Invaxon rüscia de l'Ucraìnn-a

ZE	Sta pàgina a l'é scrîta in zenéize

Invaxon rüscia de l'Ucraìnn-a - situaçion a zügno do 2023

O 24 de frevâ do 2022 a Rüscia a l'à atacòu e ocupòu parte de l'Ucrainn-a co-a conseguente escalasción da guæra ruscio-ucrainn-a, ch'a l'ea començâ do 2014. L' invaxón a l'à cauzòu dêxénn-e de milioìn de mòrte e a l'à provocòu a ciù grande crixi de rifugiæ in Euròpa da-a Segonda Guæra Mondiâ. Ciü ò meno 8 milioin de ucrainn-i son andæti feua da-o seu pàize da quello zügno, e ciü de 8,2 milioin son scappæ da-o pise da maio 2023.

Pe di meixi primma de l'invaxón e trüppe rüscie se son concentræ in scie çittæ de l'Ucrainn-a mentre i ofiçiæ rüsci an negou de longo o progetto de atacâ l'Ucrainn-a. O 24 de frevâ do 2022 o prexidente rüscio Vladimir Putin o l'à anunciou 'n' "operaçion militâre speçiale" pe sostegnî e republiche separæ de Donetsk e Luhansk controlæ da-a Rüscia. O l'àiva dito che l'obiettivo o l'éa de "demilitarizâ" e "denazificâ" l'Ucrainn-a. Putin o l'aiva afermòu falsamente che l'Ucrainn-a a l'ea governâ da neonazisti che a perseguitava a minoransa etnica rüscia. Quarche menüto dòppo l'é stæto lanciòu 'n atacco aerio rüscio e 'n'invaxon terrestre inta parte do fronte setentrionale da Bielorüscia verso Kiev, into fronte nord-est verso Kharkiw, into fronte meridionâ da Crimea e into fronte sud-est da-o Donbas. Comme risposta, o prexidente ucrainn-o Volodymyr Zelenskyy o l'à promulgòu a lezze marçiale e o l'a ordinou 'na mobilizaçion generale.