Mali

Da Wikipedia
ZE-U
Questa pagina a l'è scrita in lengua zeneize
segundo l'ortografia in u

U Mali (nomme ofiçiâ in françeize République du Mali) u l'è in statu dell' Àfrica Oççidentâ indipendente da-u 1960, a sö capitâ a l'è Bamako. U Mali o l'é sénsa sbóccu in sciô mâ e u confin-na a-u nord con l'Algerîa, a-u est co-u Niger, a-u süd-ovest co-a Guinea e a-u ovest con Senegal e Mauritania. U sö teritöio u l'è prevalentemente dexèrtico.

A bandëa do Mali
A poxiçión do Mali in sciâ càrta giögràfica

Stöia

I françeixi linsaron a colonizaçiòn de u sö teritöio intu 1864 e intu 1895 u vegne integrou inte l'Àfrica Oççidentâ Françeize. U Mali u s'è proclamou indipendénte intu 1960 co-u nomme de Federaçión du Mali avénte comme prescidente Modibo Keita c'ù vegne amasòu intu 1968, cuscì u prescidente u divénta Moussa Traorè. Ascì Traorè vegne depoxitou intu 1991 e cuscì l'ànno dòppo sun state fæte e primme eleçiòn inta stoïa du Mali. Inte queste eleçiòn vegne életto Alpha Oumar Konarè c'ù l'è düou fin a-u 2002 quande vegne sostituîo da Amadou Toumani Tourè. Da-u 2008 gh'é de-e rivoluçión au nord pe córpa du grüppo etnico di Tuareg, che sun senpre stæti discriminæ. Intu 2011 vegne elètta a primma prescidente dònna, Cissè Miriam Sidibè.

Geögrafia

U Mali u l'è scitüou inte l'Afrìca Oççidentâ intramêzo au Tròpicu du Càncou e a-a fàscia equatoriâ. U conprende in tòcco du Sahara, u l'è trapassou da u sciümme Niger, gh'é ascì de cadenn-e montagnôse cómme: Adrar des Iforas, i monti Kenieba, l'èrtociàn de Bambouk. Oltre au Niger gh'é di âtri sciümmi cómme: u Senegal e u Fouta Djalon. Cómme clìmma invéce au nord u l'è in clìmma sahariàn, au süd pe contra cêuve de lóngo. Pe quante reguarda e ciànte ghe abbòndansa de baobab e èrboi de frûta. Invéce di animæ gh'é de scìmie, felìn e coccodrilli.

U grüppo etnico di Tuareg

Popolaçión

A popolaçión totâle à l'è de 16.164.580, a denscitæ de popolaçión à l'è asæ bassa, a se arsa sôlo intu süd che òccopa u 40% du pàise.

Ätri prugetti

Contròllo de outoritæVIAF (EN266555391 · ISNI (EN0000 0001 2163 2435 · LCCN (ENn79007504 · GND (DE4074505-3 · BNF (FRcb11932407g (data) · BNE (ESXX451065 (data) · NDL (ENJA00567492 · WorldCat Identities (ENn79-007504