Mimnermo

ZE	Quésta pàgina a l'é scrîta in léngoa zenéize A Grafîa adeuviâ a l'é quélla de l'Académia Ligùstica do Brénno

Mimnermo, Elegia

Mimnermo de Colofón (in grêgo antîgo: Μίμνερμος; VII secolo a.C. - VI secolo a.C.) o l'é stæto 'n poêta lìrico grêgo.

Vìtta

Da seu vìtta rèsta pöche informaçioìn: Mimnermo o l'é nasciûo in Àzia Minô, a Colofón ò fòscia a Smîrne; o l'ha scangiòu elegîe co-o legislatô e poêta Solón e segóndo a tradiçión da Suda o l'é stæto 'n floutìsta ascì (o sunâva l'aulòs), pròpio cómme a dònna de nómme Nannò da quæ o s'êa inamoòu.

Framénti

I filòlogi lisciandrìn han acugéito a seu produçión leterâia in doî lìbbri, a Smirneide e-a Nannò: a ògni mòddo ne rèstan in tùtto sôlo 'na vinténn-a de framénti, pe 'n totâle de 80 vèrsci ciù ò mêno. Inti ténpi antîghi Mimnermo o l'êa apresòu sôviatùtto cómme poêta d'amô ed eròtico, ma da seu poêxîa d'amô no gh'émmo ciù nisciùnn-a tràccia.

I framénti sopravisciûi móstran un profóndo pescimìsmo scaturîo da-a meditaçión in scî têmi da mòrte e da veciàia: l'é 'n ciæo ezénpio o framénto 2 West, into quæ vêgne repigiâ l'inmàgine de l'Ilîade ch'a paragónn-a i òmmi mortæ a-e féugge che càzzan.

(GRC) «ἡμεῖς δ’, οἷά τε φύλλα φύει πολυάνθεμος ὥρη ἔαρος, ὅτ’ αἶψ’ αὐγῇς αὔξεται ἠελίου, τοῖς ἴκελοι πήχυιον ἐπὶ χρόνον ἄνθεσιν ἥβης τερπόμεθα, πρὸς θεῶν εἰδότες οὔτε κακόν οὔτ’ ἀγαθόν· Κῆρες δὲ παρεστήκασι μέλαιναι, ἡ μὲν ἔχουσα τέλος γήραος ἀργαλέου, ἡ δ’ ἑτέρη θανάτοιο· μίνυνθα δὲ γίγνεται ἥβης καρπός, ὅσον τ’ ἐπὶ γῆν κίδναται ἠέλιος. αὐτὰρ ἐπὴν δὴ τοῦτο τέλος παραμείψεται ὥρης, αὐτίκα δὴ τεθνάναι βέλτιον ἢ βίοτος· πολλὰ γὰρ ἐν θυμῷ κακὰ γίγνεται· ἄλλοτε οἶκος τρυχοῦται, πενίης δ’ ἔργ’ ὀδυνηρὰ πέλει· ἄλλος δ’ αὖ παίδων ἐπιδεύεται, ὧν τε μάλιστα ἱμείρων κατὰ γῆς ἔρχεται εἰς Ἀΐδην· ἄλλος νοῦσον ἔχει θυμοφθόρον· οὐδέ τίς ἐστιν ἀνθρώπων ᾧ Ζεὺς μὴ κακὰ πολλὰ διδοῖ.»

(LIJ) «Noî, quæ féugge fa nàsce a scioîa stagión de primavéia, cómme créscian a-i ràggi do sô, a lô scìmili pe brêve ténpo gödìmmo de scioî de zoventù, da-i dêi no conoscémmo ni mâ ni bén, e-e Kere ne stàn dacànto néigre: l'unn-a ch'a têgne a fìn da veciàia dolorôza, quéll'âtra da mòrte; e pochìscimo dûa o frûto de zoventù, quànte in sciâ tæra se vöze o sô. Pöi, quànde segûo quésta fìn de zoventù a l'arìva a-a chéita, sùbito êse mòrti o l'é mêgio da vìtta: defæti inte l'ànimo tànte desgràçie se verìfican: quàrche vòtta o patrimònio o se desfa, e de povertæ i efètti dolorôzi s'inpónn-an. Un âtro pe cóntra pöi di fìggi o sénte a mancànsa, di quæ tantìscimo o söfre o dexidêio e sótta tæra o va a l'Âde. Un âtro 'n mâ o l'ha ch'o distrûe a ménte: ni quarchedùn gh'é tra-i òmmi a-o quæ Zôve tànte desgràçie o no dàgghe.»

(Mimnermo: Cómme e féugge, Fr. 2 West)

Into framénto 1 West Mimnermo o célebra i piâxéi da vìtta che apartégnan a-a zoventù e-o desprêxa a mîzea condiçión da veciàia: e cöse ciù bèlle concèsse a-i mortæ defæti són ànche e ciù brêvi e no ha sénso continoâ a vîve dòppo avéile pèrse.

(GRC) «τίς δὲ βίος, τί δὲ τερπνὸν ἄτερ χρυσῆς Ἀφροδίτης; τεθναίην, ὅτε μοι μηκέτι ταῦτα μέλοι, κρυπταδίη φιλότης καὶ μείλιχα δῶρα καὶ εὐνή, οἷ' ἥβης ἄνθεα γίνεται ἁρπαλέα ἀνδράσιν ἠδὲ γυναιξίν· ἐπεὶ δ' ὀδυνηρὸν ἐπέλθῃ γῆρας, ὅ τ' αἰσχρὸν ὁμῶς καὶ κακὸν ἄνδρα τιθεῖ, αἰεί μιν φρένας ἀμφὶ κακαὶ τείρουσι μέριμναι, οὐδ' αὐγὰς προσορῶν τέρπεται ἠελίου, ἀλλ' ἐχθρὸς μὲν παισίν, ἀτίμαστος δὲ γυναιξίν· οὕτως ἀργαλέον γῆρας ἔθηκε θεός.»

(LIJ) «E quæ vìtta, e quæ giöia sénsa Vénere d'öo? Voriéiva êse mòrto, quànde a mi no ciù quésto o l'inpórte, o clandestìn amô e-i dôsci doìn e-o giàsso, che da zoventù i scioî són che scàpan vîa pe-i òmmi e pe-e dònne; quànde pe cóntra dolorôza arìva a-a chéita a veciàia, che brùtto e insémme pìtima l'òmmo a rénde, de lóngo inte l'ànimo trìsti o torméntan inquietùdini, ni o se ralégra a-o védde i ràggi do sô, ma o l'é mâvìsto da-i figeu e desprexòu da-e dònne. Coscì dolorôza a veciàia l'ha fæta dîo.»

(Mimnermo: "Cóntra a veciàia", Fr. 1 West)