Sâta a-o contegnûo

Utente:Michæ.152

Da Wikipedia

«O ténpo o pàssa e-a mòrte a vén,
biâti quélli ch'àn fæto do bén.»

Me ciàmo Michele (Michelìn), són nasciûo a Zêna e ò pasòu i prìmmi doî ànni da mæ vìtta a Pêgi, ma òua staggo a Cornigén co-a mæ famìggia. Me són diplomòu a-o licêo scientìfico Enrico Fermi de Sàn Pê d'Ænn-a e a-o moménto són derê a studiâ Odontoiatrîa a l'Universcitæ de Zêna. Insémme a-o mæ percórso di stùddi scentìfichi, ò maturòu ànche ‘na fòrte pasción pe-e disciplìnn-e umanìstiche, ch'a m'à sponciòu a interesâme sôviatùtto de filosofîa e de letiatûa clàscica grêga e latìnn-a. Óltre a-a letûa, dónca, me piâxe ànche pasâ o mæ ténpo lìbero inta natûa, de spésso in biciclétta in scê artûe de Zêna o a caminâ pe sentê in scî mónti.

O mæ mesiâo o l'é de Pra, dónde l'é cresciûo mæ poæ ascì, ma l'é stæto de lóngo ræo sentî parlâ zenéize in famìggia, cómme òrmâi o l'acàpita in tànti câxi. A ògni mòddo a mæ pasción pe-a letiatûa a m'à permìsso de megioâ o mæ zenéize co-a letûa di seu gréndi scritoî, sôviatùtto do Martin Piaggio e do Federico Gazzo. Cosci ò deçîzo de inparâ a adêuviâ a grafîa ofiçiâ pe fornî a mæ contribuçión, picìnn-a e inperfètta, inta trasmisción de ‘na tradiçión inportànte, ch'a pâ fâ de lóngo ciù fadîga a sorvevîve a-e generaçioìn.

Ingenoaménte credûo coruçión de ‘na ciù viâxa léngoa italiànn-a, de spésso into pasòu o patrimònio di dialètti o l'é stæto dæto pe segûo e ànsi conscideròu inbaràsso pe superâ ‘n pasòu aretròu: sôlo inti ùrtimi ténpi émmo però acapîo che quéste parlæ, dîte ciù precizaménte léngoe regionâli, són in veitæ ‘na manifestaçión ch'a l’aciànta e réixe inte ‘n’antighìscima tradiçión, paralélla a-a nòstra comùn identitæ italiànn-a. Quésto tàggio da stöia, cómme di âtri, o l'é però restòu ciufîto cómme ‘na mutilaçión da nòstra ereditæ, che ne peu inpedî d'acapî e raxioìn profónde pe-e quæ sémmo quélli che sémmo.

Pe quésto mi créddo che, inte ‘na soçietæ che pe divèrsci açidénti a l'é sénpre ciù invexendâ, omologâ, alienâ, a coscénsa do lêugo dónde vivémmo ne permétte de descrovî e avardâ a nòstra identitæ umâna: l'é cosci chi-â “cûa pe-a cultûa” a divégne alôa ‘na mêxìnn-a pe-a persónn-a, da quæ ànche quélli che vegniân aprêuvo a niâtri àn drîto de gödî. Do rèsto, cómme o dîva o George Steiner, fòscia davéi “quànde ‘na léngoa a mêue, un mòddo de inténde o móndo, un mòddo de amiâ o móndo o mêue insémme a lê”.

E pàgine ch'ò creòu

[modìfica | modìfica wikitèsto]

Archiologîa e stöia

[modìfica | modìfica wikitèsto]
Prîa Scrîta
Prîa de Issel
Prîa do Dolmen
Baigus
Penn
Etæ do Brónzo
Fascîximo

Letiatûa: outoî e òpie

[modìfica | modìfica wikitèsto]
Omero
Odissea
Iliade
Eraclito
Alcmàn
Mimermo
Solón
Lucréçio
Virgìlio
Enéide
Federîco Gàzzo
Gioanìn Cazàssa
A sanfornia zeneize

Lêughi e tradiçioìn popolâri lìguri

[modìfica | modìfica wikitèsto]
Cornigén
Pónte de Cornigén
Madonétta de Cornigén
Mónte Béigoa
Nìccio do Brìcco do Broxìn
Sànpa do Diâo
Bacàn
Colònna infâme de Ciasétta Caviglia
Baxìlica de Nòstra Scignóra Asónta
Ligüre d'l'Ultrezuvu d'Punainte
Dialetu uaröxiu
Gexia d'Noštřa Scignuřa Asounta (Uô)
Sàn Pê
Sàn Pòulo
Traduçión (biologîa)
Mitocóndrio
Çélola
DNA
"Dògma" çentrâle da biologîa molecolâ
Babel uténte
it-N Quest'utente può contribuire con un livello madrelingua in italiano.
en-4 This user has near native speaker knowledge of English.
lij-3 St'uténte chi o peu contriboî co-in livéllo avansòu in lìgure.
la-3 Hic usor/Haec ustrix probe ac Latine conferre potest.
Uténti pe léngoa