Legiunella

Da Wikipedia
Legionella pneumophila
U batteriu da Legionella pneumophila
Clasificaçión scentìfica
Domìnio Prokaryota
Régno Bacteria
Phylum Proteobacteria
Clàsse Gamma Proteobacteria
Órdine Legionellales
Famìggia Legionellaceae
Génere Legionella
Spêce L. pneumophila
Nomenclatura binomiale
Legionella pneumophila
D.J. Brenner, A.G. Steigerwalt, J.E. McDade, 1979

A Legiunella pneumophila a l'è un batteriu ch'u deve u sö numme a l'epidemia de purmunite ch'a s'è verificö in te l'aestae d'u 1976 a Philadelphia tra i ciü de 4000 veteraen d'u Vietnam ch'i parteçipävan a inn-a riûniùn de l'American Legion (ciamae pe' l'appuntu Legionnaires): 221 vegnîvan marótti e 34 muìvan a causa de 'stu battériu scinn'a a alùa scunusciüu, denuminò pe' l'occaxùn Legiunella e isulò in te l'impiantu de l'äia cundiçiunä de l'albergu dunde i partecipanti l'aean.

Descrisiùn[modìfica | modìfica wikitèsto]

U principäle ambiente de vitta e svilüppu d'u micrurganismu u l'è quellu de l'aegua, cumme läghi, rièn, sciümmi, terme. Da lì u passa in t'i ambienti artificiäli e u po' aniäse in t'e cundüte de l'aegua de çitae, in t'i impianti de l'äia cundiçiunä, in t'e piscinn-e, e.a.

'Sti ambienti pôan putensialmente fä da amplificatui e spanzitui d'u batteriu. U Preferisce habitat de aegua cäda, tra 25 e i 42°C, e survavive scinn-a-a 5-6°C. U l'è ampiamente diffüsu in natüa e in t'i ambienti dunde u vive l'ommu.

U batteriu u pö pruvucö inn-a gräve furma de purmunite: a legiunellosi; i cäxi de legiunellosi in Itallia sun ciü o menu 650 l'annu (10 pe' miliun de abitanti), tendenti a cresce. In Liguria se sun segnalae 37 cäxi in trei anni.

I cäxi letäli in Itallia sun ciü o menu chinze pe' annu ciü de 2/3 in t'a fascia de gente cun ciü de 60 anni [funte: Istitütu Süperiure de Sanitae]. U semestre ciü periculusu u l'è oviamente quellu da zügnu a nuvembre.

A Legiunella a se fèra cun e mucûse respiàndu aerosol o äia cuntaminä. A nu l'è mäi staeta dimusträ a trasmisciun da inn-a persunn-a a n'ätra o cu-u beive aegua cuntaminä da u batteriu.

Diferenti tipi[modìfica | modìfica wikitèsto]

A legiunellusi a pö êse de trei differenti tipi:

  • furma subclinica: sensa cumpärsa de sintumi clinici, a se pö scrûvî sulu cun in test a pósta.
  • frêve de Pontiac: furma ch'a nu interessa i purmùi e a pä inflüença.
  • malattia d'i legiunäi: a l'è a furma ciü brütta de infesiùn, ch'a fa muì mediamente in te quaexi u 10% di cäxi. A se presenta cumme inn-a purmunite agüa ch'u mette mä cunusce da ätre furme respiratóie agüe. A l'a inn-a incagübasiùn de 2-10 giurni cun distürbi in pärte paigi a l'inflüença.

Ätri prugètti[modìfica | modìfica wikitèsto]