Sâta a-o contegnûo

Baigus

Da Wikipedia
ZE
Quésta pàgina a l'é scrîta in léngoa zenéize

A Grafîa adeuviâ a l'é quélla de l'Académia Ligùstica do Brénno

Baigus o l'é 'na divinitæ primitîva alpìnn-a venerâ da-e antîghe popolaçioìn lìguri, o quæ nómme o s'é conservòu probabilménte inti topònimi do mónte Bêgo, ancheu into Dipartiménto de Àrpi Marìtime in Frànsa, e do mónte Béigoa, inta provìnsa de Sànn-a.

O mónte Bêgo
O mónte Béigoa

Pâ che l'equivalente into contèsto pirenaico-ibérico o fîse o dîo Baigorix (dîto Baicorrix ascì), veneròu a-o ténpo da dominaçión româna. O seu teònimo o l'é stæto ricondûto a-e réixe proto-indoeoropêe *bʰeh₁ǵʰ- "lòtta, batàggia" e *h₃rḗǵs "re, patrón", ö sæ "re da lòtta", e-o sàiva conligòu a-i topònimi de Baigorra (Saint-Étienne-de-Baïgorry) e Bigorra (Bigorre).

'Na colonétta dedicâ a-o dîo Baigorix, proveniénte da Balesta in Frànsa

A spéssa conesción de quésta divinitæ co-i brìcchi e-e zöne montagnôze a poriéiva dónca sugerî chò-u domìnio di mónti o fîse 'na seu prerogatîva. In realtæ o studiôzo vâzìn Mario Garea, za a l'inìçio do Nêuveçénto, o l'avéiva acostòu o nómme do Béigoa a 'n çèrto dîo Begu: o riconduxéiva tâ divinitæ a 'na tèsta d'æo in arenària sôvia 'na piràmide troncâ de prîe a sécco, ch'o l'avéiva ritrovòu in sciâ çìmma do mónte.

'Na scultûa de 'n æo in arenària descovèrta into scîto ibérico de Los Castillejos (III sécolo a.C.)

Âtri progètti

[modìfica | modìfica wikitèsto]