Funicolâre de Sant'Anna
ZE
|
Quésta pàgina a l'é scrîta in léngoa zenéize
 A Grafîa adeuviâ a l'é quélla de l'Académia Ligùstica do Brénno |
A Funicolâre de Sant'Anna a l'è unn-a línea de traspòrto funicolâre da çitæ de Zêna ch'a colèga ciàssa Portèllo co-a via Bertàni, a-o incrôxo con Córso Magènta. A l'è gestìa da-a AMT de Zêna. Con póchi pássi a pè a l'è colegâ co-o Ascensore Magenta-Crocco.
Stöia[modìfica | modìfica wikitèsto]
A funicolâre a ægua (1891-1979)[modìfica | modìfica wikitèsto]
Quéllo de Sant'Ánna o l'è o ciù vëgio di inpiànti zenèixi.
Inauguròu o 26 novénbre do 1891, l'inpiànto avéiva alôa finalitæ turístiche[1]. O l'ea stæto progetòu con un scistèma de fonçionaménto a ægua basòu in sciò prinçìpio di contrapéizi: o condutô da vetûa de mónte o l'inpîva o grànde serbatöio posiçionòu inta párte bássa da vetûa, calcolândo a quantitæ d'ægoa in sciâ báse do número de pasagêri drènto l’unn-a e l’âtra vetûa[2]. O péizo magiô da vetûa de mónte o permetèiva o trascinaménto de quélla de válle, collegâ con unn-a fûne ch'a scorrèiva in sce 'na taggia. In sciô binâio gh'êa træ colìsse: quėlla de mêzo, con unn-a dentêa, a l'êa adêuvià pe frenâ[3].
A staçión de válle a l'è stæta inglobâ inte 'n palàçio dòppo l'apertûa da Gallerìa Níno Bíxio, onde a s'atrêuva ancón. A staçión de mónte, invéce, a l'ea fæta de légno e de cóppi, e a páiva un chalèt de montâgna. A staçión de mónte a l'ea dîta a "vaccherìa" pe-a prezénsa a-o iniçio do Nêuveçénto de unn-a bitêga de læte fresco, che o vegnìva da-e stàlle da vexinn-a Vílla Acquaròn, anchèu dîta Vílla Máddre Cabrini.
A conversçión a-a traçión elétrica (1979)[modìfica | modìfica wikitèsto]
E nêuve normatîve de seguéssa pei inpiànti funicolâri do 1975 an obligòu anche a Funicolâre de Sant'Anna a-a conversçión a-a traçión elétrica into 1979[4]. Do vêgio inpiànto, sôlo e òpere de muatûa són stæte conservæ. O nêuvo inpiànto o l'è entrôu in servìçio into 1980.
O incéndio e a funicolâre modêrna (1989)[modìfica | modìfica wikitèsto]
O 16 novênbre do 1989 a staçión, o bar e a vetûa de mónte sòn stæte conpletamènte destrûte da un incéndio[5]. Con a ricostruçión, a staçión de mónte a l'è stæta rifæta ciù sénplice e modêrna. A funicolâre a l'a començòu a fonçionnâ tórna da-o 1990 e a-a giornâ d'anchèu a l'è asæ utilizâ pe-o traspòrto pùblico di abitànti da zöna[6].
Caraterìstiche[modìfica | modìfica wikitèsto]
- Staçión de válle: altitûdine 20 m s.l.m.
- Staçión de mónte: altitûdine 74 m s.l.m.,
- Dislivêllo: 54,18 m
- Longhéssa: 357 m
- Pendénsa: 15,33% (media); 17% (màscima).
- Capacitæ de vetûe: 30 pasagêri
- Velocitæ de vetûe: 4 m/s
- Scartaménto do binâio: 1200 mm
- Diámetro do câvo de traçión: 18 mm
Galerîa fotogràfica[modìfica | modìfica wikitèsto]
Vetûa modêrna inta staçión de mónte
Vetûa modêrna in arîvo a-a staçión de mónte
Staçión de mónte antiga
Video in sce YouTube[modìfica | modìfica wikitèsto]
Nòtte[modìfica | modìfica wikitèsto]
- ↑ C. Bozzano, R. Pastore e C. Serra, Genova in salita, op. cit., p. 18.
- ↑ C. Bozzano, R. Pastore e C. Serra, Genova in salita, op. cit., pp. 23, 41.
- ↑ C. Bozzano, R. Pastore e C. Serra, Genova in salita, op. cit., p. 24.
- ↑ C. Bozzano, R. Pastore e C. Serra, Genova in salita, op. cit., pp. 43-44.
- ↑ Alessandro Sasso, notizia su Mondo Ferroviario, n. 62, agosto 1991, p. 67.
- ↑ C. Bozzano, R. Pastore e C. Serra, Genova in salita, op. cit., p. 48.
Bibliografìa[modìfica | modìfica wikitèsto]
- Elisabetta Capelli, Franco Gimelli, Mauro Pedemonte, Dall'acqua all'elettricità, in Trasporto pubblico a Genova fra cronaca e storia, De Ferrari, Genova, 1981, pp. 301–304, ISBN 88-7172-017-2.
- Corrado Bozzano, Roberto Pastore e Claudio Serra, Genova in salita, Nuova Editrice Genovese, Genova, 2014, ISBN 978-88-88963-10-5.
- Giuseppe Viscardi, Genova oltre le ferrovie, in I Treni , n. 346, marzo 2012, pp. 30–32.
- Giovanni Cornolò e Francesco Ogliari, La funicolare di Sant'Anna a Genova, in Si viaggia… anche all'insù. Le funicolari d'Italia. Volume primo (1880-1900), Ed. Arcipelago Edizioni, Milano, 2004, pp. 282–301, ISBN 88-7695-261-6.
- La funicolare Sant'Anna, in Storia del trasporto pubblico a Genova, SAGEP Editrice, Genova 1980, pp. 131–138.
Vôxe corelæ[modìfica | modìfica wikitèsto]
- Funicolâre
- Gêxa de Sant'Ànna
- Vìlla Màddre Cabrini
- Funicolare Zecca-Righi
- Ascensôre de Montegallètto
- Zêna
Âtri progètti[modìfica | modìfica wikitèsto]
Wikimedia Commons a contêgne di inmàgine ò di âtri files in sce Funicolâre de Sant'Anna
