto|c}}⟩ s'adêuviâva pe {{IPA|/k/}}. L'ûzo da ⟨{{maioscolétto|c}}⟩ (e da seu variante ⟨{{maioscolétto|g}}⟩) o l'aveiva finîo pe rinpiasâ quæxi tutte e ⟨{{maioscolétto|k}}⟩ e ⟨{{maioscolétto|q}}⟩. Donca, a partî da-o perîodo clascico, ⟨{{maioscolétto|g}}⟩ a s'adêuviâva comme pægia da gamma grêga, e a ⟨{{maioscolétto|c}}⟩ comme pægia da kappa; questo o se peu vedde 'nta romanizaçion de paròlle grêghe, comme 'ΚΑΔΜΟΣ', 'ΚΥΡΟΣ', e 'ΦΩΚΙΣ': '{{maioscolétto|cadmvs}}', '{{maioscolétto|cyrvs}}' e '{{maioscolétto|phocis}}'.
* [[Ç]]
* [[Çediggia]]

[[Categorîa:Letie latinn-e]]

Versción de 22:01, 28 màz 2019

ZE
Quésta pàgina a l'é scrîta in léngoa zenéize

A Grafîa adeuviâ a l'é quélla de l'Académia Ligùstica do Brénno

C
C
Alfabêto latìn
Aa Bb Cc Dd    
Ee Ff Gg Hh
Ii Jj Kk Ll
Mm Nn Oo Pp
Qq Rr Ss Tt
Uu Vv Ww Xx
Yy Zz
Létie azontîve de parlæ liguri
Ææ Çç Ëë Ññ    
Ňň Öö Œœ Řř
Šš Ṡṡ Üü

C (minoscolo c), a l'é a tersa letia de l'alfabêto latin.

Stöia

Gaml
fenîcio
Ğīm}}
arabo
Gimel
ebraico
Gamma
grêgo
C
etrusca
C (G)
latinn-a antîga
Gimel fenîcio Ğīm arabo Gimel ebraico Gamma grêgo C etrusca Latin antîgo

⟨C⟩ e ⟨G⟩ son derivæ da-a mæxima letia semitica ciamâ gimel, che fòscia a l'êa 'n adatamento de 'n geroglifico egiçio ch'o raprezentâva 'n caciafrusto (che poieiva êse o scignificâto do nomme gimel), ò fòscia a raprezentâva 'n camello, che i Semiti ciamâvan gamal.

Inta lengoa etrusca, e consonante ocluxîve no faxeivan contrasto con consonante sonöre, donca a ⟨Γgrêga a l'êa stæta adotâ 'nte l'alfabêto etrusco pe raprezentâ /k/. Za inte l'alfabêto grêgo òcindentâle, a gamma a l'aveiva 'na forma ⟨⟩ inte l'etrusco antîgo, pöi ⟨⟩ inte l'etrusco clascico. Into latin clascico, a l'êa diventâ ⟨c⟩. Inte iscriçioin latinn-e antîghe, e letie ⟨c k q⟩ êan adêuviæ pe raprezentâ i soin /k/ e /ɡ/, che no êan distinti inta scrîtûa: ⟨q⟩ s'adêuviâva pe raprezentâ /k/ ò /ɡ/ primma de 'na vocâle ariondâ, ⟨k⟩ primma da ⟨a⟩, e ⟨c⟩ inte l'âtre poxiçioin.

Inte o III secolo a.C., o l'êa stæto introdûto 'n caratere modificòu pe /ɡ/, e a ⟨c⟩ s'adêuviâva pe /k/. L'ûzo da ⟨c⟩ (e da seu variante ⟨g⟩) o l'aveiva finîo pe rinpiasâ quæxi tutte e ⟨k⟩ e ⟨q⟩. Donca, a partî da-o perîodo clascico, ⟨g⟩ a s'adêuviâva comme pægia da gamma grêga, e a ⟨c⟩ comme pægia da kappa; questo o se peu vedde 'nta romanizaçion de paròlle grêghe, comme 'ΚΑΔΜΟΣ', 'ΚΥΡΟΣ', e 'ΦΩΚΙΣ': 'cadmvs', 'cyrvs' e 'phocis'.