Michael Faraday

Da Wikipedia
ZE-P
Sta paggina chie a l'è scrita in zeneize
co' ina grafia tipo quella do Prian do 1745


Michael Faraday

Michael Faraday, (retræto do Thomas Phillips, 1841-1842

Dæti personâli

Nàscita: Newington, Surrey, 1791
Mòrte: Hampton Court, 1867
Paize: Inghiltæra

Âtre informaçioìn

Profesción: chimico e fixico

Michael Faraday, chimico e fixico ingreize (Newington, Surrey, 1791 - Hampton Court, 1867).

Vitta[modìfica | modìfica wikitèsto]

De umile origine (o l'ea figgio de un fabbro), o Faraday o travagiò pe di anni comme apprendista presso un rilegatô de libbri; o so aguçço interesse pe-a sciença o ghe permisse, into 1813, d'ótegní o posto d'ascistente de H. Davy presso a Royal Institution. A-o seguito d'o Davy, o desgugette diverse riçerche de chimica pua che o viddan conquistáse un rollo de sempre mao aotonomia da-o so meistro.

Into 1820 o scrovì doi composti (C2Cl4, C2Cl6) derivanti da-a sostituçion e da l'addiçion, con cloro, de atomi de idrogeno de l'etilene; into 1823 o l'ófrì o primmo esempio de liquefaçion de un gaz (cloro).

Into 1821 o Faraday o l'intrò inta riçerca fixica, co-a so geniâ rivixitaçion e interpretaçion de l'esperiença de H. C. Oersted. Pe-o Faraday, o magnetismo o no va redúto a semplixe effetto de corente elettriche (comme l'ea sostegnúo, in França, da A.-M. Ampère): i fenommeni elettromagnetichi van invece visti comme o resurtao de 'n'interaçion, int'o spaçio, de diverse forçe provegninti segge da-e corente segge da-a mateia magnetizzâ. L'osservaçion do carattere circolâ de quest'interaçion, permissa da l'ideaçion de un geniâ dispoxitivo sperimentâ, a convinse Faraday da necescitæ de abbandonâ, inte quest'ambito, e forçe à distança proprie da fixica newtoniaña. I rilevanti resurtæ de questa primma fase de l'attivitæ de riçerca consentin a o Faraday de ótegnî, int'o mæximo anno, o posto de sovrintendente do laoeio da Royal Institution; into 1824 o divègne membro da Royal Society.

Into 1831, a prœuvo a 'na longa serie d'indagine sperimentæ, o Faraday o zonse a-a scoverta do fenommeno de l'induçion elettromagnetica, verificando chì ascì a feconditæ do concetto de força distribuia into spaçio, scintetizzao into criteio de Faraday de linnie de força, inta guidda a-a scoverta e a-a scistemaçion teorica do fenommeno. De riçerche parallele in sce-e diverse forme de elettriçitæ presente in natua aveivan intanto condúto o Faraday a un'analixi aprofondia di fenommeni elettrochimichi; chì, torna, o so contribúo o fu determinante: o scrovì che a quantitæ de sostança depoxitâ da 'na corente elettrica a l'é proporçionâ a-a duata e a l'intenscitæ de tâ corente; ancon, che e quantitæ de sostança separæ a-i elettrodi son proporçionæ a-i peixi equivalenti de sostançe mæxime. Inte l'interpretaçion de questi fenommeni, comme quelli de l'induçion elettrostatica (1847), un modello partixellâ da trasmiscion de l'açion fixica o va insemme, inte l'indagine do Faraday, a quello de linnie de força; va dito, però, che o Faraday o l'intende ascì a trasmiscion partixellâ comme agente in sce una linia.

L'é do 1841 a celebre obieçion do Robert Hare a questa sciorta de doggeçça interpretativa da fixica faradiaña: tra una partixella e l'atra, sciben ch'a de distançe ben piciñe, o Faraday o finiva, pe l'Hare, co l'introdue torna quell'açion a distança da lê coscì fortemente aversâ. A succesciva attivitæ, segge sperimentâ che teorica, d'o Faraday a l'é caratterizzâ da-a necescitæ de risponde a quest'obieçion. Inta Speculation touching electric conduction and the natue of matter (1844) e inti Thoughts on ray-vibrations (1846), a replica do Faraday a piggiò a forma d'un'originâ vixon inmaterialistega di fenommeni, inta quæ vegniva radicalizâ l'opoxiçion a-a vixon atomistica (daltoniaña) tradiçionâ in favô de 'na repiggio de motivi interpretativi paralleli, proppi de 'n çerto Setteçento scientifico ingreize (Joseph Priestley, John Michell, James Hutton). A-o contrasto pin-vœuo de l'atomismo, ch'o conduxeiva piátro a di risurtæ paradossæ inte l'interpretaçion di fenommeni de conduçion e d'isoamento elettrico, o Faraday o contrapoñe l'idea de una mateia-força diffusa con continuitæ into spaçio. Ne conseguiâ un urteiô raforçamento do criteio de linie de força, ch'o vegniâ o prinçippio-ghia de succescive riçerche in sce-i fenommeni magnetichi: sfrûtando e potençialitæ œüristeghe do criteio, o Faraday o zonse coscì a-a scoverta do diamagnetismo e de l'effetto do campo magnetico in sce-a luxe polarizâ (effetto Faraday).

A riçerca d'o Faraday a rapresenta, into panorama da fixica de l'Oeuttoçento, un interessante "caxo" inta storiografia da sciença. L'averscion pe-a matematica (inteisa comme oscuratrixe de 'n contatto diretto co-a realtæ), l'aderença a-o fenommeno inte so caratteristiche inmediæ, l'idea da conservaçion da "força" (sciorta de prinçippio antiçipatô do prinçipio de conservaçion de l'energia) costituiscian âtrettanti elementi, solo aparentemente ingenui, de l'epistemologia faradiaña in sce-a quæ s'innestiâ de rilevante svotte da fixica succesciva, primma de tutte quella che, partindo da l'afermaçion do carattere fixico do spaçio, a conduiâ a-o concetto de campo e a-a scintexi de l'elettromagnetismo realizzâ da J.C. Maxwell.

Bança de Faraday[modìfica | modìfica wikitèsto]

Suscettometro magnetico, à bança de torscion. O campion do materiâ in esamme o l'é portao da-o zovo de 'na bança de torscion e o l'é immerso inte un campo magnetico no uniforme: l'açion esplicâ da-o campo in sce-o campion l'é equilibrâ da l'açion che into fî a s'adescia, pe reaçion elastica, a-o rotâ do zovo; da-a mezua da deviaçion angolâ de quest'urtimo, a l'equilibrio, se remonta, pe confronto con di campioin de materiæ di quæ segge nota a suscettivitæ, a-a suscettivitæ do campion in esamme. Munindo d'adatti dispoxitivi a bança, questa a pœu êse doeuviâ ascì pe mezuâ a suscettivitæ de sostançe liquide ò aeriforme.

Costante de Faraday[modìfica | modìfica wikitèsto]

Scinonnimo de faraday.

Criteio de Faraday[modìfica | modìfica wikitèsto]

Metodo, dovúo a-o o Faraday, de rapresentaçion de un campo vettoiâ; o consciste into traççâ de linie de força do campo in moddo che o so numero pe unitæ de superfiçie ortogonâ a esse a segge proporçionâ, zona pe zona, a l'intenscitæ do campo.

Disco de Faraday[modìfica | modìfica wikitèsto]

Dispoxitivo elettromeccanico constituio da 'n disco metallico libero de rotâ, in gio a un asse fisso, inte un campo magnetico, normâ a-o cian do disco; posto in rotaçion o disco, un voltmetro inseio tra o centro e a peifeia do disco o segnalla una força elettromotrixe, generâ pe induçion into disco. O disco do Faraday o pœu consciderâse o tipo ciu semplixe de generatô de f.e.m. continua e o l'ha riçevúo, con oportuñe modificaçioin, un'apricaçion pratica inta coscì díta dinamo unipolâ . Un dispoxitivo anallogo a-o disco do Faraday o l'ea stæto realizao precedentemente da Peter Barlow, o quæ però o-o faxeiva fonçionâ comme motô e no comme generatô.

Effetto Faraday[modìfica | modìfica wikitèsto]

Fenommeno magneto-ottico, dito ascì poei rotatoio magnetico, conscistente inte una rotaçion do cian de polarizzaçion de un'onda elettromagnetica, in particolâ luminosa, polarizzâ rettiliniamente e propagantese inte un plasma immerso inte un campo magnetico. Se a direçion de propagaçion de l'onda a coincidde con quella de linie de força do campo, o cian de polarizzaçion o rœua de 'n angolo proporçionâ a l'intenscitæ do campo e a-a longheçça do percorso do raggio in esso, segondo una costante de proporçionalitæ (costante de Verdet) dipendente da-a longheçça d'onda, nonchè da-a natua e da-e condiçioin fixiche (prescion, tempiatua, ecc.) do mezo. O fenommeno o s'interpreta comme segue: un'onda elettromagnetica polarizzâ rettiliniamente a pœu consciderâse comme a soviappoxiçion de doe onde polarizzæ circolarmente in versci opposti ; queste doe onde se propagan into plasma magnetizzao con veloxitæ diverse, sciché adœuvian di tempi differenti pe percorî a distança ch'a separa a sorgente da l'osservatô: ne segue che, se o vettô campo elettrico ER de l'onda ciu veloxe o descrive n rotaçioin, quello de l'onda ciu lenta EL o ne descrive n+ε (dove ε a rappresenta una çerta fraçion de gio); a soviappoxiçion de doe onde quande razonzan l'osservatô a daiâ alloa un'onda polarizzâ rettiliniamente, o cian de polarizzaçion da quæ o l'é roao de un angolo αF = ε/2 rispetto a-a so orientaçion iniçiâ.

▭ L'effetto Faraday o vegne utilizzao in te l'astrofixica pe mezuâ segge a denscitæ de 'n plasma (se l'é noto o campo magnetico da-o quæ o l'é permiao) segge l'intenscitæ do campo magnetico (s'a l'é nota a denscitæ do plasma). De fæto, a teoria quantitativa do fenommeno a fornisce a formula:

Gaggia de Faraday[modìfica | modìfica wikitèsto]

A l'e una gaggia costituia, pres., da una re' metallica conligâ a tæra (ò a un corpo a potençiâ costante), e a l'interno da quæ di eventuæ careghe ò corpi conduttoî elettrizzæ no risentan i açioin elettriche produte da di atre careghe ò conduttoî esterni. A gaggia a l'é dœuviâ quande ocore isoâ l'ambiente into quæ se sperimenta da di campi elettrichi esterni. L'açion de schermo a se deve a-o fæto che una distribuçion de càrreghe elettriche esterne a lê a fa assumme a-a superfiçie metallica, e a-a region de spaçio raciusa, un potençiâ elettrico costante, coscì che l'intenscitæ do campo elettrico prodúto da-e careghe esterne a risurta nulla inte l'interno da gaggia.

Poçço de Faradayde Beccaria-Faraday)[modìfica | modìfica wikitèsto]

Conduttô cavo c (fig. 2) into quæ interno s'introduxe un corpo elettrizzao a-o scopo de mezuáne a carega elettrica q. O corpo elettrizzao, pres. una sferetta b, tegnúo con un manego isoante a, o l'è introduto attraverso un piccolo pertuxo into poçço ch'o l'é montao in sce un elettroscopio d: a mezuaçion da carega se effettua pe induçion elettrostatica, sença che b o vegne a contatto co-a parete do poçço, disperdendo a proppia carega; de fæto, una votta introduto b, o poçço o s'elettrizza, manifestando in sce-a parete interna e in sce quella esterna doe careghe indute de segno oposto, de valô identico a quella da mezuâ (induçion completa). A resurtante divergença de fœugge de l'elettroscopio, determinâ da una carega pægia a quella de b distribuia in sce-a parete esterna do poçço, a l'é indipendente da-o mezo ch'o l'impe e da-a poxiçion de b: l'indicaçion de l'elettroscopio dipende coscì solo da-o valô de q e a ne permette a mezuaçion; o poçço de Faraday o l'é in grao de aprexâ de careghe de 10-15 C. O dispoxitivo, da primma concepio pe di esperiençe de elettrostatica, o g'ha un'importante apricaçion inti collettoî de carega, cilindretti conduttoî dœuviæ pe arecœugge a quantitæ de elettricitæ convoggiâ da di fasci elettronichi e ionichi.

Spaçio oscúo de Faraday[modìfica | modìfica wikitèsto]

Region no luminescente ch'a se forma inte l'interno de un tubbo a scarega .

Taçça de Faraday[modìfica | modìfica wikitèsto]

Strumento dœuviao inti esperimenti spaçiæ pe di osservaçioin de plasma .

Colegaménti esterni[modìfica | modìfica wikitèsto]

Contròllo de outoritæVIAF (EN38158158 · ISNI (EN0000 0001 2278 4641 · SBN (ITRAVV062480 · LCCN (ENn50009174 · GND (DE118531921 · BNF (FRcb12349936f (data) · BNE (ESXX1039322 (data) · NLA (EN35075455 · CERL cnp01428099 · NDL (ENJA00439208 · WorldCat Identities (ENn50-009174