Vìlla Crôxe (Castelétto, Zêna)
ZE
|
Quésta pàgina a l'é scrîta in léngoa zenéize
 A Grafîa adeuviâ a l'é quélla de l'Académia Ligùstica do Brénno |
A Vìlla Crôxe, dîta Vìlla Celézia ascì[1], a l'é 'na vìlla de Zêna ch'a se trêuva a-o cìvico 31 de Córso Solferìn, arénte a-a Montâ da Madònna da Sanitæ, into quartê de Castelétto.
Stöia[modìfica | modìfica wikitèsto]
Vìlla Crôxe a l'é stæta tiâ sciù into sécolo XVIII cómme vìlla sùb-urbànn-a[2][3] inta zöna conpréiza tra e crêuze de Sant'Ànna e de Sàn Rochìn, alôa servîa da-o condûto stòrico de Zêna. Co-o sécolo XIX l'é bén bén cangiòu l'âia da región, co-a gràn espansción urbanìstica da çitæ dovûa a l'avertûa da Circonvalaçión a Mónte ch'a l'à portòu a-o svilùppo de 'n scciàsso contèsto urbàn[4].
O cazaménto e o pàrco són stæti diciaræ cómme bêne de interèsse colturâle inti ànni Vìnti do Nêuveçénto, però o decrêto ofiçiâ o l'é scentòu e o l'é conosciûo sôlo pi-â notìfica do 28 de zenâ do 1925[5], ch'a l'indicâva ancón a vìlla cómme "ecs-Celézia" da-i sò vêgi propiêtæ[1]. A tùtte e mainêe gh'é stæto 'n nêuvo vìncolo de tutêla, datòu a-i 28 de seténbre do 1998, ch'o l'inclùdde ségge a vìlla chò-u sò giardìn[6].
Descriçión[modìfica | modìfica wikitèsto]
A vìlla a gh'à 'na strutûa a fórma de "L" e, inti sò doî prospètti, a gh'à de lögie in scî cànti, co-a sò faciâta ch'a consèrva e pitûe e-e partitûe architetòniche òriginâli[7]. A l'é ligâ a-o sò giardìn co-ina strutûa elaborâ da-o gùsto rococò, ch'a conprénde 'n ninfêo e 'na scainâ[3]. O pàrco o confìnn-a a-a tramontànn-a con quéllo da vìlla Gruber De Mâi e ancheu o l'é stréito in scî âtri sciànchi tra Córso Solferìn e a Montâ da Madònna da Sanitæ; pe cóntra, prìmma de l'avertûa da Circonvalaçión a Mónte, o l'êa do bèllo ciù estéizo[4]. O pàrco o gh'à 'n'intrâ laterâle ascì, ch'a se àrve in sciâ Montâ da Madònna da Sanitæ.
A vìlla a l'é stæta restaorâ inti prìmmi ànni 2000[8] e ancheu a l'é dêuviâ cómme rescidénsa privâ[3].
Galerîa d'inmàgine[modìfica | modìfica wikitèsto]
-
Âtra vìsta da vìlla -
Detàggio de unn-a de lögie
Nòtte[modìfica | modìfica wikitèsto]
- ↑ 1,0 1,1 (IT) Villa e Parco ex Celesia in Via Solferino (PDF), in sce puc.comune.genova.it. URL consultòu o 27 òtôbre 2023.
- ↑ TCI, 2009, p. 183
- ↑ 3,0 3,1 3,2 De Negri, 1967, p. 98
- ↑ 4,0 4,1 Luccardini, 2012
- ↑ (IT) Ex Villa e Parco Celesia in Corso Solferino - Notifica (PDF), in sce srvcarto.regione.liguria.it, 28 zenâ 1925. URL consultòu o 27 òtôbre 2023.
- ↑ (IT) Villa Croce - Vincolo architettonico (PDF), in sce srvcarto.regione.liguria.it, 28 seténbre 1996. URL consultòu o 27 òtôbre 2023.
- ↑ (IT) Tomaso Pastorino, Dizionario delle Strade di Genova, vol. 5, Zêna, Edizioni Tolozzi, 1973, p. 1433.
- ↑ (IT) Villa Croce, in sce studiobuffoni.it. URL consultòu o 20 lùggio 2022.
Bibliografîa[modìfica | modìfica wikitèsto]
- (IT) Emmina De Negri, Catalogo delle Ville Genovesi, Zêna, Italia Nostra, 1967.
- (IT) Touring clùb italiàn, Liguria, 7ª ed., Touring Editore, 2009, ISBN 88-36-54803-2.
- (IT) Rinaldo Luccardini, La Circonvallazione a Monte. Genova. Storia dell'espansione urbana dell'Ottocento, Zêna, SAGEP, 2012, ISBN 88-63-73196-9.
Âtri progètti[modìfica | modìfica wikitèsto]
Wikimedia Commons a contêgne di files in sce Vìlla Crôxe
