Növe: diferénse tra e verscioìn
m poezia in nuvaize |
m →Pòsti de interèsse: Poexìa - segonda parte |
||
| Lìnia 77: | Lìnia 77: | ||
:i n' vraiva che e só chè |
:i n' vraiva che e só chè |
||
:i n' daisa mìa a scabeciu |
:i n' daisa mìa a scabeciu |
||
:Ma pöi i taimpi e i sodi |
|||
:- che insóin u vö pü scrusì - |
|||
:i son tantu cambiè, |
|||
:che si palasci acsì |
|||
:da squòsi véinti lüstri |
|||
:insóin i-a pü tuchè. |
|||
:E alura u s' pö dì, |
|||
:me còra e vegia piasa, |
|||
:ch'in son davai pü lüstri |
|||
:ma tantu scalcinè |
|||
:da fòse cumpatì |
|||
:da tüti quei chi pasa. |
|||
== Ecunumìa == |
== Ecunumìa == |
||
Versción de 13:27, 30 màr 2021
NV
|
Sta pàgina l'è scrita in nuvaize |
| Nêuve comùn | |||
|---|---|---|---|
| (IT) Novi Ligure | |||
| |||
 | |||
| Localizaçión | |||
| Stâto |  Itàlia
| ||
| Región |  Piemonte
| ||
| Provìnsa |  Lisciandria
| ||
| Aministraçión | |||
| Scìndico | Gian Paolo Cabella (Centro-destra) da-o 10/06/2019 | ||
| Teritöio | |||
| Coordinæ: | 44°45′33″N 8°47′08″E / 44.759167°N 8.785556°E | ||
| Altitùdine | Palàsso do Comùn 197 màscima 325 - minima 150 m s.l.m. | ||
| Superfìcce | 55,2 km² | ||
| Abitanti | 28 222[1] (31-1-2020) | ||
| Denscitæ | 511,27 ab./km² | ||
| Fraçioìn | Barbellotta, Merella | ||
| Comùn confinanti | Basalüsso, Bosco Marengo, Cassano Spinola, Gavi, Pasturann-a, Poseu, Seravalle Scrivia, Tascereu | ||
| Âtre informaçioìn | |||
| CAP | 15067 | ||
| Prefìsso | 0143 | ||
| Fûzo oràrio | UTC+1 | ||
| Còdice ISTAT | 006114 | ||
| Cod. cadastrâ | F965 | ||
| Targa | AL | ||
| Cl. scìsmica | zöna 3A (sismicitæ bàssa)[2] | ||
| Cl. climàtica | zöna E, 2 717 GG[3] | ||
| Nomme abitanti | nuvaizi | ||
| Sànto patrón | Madònna da néive | ||
| Giórno festîvo | 5 agustu | ||
| Cartògrafîa | |||
  Nêuve | |||
 | |||
| Scîto instituçionâle | |||
Nêuve (Neuve in piemuntaise, Neuve-en-Ligurie in française, Novi Ligure in italiàn) l'è in comüne italiàn ch'u gh'à 28.468 abitanti inta Pruvinsa id Lisandria, in Piemónte, u tersu comüne pe nümeru de abitanti.
Geografìa
Nêuve l'è 'na çitò a mêza strò fra Zena e Lisandria, inta región stórica d'Untrazùvu, che 'na vota l'êa "Ata Ligüria" e inchêu l'è "Bòssu Piemónte".
Storia
Inte cursu da stoja Nêuve gh'à sainpre avüu n'inpurtansa stratégica. L'êa a çitò pü a nord da Repüblica id Zena féin-a ai 1815, quande a Repüblica zenaize l'è sta scancelà e missa intu Regnu id Sardegna. Dopu a l'è stà pruvincia pe cuntu só, fazando pòrte da División id Zena, féin-a ai 1859, quande ei guvernu piemuntaize l'à creó a Pruvinsa id Lisandria.
Pòsti de interèsse
A Nêuve gh'é ei Museo dei Campionissimi, ch'u l'é 'n muséu da storia da biciclètta dedicó a dui famuzi ciclisti id Nêuve e dinturni: Custànte Girardéngu e Faustu Cóppi. Pöi gh'é anche a piasa da Culegiòta, e chi gh'é 'na puesìa dedicò a sta piasa:
- A piasa e i só palasci
- Me còra e bela piasa
- ti che t'é saimpre stata
- e cö da vegia Növe,
- anche se u taimpu u pasa
- a t'vöiu ancù pü bain.
- perchè u m' pò ch'i t' lasa
- andò a descaméin.
- E quande in mumentéin
- a m' fermu lì a guaciòte,
- e a ser'na stisa i ögi,
- u m' pò id arcurdòte
- cmè t'eri ina vóta:
- tranquila e silensiusa
- ti smiaivi in salótu
- indonde tüta a giainte
- a dménga féin-a 'n botu
- a stòva a descurì
- o püra a fò di ceti
- 'n se queli chi surtiva
- da-a mesa de-e mesdì.
- E alura a restu lì
- 'na stisa ancù a sugnò
- e a t' vèdu cunturnò
- da tüti i tó palasci
- bei lustri e decurè
- da artisti ch'i savaiva
- fò bain u só mesté.
- Isi ernu taimpi bón-ni
- e acsì i só padrón-ni
- ch'i g'aiva i sodi a breciu,
- i n' vraiva che e só chè
- i n' daisa mìa a scabeciu
- Ma pöi i taimpi e i sodi
- - che insóin u vö pü scrusì -
- i son tantu cambiè,
- che si palasci acsì
- da squòsi véinti lüstri
- insóin i-a pü tuchè.
- E alura u s' pö dì,
- me còra e vegia piasa,
- ch'in son davai pü lüstri
- ma tantu scalcinè
- da fòse cumpatì
- da tüti quei chi pasa.
Ecunumìa
A Nêuve gh'é a famuza fabrica id ciculòta "Pernigotti", mentre a fabrica id ciculòta e di ciaplete "Novi" se trêuva s´übtu fêu 'd Nêuve int'ei comün id Seravòle.
Cultüa
A Nêuve u's pòrla incù ei nuvàize, in dialettu du zenàize. A cüzìn-a asì l'è principalmainte lìgüre.
Manifestaçionn-i
Feste e fêe
Comûnicaçionn-i
Notte
- ↑ Dæto Istat - Popolaçión rescidénte a-o 31 zenâ 2020.
- ↑ Clascificaçion sismica (XLS), in sce protezionecivile.gov.it.
- ↑ Lézze 26 agósto 1993, n. 412, alegòu A, Tabélla di gràddi/giórno di Comùn pe Región e Provìnsa (PDF), in sce efficienzaenergetica.acs.enea.it, 1 màrso 2011, p. 151. URL consultòu o 25 arvî 2012.
Atri progetti
Wikimedia Commons a contêgne di files in sce Növe
| Contròllo de outoritæ | VIAF (EN) 125158407 · WorldCat Identities (EN) 125158407 |
|---|