Steva De Franchi

ZE	Quésta pàgina a l'é scrîta in léngoa zenéize A Grafîa adeuviâ a l'é quélla de l'Académia Ligùstica do Brénno

In ritræto do Stêva De Franchi

Steva De Franchi (Zêna, 1714 - Zêna, 1785) o l'è stæto 'n poêta ch'o l'à scrîto in léngoa lìgure.

Vìtta

Patrìçio zenéize, dîto fra i Arcadi Micrilbo Termopilatide, o l'à parteçipòu a-e giornæ do 1746 ch'àn scorîo i Aostrìachi da Zêna. Poêta patriòtico e d'amô e autô de tiâtro ascì, e sò òpere prinçipæ son Ro chittarrin o sæ stroffoggi dra Muza (1772) e e Comedie trasportæ da ro Françeize in lengua zeneize (1772 e 1781).

O conoscéiva e o l’amâva a léngoa zenéize da quæ o l’à de lóngo pigiòu e diféize cóntra quélli che l’acuzâvan d’êse ’n “lengoàggio coròtto”; e pròpio in diféiza do zenéize o scrîve Ro stampao a ri veri e boìn zeneixi che lezeran, prefaçión a-o sò “Chittarin Zenéize”. O se lamentâva da mancànsa de ’n vocabolâio, ma o sostegnîva che quèsto o no l’inpedîva a-o zenéize d’avéi de sò paròlle particolâri.

Tradutô de òpere françéixi in zenéize (tra e âtre quélle do Molière ascì) e arecugéite inte Comedie trasportæ da ro Françeize in lengua zeneize. Co-a colaboraçión de âtri òmmi de létere zenéixi o l’à tradûto Ra Gerusalemme deliverâ (La Gerusalemme liberata). Lê ascì o détta de régole pe scrîve e lêze o Zenéize asæ scìmili a quélle do Cavàlli.

Òpere

Prinçìpio de Ra Gerusalemme deliverâ

«Canto quello, che ri âtri han za cantaòu In âtre lengue, e mi canto in Zeneize Ro Sepolcro de Cristo liberaòu Da ro Grande Gofredo, che ghe speize Sangue, e suô: perché o l’ha contrastaòu Fin con ro Diavo, quello brutto arneize: Ma in fin per grazia de Domenedê, Ri so compagni se gh’unin con lê»

(Ra Gerusalemme deliverâ, Steva De Franchi)

Testi antològichi

• Ro terremoto de Lisboña
• Meditaçion dra morte
• Lezzendia dro famoso combattimento
• Un tòcco de Ro retorno non previsto
• Un tòcco de Re preçiose ridicole
• Conseggia ro tò coeu

Âtri progetti

Altri progetti

• Wikivivàgna
• Wikimedia Commons

• Wikivivàgna a contêgne una pàgina dedicâ a Steva De Franchi
• Wikimedia Commons a contêgne di files in sce Steva De Franchi

Colegaménti estèrni

• (IT) Alberto Beniscelli, DE FRANCHI, Stefano, in sce Dizionario Biografico degli Italiani, vol. 36, 1988.
• (IT, LIJ) Stefano De Franchi, Antologia zeneize, in sce digilander.libero.it. URL consultòu o 19 lùggio 2021.
• "L'avvocato Patella", testo integrâle da Wikisource.