Conbétto

ZE	Quésta pàgina a l'é scrîta in léngoa zenéize A Grafîa adeuviâ a l'é quélla de l'Académia Ligùstica do Brénno

Conbétto (Columba Oenas - Linnaeus 1758 ), in Italiàn Colombella, o Paganini o métte Cónbo Sarvægo, ma a Zêna o nómme o l'é senpre stæto "Conbétto". Sotofamìggia Columbidae, Tribù Columbini, Génere Columba, Spêce Oenas. O l'é o ciù picìn e ciù snéllo di tréi cónbi Eoropêi.

Descriçión

Lóngo 32-34 cìtti, avertûa alâre 60-66 cìtti, còrpo de cô grîxo ch'o tîa a-o bleu, barre alâri de cô néigro cùrte e discontìnoe, macce de cô vèrde metalico a-i lati do còllo, peto rêuza-vinôzo; in xêuo e âe àn o bòrdo, e remiganti en de cô néigro, anche a côa a l'à o terminale neigro. Vìsto da sótta o l'ê de có grîxo-ciæo, pónta de âe e côa néigre, becco giânente, sanpe grîxo-rêuza, o no l'à manco 'na maccia de gianco. O conbétto, a segónda da latitudine, o l'e migratô ò sedentaio.

Distriboçión

Gh'é dôe sotospêce: a nóminale Columba Oenas oenas, difùza in tùtta Eoröpa levòu e regioìn ciù setentrionâli, in Nòrd Àfrica, in Àzia fìn a-o Mâ Caspio e Kazakistan. A Columba Oenas Yarkandensis (Buturlin 1908) s'atreuva da Uzbekistan e Tagikistan a-a Cinn-a Òcidentâle (Tien Shan e Xinjiang).

Habitat

Foreste avèrte, margini de bòschi, costêe rociôze, teren agrìcoli, parchi çitadìn. In Itàlia o Conbétto o l'é migratô regolare svernànte, o l'é anche stançiale nidifìcante. E popolaçioìn che végnan a svernâ àrian da-a fin de Seténbre e meitæ Òtôbre, se spàntegan in Piemónte, Véneto, Friôli Venéçia Giùlia, in Toscann-a e Laçio, ripàrtan pe-i quartê de nidificaçión da meitæ de Frevà a Màrso. O Conbétto o l'é anche de passo outunâle; migratô a lónga distansa, o l'é de tranxito pe l' Àfrica Nòrd Òcidentâle, dôv'o sverna. In Itàlia o l'é stançiale, 150-200 cóbbie nidìfican inte l'Apenìn Centrâle e Meridionâle, in Piemónte, Cianûa Padann-a Òcidentâle, fin a-e Pre-Àrpi, in Toscànn-a, Pólia e in Emìlia-Romàgna. O se nùtre de semense, zermòggi, fêugge, balle d'öfeuggio e zenéivio, insétti e lumasse.

Riproduçión

O fa o nîo in cavitæ de vêgi erboi, che con o taggio di boschi, o e trêuva inti platani secolæ di parchi çitadìn, de ræo in cavitæ rociôze, dôe-træ nîe tra Arvî-Agòsto incobæ da-o masccio ascì, 16-18 giórni; làscian o nîo dòppo 25-30 giórni

Nòtte

Âtri progètti

Wikimedia Commons a contêgne di files in sce Conbétto
Wikispecies a contêgne informaçioìn in sce Conbétto