Locomotîva FS E.646
ZE
|
Quésta pàgina a l'é scrîta in zenéize, segóndo a grafîa ofiçiâ |
| FS E.646 / E.645 | |
|---|---|
| Locomotîva elétrica | |
 E.646.196, restaorâ inta livrêa originâle, fèrma inta staçión de Palazzolo sull'Oglio | |
| Ànni de costruçión | 1958-1967 |
| Ànni de esercìçio | E.646: 1958-2009 E.645: 1958-2008 |
| Quantitæ prodûta | E.646: 235 E.645: 90 |
| Costrutô | TIBB |
| Longhéssa | 18.290 mm |
| Larghéssa | 3.013 mm |
| Altéssa | 4.296 mm |
| Interperno | E.646: 13.550 mm E.645: 13.250 mm |
| Pàsso di carrelli | 2.580 mm Prototipi: 3.150 mm |
| Màssa in servìçio | E.646: 110 t E.645: 112 t |
| Màssa aderente | E.646: 110 t E.645: 112 t |
| Rodiggio | Bo'Bo'Bo' |
| Diametro ruote motrici | 1.250 mm |
| Rapòrto de trasmisción | E.646: 25/64 E.645: 21/68 |
| Poténsa orària | (in sce 12 motoî) 4320 kW |
| Sforzo trazione massimo | E.646: 164 kN E.645: 214 kN |
| Sforzo all'avviamento | E.646: 248 kN E.645: 284 kN |
| Alimentaçión | 3 kV CC |
E E.646/E.645 êan de locomotîve elétriche pe trêni pasagê (E.646) ò trêni mèrçi (E.645) comisionæ da-e Ferovîe do Stâto in sciâ fìn di ànni 1950 e retiæ da-o servìçio do 2009.
Stöia
[modìfica | modìfica wikitèsto]'Na vòtta finîo de tiâse sciù da-a goæra, e ferovîe àn comensòu a amiâ avanti. E locomotîve che gh'àivan aprêuvo, fra e quæ e E.626/E.428/E.636, êan de vêgia progetaçión, e n'êan mànco goæi poténti e velôxi. E ùniche che fòscia andâvan bén êan e E.428, che gh'àivan però di problêmi de stabilitæ a velocitæ èrte e n'êan fæte pi-ê lìnie che montâvan tròppo. Éimo ascì inti ténpi da grànde inmigraçión e gh'êa de bezéugno de 'na nêuva locomotîva ch'a fîse bónn-a a trainâ i gréndi diretìscimi da-o meridión, i quæ, de vòtte, poéivan avéighe ciù de vìnti vagoìn. Inandiòu o progètto, into 1956 a TIBB a n'à cominsòu a produçión industriâle e inte l'òtôbre do 1958 i prìmmi çìnque protòtipi (E.646.001/005) són dæti a-e FS. Ste locomotîve chi gh'àivan in nêuvo tîpo de trasmisción (dîta a "anello ch'o balla") e di nêuvi motôri ciamæ tipo 82-333FS, bén ciù poténti di quélli ch'êan adêuviæ prìmma. Dòppo avéile provæ, e FS àn decîzo de ordinâ a prìmma série de 32 motrîce. Ste chi condividéivan, comm'i protòtipi, a strutûa co-e E.636, ma o caréllo o l'êa ciù cùrto. E prìmme chìnze (E.646.006/020), adêuviæ pe-i trêni pasegê, gh'àivan in rapòrto de trasmisción 25/64 e 'na livrêa grîxo néggia e vèrde magnòlia, ch'a se destacâva asæ da-i coî tìpichi do ténpo (a ciù pàrte castàn/izabèlla).
Sta çèrnia chi a no l'êa sôlo 'na cösa estética: e FS, infæti, voéivan dâ 'na nêuva inmàgine de lê dòppo e devastaçioìn da goæra. E âtre dîsétte (E.646.021/037), pensæ pe-i mèrçe, êan dotæ de 'n rapòrto 21/68 e de 'na clàscica livrêa castàn/izabèlla. Quéste ùrtime, pe mostrâ a diferénsa, són stæte numeræ E.646.201/217 do 1961, pe pöi êse tórna cangiæ in E.645.001/017. Ànche quélle pe-i pasegê àn subîo de modìfiche: dòppo o càngio do rapòrto into 21/68 e da livrêa into castàn/izabèlla, són pasæ a-i nùmeri E.645.018/032. Da-o 1961 a-o 1967 l'è stæto costroîo e âtre 258 motrîce da segónda série (E.646.006/013-020/210-E.645.033/093), chi-êan caraterizæ da 'n nêuvo frontâ ciù ciàtto con doî sôli barconétti. A livrêa a rispetâva a divixón da prìmma série: vérde magnòlia/grîxo néggia pi-ê E.646, castàn/izabèlla pi-ê E.645, inte tùtti doî i câxi fæta ciù preçiôza da de modanatûe d'alumìnio che percorîvan tùtta a càscia. E E.646 de segónda série són vegnûe 'n scìnbolo de ferovîe italiànn-e, e són sùbito stæte adêuviæ pe-i trêni ciù inportànti e velôxi. E E.645 ascì, scibén ch'êan stæte pensæ pe-i mèrçe, vegnîvan de spesso adêuviæ pe-i pasegê, spécce inte lìnie ciù ràpide. E.646.035/37 gh'àn avûo pe pöco ténpo 'na livrêa despægia fæta da dôe tonalitæ de bleu, pe poei êse mìsse in tésta a-o trêno azùrro, do mæximo cô.
A trasformaçión in navétta
[modìfica | modìfica wikitèsto]Za da-o 1967 e FS àivan misso in gîo 'na nêuva caròssa progetâ pe-i pendolâri, conosciûa comme "a ciàn ciù bàsso": sti trêni chi poéivan êse asæ pezànti e-e locomotîve ciù adàtte êan pròpio e E.646. De ciù, pe no stragiâ do ténpo into cangio de direçión, a locomotîva a poéiva ascì sponciâ o trêno, controlâ da 'n telecomàndo. Sôlo E.646.187/210 êan za sciortîe da-a fàbrica co-i struménti aprêuvo, coscì e FS, da-a segónda meitæ di ànni '70 scinn'a-i prìmmi ànni '80, àn dovûo trasformâ e âtre ascì, dàndoghe in ciù, da-o 1981, 'na nêuva livrêa beige, viöla e cô de çetrón. Ste màchine chi, però, nasciûe pe ràpidi e diretìscimi, n'êan pensæ pe di trêni che dovéivan fâ tànte fermâte, e bezéugna ànche tegnî prezénte che quànde sponciâvan o convòlio s'aciapâvan tùtta a pûa tiâ sciù da-i vagoìn davànti, a quæ a l'intrâva façilménte inte grixélle d'aeraçión. Pe ste raxoìn chi àn comensòu a ronpîse asæ ciù de prìmma, sorviatùtto inti ùrtimi ànni da sò lónga cariêra. Riçevûa da-a meitæ di ànni '90 l'ùrtima livrêa (ciamâ XMPR), àn continuòu a êse adêuviæ pe-i trêni locâli, levòu quarchedùnn-a ch'a l'é stæta trasformâ in E.645 da-o 2004. O 2010 o l'é stæto l'ùrtimo ànno de servìçio de quésto fortonòu grùppo de locomotîve, un di ciù inportànti da stöia de FS.
Técnica
[modìfica | modìfica wikitèsto]E.646 poéivan òfrî de prestaçioìn bén bén mêgio de màchine de prìmma. Sciorbîvan 4320 kW a regîme pe 'na velocitæ màscima de 140 km/h, êan bónn-e de trainâ in ciàn 900 tonêi a 130 km/h, contra i 260 de E.428 a-a mæxima velocitæ. O tiâ, cómme inte E.636, o l'êa formòu da dôe pàrte colegæ da 'n pèrno into mêzo, in mainêa chi-â locomotîva a poésse andâ sénsa problêmi inte tùtte e lìnie italiánn-e, a ciù pàrte pìnn-a de cùrve. A diferénsa da numeraçión tradiçionâle, dónde l'ùrtima cîfra a l'indicâva o nùmero di motôri, e E.646/645 ghe n'àivan bén dózze (ògnidùn da 360 kW), a dimensción di quæ a l'àiva òbligòu a méttighe di carélli ciù cùrti. 'N'âtra novitæ l'é stæto l'ûzo da trasmisción a "anéllo ch'o balla", ch'a saiâ adêuviâ ascì pi-ê locomotîve vegnûe aprêuvo. O péizo èrto (110 t pi-ê E.646, 112 t pi-ê E.645) o ghe dâva 'na grànde aderénsa e fòrsa in traçión. L'inandiaménto o l'êa reostático manoâle, e s'àivan 20 livélli de màrcia econòmica (inta quæ o reòstato, ch'o s'adêuvia sôlo pi-â parténsa, o dêv'êse tùtto levòu).
Âtri progètti
[modìfica | modìfica wikitèsto]
Wikimedia Commons a contêgne di files in sce Locomotîva FS E.646
- Wikimedia Commons a contêgne di files in sce Locomotîva FS E.645
Ligàmmi de fêua
[modìfica | modìfica wikitèsto]- (IT) Stöia e técnica, in sce e646.it. URL consultòu o 6 òtôbre 2024 (archiviòu da l'url òriginâle o 2 dexénbre 2016).