Ro retorno non previsto

Da Wikipedia

Ro retorno non previsto o l'é un'opera letiaia in zeneise de Steva De Franchi.

De Franchi o l'ha tradûto diverse opere tiatræ de autoî françèixi comme Moliére, Regnard e Palaprat, e o l'ha arrangiæ a-o carattere e a mentalitæ ligure, tanto da fâne quæxi de opere originali.

Ro retorno non previsto o l'è in cangio ispirao a-a Mostellaria de Plauto.

O servitô Monodda, (evoluçion do personaggio do Caporâ spacchetton), pe crovî di so manezzi, o deve destrezäse in te un zeugo complicoö de äri tra o so patron Berto e a vexinn-a de câ Lucreçia.

ZE-A
Questo tèsto o l'é scrîto in zenéize antîgo
  • Berto: Son vegnùo ciù presto, perché hò trovao ri camalli poco distanti da chì, e ri ho fæti affermâ, perché penso de mette ri ballotti de mercançia e re mæ robe in ra caza nœuva che ha accattao mæ figgio.
  • Monodda: (a parte) Un atro guao con ra perrucca.
  • B.: Vegni un poco con mi, per mostrâme ra porta de sta casa.
  • M.: Sì, signor... ma...
  • B.: Che ma?
  • M.: Cos'occore giasciàsera int'ri denti? non se pœu manco andâ là, perché ghe sta ancora ra sciâ Lucreçia, patroña primma d'aora de quella caza.
  • B.: A ghe sta ancora lê? Dunque mi non hò de caza. Monodda, son stuffo: me comença à smangiâ re moeen. Monodda, te diggo.
  • M.: Sciâ se quete (a parte) (ro mâ ingroscia) che a l'ha promisso d'andâsene tra pochi giorni. Ma siccome a l'è immattìa, e de ciù a l'è deventâ sorda comme un tamburo, chi ghe parla dra caza a va fœura de lê, e dà in frenexìa.
  • B.: Ghe parlerò con boña manera. Vegni, andemmo.
  • V M.: (a parte) (quello l'è ro busilli). Dunque parlæghe. Ma virei, che a parlerà à stramesci. Arregordæve ch'a l'è matta e sorda. A l'è giusto chì, lupus in fabula, l'œurio sciù ra fava.
  • Lucreçia: Comme? Ro sciô Berto nè tornao! Nè?
  • M.: Sì, signora, ma sacciæve regolâ, perché o l'ha perso ro bastimento, o l'è cheito in mâ, o l'é immattio, e o l'é deventao sordo, che bezœugna parlâghe fortissimo.
  • L.: Che disgraçia! pover'ommo!
  • M.: Se mai o se v'accosta, andæro comportando, perché semmo per fâro serrâ à l'uspiaretto.
  • L.: Non te dubitâ: o l'ha ri œuggi stralunæ veramente! eh, se ghe vedde.
  • B.: (s'accosta) A l'ha ben scangiao nazo, e bocca! A non pâ ciù lê.
  • L.: (forte) Sciô Berto, ben tornao.
  • B.: (fortissimo): A servive.
  • L.: (ride) O m'ha piggiao per sorda mi ascì. Me despiaxe dre vostre desgraçie. (fortissimo)
  • B.: (sempre forte) Ghe vœu paçiença. Me dixan che ho ro diavo in caza, folletti, tremmelœuri, che a non se pœu ciù abitâ.
  • L.: (ridendo) Folletti in caza? (piano a parte) Non bezœugna contradîghe, atrimenti sareiva pezo: o daræ sempre ciù in ciampanelle.
  • B.: Vorræ mette in caza vostra çerte balle de mercançie ch'ho portao de Spagna.
  • L.: Che disgraçia! O non se regorda d'avei perso ro bastimento (fortissimo). Ben, patron, sciô Berto, ra mæ casa è sempre à ri vostri comandi.
  • B.: Mi non m'abuzerò dro vostro stato prezente (piano) Monodda, a non me pâ fœura de çervello, comme ti me l'hæ depenta.
  • M.:(piano a Berto) Quarche votta a parla in ton, ma per poco.
  • B.: (forte) Sciâ Lucreçia, parlæ sempre in sæximo, comme aora?
  • L.: (piano) Meschin, ro compatiscio. (forte) E comme vorei che parle? Sempre segondo ra mæ usança.
  • B.: Dunque ri vostri parenti han avuo torto de fâve dezabilitâ?
  • L.: (fortissimo) De fâme dezabilitâ mi? mi dezabilitâ?
  • B.:A non conosce ra sò marottia.
  • L.: Mi non sò comme intendera. Se voî non sei ciù matto de quello che sei presentemente, han torto de fâve appareggiâ uña stança all'uspiaretto.
  • B.: (fortissimo) Mi all'uspiaretto? (ride) Donde væto? porto pesci. Avei forsi patio, che aggian vendùo ra vostra caza?
  • L.: (ride) Ah, ah, ah, vendùo ra mæ caza?
  • B.: L'è megio che l'agge accattâ me figgio, che quarcun'atro. Semmo tra amixi: godimmo dro bon mercao.
  • L.: (ride) Povero sciô Berto (fortissimo). Ra mæ caza non è nì vendùa, ni da vende, ni da impegnâ.
  • B.: Non ve sciarattæ, sciâ Lucreçia. Se vorei, ve lascerò gove d'un appartamento, comme s'o foîsse ro vostro, finché campæ, e comme se foîssi saña de mente.
  • L.: Comme sareiva à dî? Anæ à l'uspiaretto, vegio matto. Quella l'é ra vostra caza.
  • M.: Seivo boña à inquietâve! Se o l'é matto, o non sa cos'o se digghe (piano a Lucrezia)
  • B.: Orsciù, zà che ra piggiæ sciù questo ton, ve farò passâ ra porta. Ra caza l'è de mæ figgio, chi l'ha accattâ; ghe metterò ra roba à vostro março despêto. Môrro de mi no sò cose!
  • M.: (piano a Berto) S'a l'ha perso ro çervello ro sei pù...
  • L.: Vegnî, vegnî, che ve vaggo à arpetâ... che aze... all'uspiaretto, all'uspiaretto.
  • B.: Scarbaçça, béttora.
  • L.: Vegio porco, matto scominigaddo.
  • B.: Te scciappo ra testa, pettégora.
  • L.: Porto respetto, che ti è matto. (parte)
  • B.: Lighæra, lighæra.
  • M.: A sciortîne aora te vœuggio. (da sé)