Sâta a-o contegnûo

San Gioâne Batista

Quésta pàgina a l'é scrîta in zenéize
Da Wikipedia
ZE
Quésta pàgina a l'é scrîta in zenéize, segóndo a grafîa ofiçiâ
"San Zâne" do Pinturicchio

Gioâne o Batìsta ò Gianbatìsta (gr. Ἰωάννης Βαπτιστής, lat. Iohannes Baptista), sànto. In zeneize ciù antîgo dîto ascì San Zâne Batista ò San Zoane Batesto.

Precorsô do Gexù, o prédica a conversción e l'amô do pròscimo perché l'é vixìn o Régno di çê e o da a-i discépoli o batæximo (de chi o sò sorvenómme) de conversción in remisción di pecoéi (Matê 3,2; Màrco 1,4). A sò nàscita a l'é anonçiâ, e o sò nómme (ebr. Iĕhôḥānān "Yaweh o l'é favorévole") inpòsto da l'àngiou Gabriæle a-o vêgio sacerdöte Zacàia ch’o divénta mùtto (perché sùbito o no crédde) e o trêuva tórna a paròlla sôlo a-a circoncixón do fìggio, pe poéi cantâ o Benedictus; quànde sò moæ Lizabètta a riçéive a vìxita da Màia Vèrgine (incìnta do Gexù), o Gioâne o se scròlla inta sò pànsa perché o sénte o Gexù da-arénte a lê (Lùcco 1,5-25; 39-41; 57-80). Da grànde (lê ascì vèrso i 33 ànni), fæto o vôto de nazireato, o Gioâne o se da a-a vìtta nòmade into dezèrto vestîo sôlo de 'n mantéllo sgréuzzo de lànn-a de caméllo e de 'na fàscia in gîo a-i sciànchi (védde: pe-a nàscita o Sansón e o Samuælo – pò-u vestî, l’Elîa); e quæ precorsô do Gexù o coménsa a sò predicaçión cómme profêta pe anonçiâ (con gròsse crìtiche da pàrte di Farizêi) a vegnûa do Mescîa (mi són vôxe de un ch’o crîa into dezèrto: preparæ a stràdda a-o Segnô). Fîto s’arechéugge in gîo a lê ’n mùggio de génte e de discépoli: e fra quésti gh’é o Gexù ascì ch'o riçéive o batézzo pròpio da-e sò màn. Ma o tetràrca Eröde Antîpa o fa arestâ o Gioâne. Segóndo o Flàvio Giöxèppe (Ant. 18,109-119) pe poîa de ’na ribelión do pòpolo (e segóndo quésta versción l’é chi ch’o vêgne amazòu); in càngio, segóndo i Evangêi, p'avéi denonçiòu e sò nòsse con l’Erodîade, mogê do fræ Eröde Féipo. L’Erodîade a l’òdiâva o Gioâne e coscì, savéndo che l'Eröde o no l'aviéiva negòu nìnte a sò fìggia Salomé, da quésta a ghe fa domandâ a tésta do Gioâne ch’a ghe vêgne pöi portâ sórva 'n piâto. Da-a prexón o Gioâne o l'avéiva mandòu doî discépoli da-o Gexù pe domandâghe: «T'ê ti quéllo ch’o vêgne ò gh’émmo d’aspêtâne 'n âtro?» (Matê 11,2-19 – Lùcco 7,18-33). Gh’é dôe interpretaçioìn de quésto fæto: a prìmma chò-u Gioâne o dùbite (cösa pöco probàbile) da divinitæ do Gexù; a segónda (cösa ciù credìbile) de ’na furbàia do mæximo Gioâne perché i discépoli foîsan convìnti chò-u Gexù o l’êa o Mescîa. A tùtti i mòddi l’é asæ scignificànte a cûra co-a quæ i Evangêi sotolìnian chò-u Gioâne o l’é o precorsô de un ciù grande de lê, de un ch’o bateziâ no con l’ægoa ma co-o fêugo do Spìrito Sànto (Matê 3,11 – Gioâne 1,26-33); méntre o Gexù, a sò vòtta, o proclâma o Gioâne o "magiô tra i nasciûi da dònna". Ma andàndo cóntra a veitæ di Evangêi, quarchedùn o l’afermâva chò-u Gexù o no l’êa âtro chò-u Gioâne resuscitòu; e quàrche tèsto (o quàrto Evangêio ascì) pâ ch’o l’alùdde a ’na çèrta rivalitæ fra i segoâci de un e de l’âtro; e bén bén de anni dòppo a mòrte do Gexù, gh’êa adreitûa, a Èfezo

Coltûa corelâ

[modìfica | modìfica wikitèsto]

A Zêna se festezza a Giornâ de San Giovàni Batista a-i 24 de zùgno. San Gioâne o Batìsta o l'é o santo patrón da çitæ.

Âtri progètti

[modìfica | modìfica wikitèsto]
Contròllo de outoritæVIAF (EN27863229 · ISNI (EN0000 0000 8705 0000 · GND (DE118557858 · CERL (ENcnp00554273 · WorldCat Identities (EN27863229