Làpide di fræ Scimonétta e Perçivàlle Lercâ
ZE
|
Quésta pàgina a l'é scrîta in léngoa zenéize
 A Grafîa adeuviâ a l'é quélla de l'Académia Ligùstica do Brénno |
A làpide di fræ Scimonétta e Perçivàlle Lercâ a l'é 'na làpide do 1259, conservâ a Zêna into Muzêo de Sant'Agostìn, ch'a contêgne 'na frâze scrîta in léngoa lìgure.
Stöia[modìfica | modìfica wikitèsto]
A làpide a l'é stæta realizâ pe-i fræ Scimonétta e Perçivàlle, chi fâvan pàrte da famìggia de lignêua di Lercæ, sùbito dòppo a sò mòrte, avegnûa a-i 15 d'agósto do 1259, fòscia pe pèsta[1].
Co-o pasâ di sécoli l'òpera a l'êa però scentâ, con l'interaménto de l'antîgo canposànto medievâle e de l'Uspiâ de Sàn Zâne, p'êse tórna descrovîa a-i 7 de lùggio do 1873, into córso de çèrti travàggi a-o cazaménto da Coménda[1]. In particolâ, a làpide a l'é stæta trovâ da-arénte a-e miâge da gêxa, dónde ancheu gh'é l'intrâ méntre into pasòu gh'êa a tribùnn-a e, de derê, o sepórto di Cavagêi[2].
Descriçión[modìfica | modìfica wikitèsto]
L'òpera a l'é 'na làpide da sepórto picìnn-a, realizâ in màrmo e da-o gùsto fìn e asæ particolâ, tìpico de l'época ma no da tipologîa in questión. Gh'é defæti 'na mescciûa di travàggi de vàrri artixén, co-i insèrti de metàlli azónti da 'n fràvego, a bâze ch'a l'é stæta preparâ da 'n lapicîda e o tèsto ch'a l'é stæto incîzo e riquadròu da 'n scultô, probabilménte sott'a-a detatûa de 'n epigrafìsta[1]. A-o sò céntro a làpide a gh'à 'na plàcca de brónzo ch'a rafigûa o profî de 'na gêxa, drénto a-a quæ gh'é raprezentâ a Madònna co-o Banbìn e i doî fræ inzenogiæ chi prêgan[1][3].
L'inscriçión mæxima, scrîta a létia rósse e néigre, a l'é de gràn interèsse zaché, óltra a-a prìmma pàrte in latìn, inte l'ùrtima rîga gh'é 'na frâze in ciæo vorgâ zenéize[1]. Defæti, pasâ l'introduçión latìnn-a ch'a ne pàrla de l'identitæ di sepórti e da sò dæta de mórte, into dìstico a-a fìn do tèsto, formòu da doî vèrsci senâri in rìmma baxâ, i doî fræ se rivòlzan a quéllo ch'o lézze co-în'ezortaçión in vorgâ. Inte sta frâze chi gh'é 'n apéllo fæto idealménte da-i mórti a-i vîvi, co-a particolaritæ chi-â domànda de piêtæ a mànca do tùtto de ògni reciàmmo a-o destìn finâle, bén bén comùn inte âtre inscriçioìn de l'época. L'ûzo do vorgâ o scinbolézza 'na necescitæ d'inmediatéssa e o l'é in fórte contràsto co-a fórmula sùbito prìmma, co-a çèrnia da léngoa de tùtti i giórni ch'a l'é ségno de l'afabilitæ atriboîa a-o vorgâ, dêuviòu pe 'na precîza interpretaçión stilìstica[4].
Tèsto[modìfica | modìfica wikitèsto]
| (LA, LIJ)
«+ M°cc°l°viiii ad dies xvi |
(LIJ)
«A-o giórno 15 d'agósto do 1259 |
| (Anònimi, Làpide di fræ Scimonétta e Perçivàlle Lercâ[5]) |
Nòtte[modìfica | modìfica wikitèsto]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 (IT) Lapide sepolcrale di Simonetta e Percivalle Lercari (1259), in sce museidigenova.it. URL consultòu o 30 màrso 2023.
- ↑ Aizê, 1876, pp. 78-79
- ↑ Aizê, 1876, pp. 79-80
- ↑ Toso, 2009, p. 113
- ↑ Trascriçión da Stussi, 1984, pe mêzo de Toso, 2009, pp. 113-114
Bibliografîa[modìfica | modìfica wikitèsto]
- (IT) Federîgo Aizê, Volume IV - Scultura, in Notizie dei professori del disegno in Liguria dalle origini al secolo XVI, vol. 4, 2ª ed., Zêna, Loîgi Sanbolìn, 1876, pp. 78-81.
- (IT) Giulia Petracco Sicardi, «Scripta» volgare e «Scripta» dialettale in Liguria, in Lorenzo Còveri, Giulia Petracco Sicardi e Willian Piastra, Bibliografia dialettale ligure, Zêna, A Compagna, Lùggio 1980, pp. 3-22.
- (IT) Alfredo Stussi, Epigrafe genovese in Volgare (1259), Pîza, I libretti di Mal'Aria, 1984.
- (IT) Fiorenzo Toso, Origini e Duecento, in La letteratura ligure in genovese e nei dialetti locali, vol. 1, Récco, Le Mani, Novénbre 2009.
Âtri progètti[modìfica | modìfica wikitèsto]
Wikimedia Commons a contêgne di files in sce làpide di fræ Scimonétta e Perçivàlle Lercâ
Conligaménti estèrni[modìfica | modìfica wikitèsto]
- (IT) Lapide sepolcrale di Simonetta e Percivalle Lercari (1259), in sce museidigenova.it. URL consultòu o 30 màrso 2023.
- (IT) Simonetta e Percivalle Lercari, la pietra del ricordo, in sce dearmissfletcher.com. URL consultòu o 30 màrso 2023.