Madeira
ZE
|
Quésta pàgina a l'é scrîta in léngoa zenéize
 A Grafîa adeuviâ a l'é quélla de l'Académia Ligùstica do Brénno |
| Madeira región | |||
|---|---|---|---|
| (PT) Região Autónoma da Madeira (Región Outònoma de Madéira) | |||
| |||
 | |||
| Localizaçión | |||
| Stâto |  Portogàllo
| ||
| Aministraçión | |||
| Capolêugo |  Funchal
| ||
| - | Miguel Albuquerque (PSD) da-o 20/04/2015 | ||
| Teritöio | |||
| Coordinæ: do capolêugo | 32°45′N 17°00′W / 32.75°N 17°W | ||
| Superfìcce | 801 km² | ||
| Abitanti | 250 769[1] (2021) | ||
| Denscitæ | 313,07 ab./km² | ||
| Âtre informaçioìn | |||
| Léngoe | Portoghéize | ||
| Prefìsso | 351 291 | ||
| Fûzo oràrio | UTC+0 | ||
| ISO 3166-2 | PT-30 | ||
| Targa | P | ||
| Nomme abitanti | (pt) Madeirense | ||
| Ìnno | Hino da Região Autónoma da Madeira | ||
| Mòtto | Das Ilhas as Mais Belas e Livres "De tùtte e îzoe, e ciù bèlle e lìbere" | ||
| Cartògrafîa | |||
 | |||
| Scîto instituçionâle | |||
Madeira (in zenéize Madêra ascì[2], in portoghéize prononçiòu [mɐˈðɐjɾɐ]), ofiçialménte Región Outònoma de Madeira (Região Autónoma da Madeira in portoghéize), a l'é unn-a de dôe regioìn outònome do Portogàllo insémme a-e Îzoe Azôre. A l'é formâ da 'n arçipélago scitoòu inte l'Òcéano Atlàntico do nòrd, inta región da coscì dîta Macaronézia, 400 chilòmetri a nòrd de Îzoe Canâie e 520 chilòmetri a ponénte do régno do Maròcco[3][4]. Da-o pónto de vìsta geològico, Madeira a se trêuva in sciâ plàcca tetònica africànn-a, ma pe coltûa, polìtica e etnîa a l'é ciù ligâ a l'Eoröpa, dæto chi-â sò popolaçión a vêgne sorviatùtto da-i prìmmi colòni portoghéixi[5][6][7]. A popolaçión, a-o 2021, a l'êa de 250.769 abitànti[1], méntre a sò capitâle a l'é a çitæ de Funchal, in sciâ còsta sùd de l'îzoa prinçipâ de l'arçipélago.
L'arçipélago o l'é formòu da-e îzoe de Madeira, Porto Santo e-e Desertas, aministræ insémme a l'arçipélago izolòu de Îzoe Sarvæghe. Ciù ò mêno a meitæ di abitànti da región a stà inta sò capitâle[8]. A región a gh'à 'n'outonomîa polìtica e aministratîva gràçie a-o sò Statûto, garantîo da-a costituçión do Portogàllo. Madeira a l'é pàrte da l'Unión Eoropêa cómme unn-a de regioìn ultraperifériche[9]. O sò clìmma, de tîpo subtropicâle, o l'é tenpiòu, con de stæ mediterànie sécche e di invèrni ùmidi. A ògni mòddo, se pêuan trovâ di microclìmmi diferénti cangiàndo de altitùdine.
Giögrafîa[modìfica | modìfica wikitèsto]
Stöia[modìfica | modìfica wikitèsto]
Pòsti de interèsse[modìfica | modìfica wikitèsto]
Economîa[modìfica | modìfica wikitèsto]
Coltûa[modìfica | modìfica wikitèsto]
Manifestaçioìn[modìfica | modìfica wikitèsto]
Fèste e fêe[modìfica | modìfica wikitèsto]
Comunicaçioìn[modìfica | modìfica wikitèsto]
Stràdde[modìfica | modìfica wikitèsto]
Ariopòrti[modìfica | modìfica wikitèsto]
Aministraçión[modìfica | modìfica wikitèsto]
Nòtte[modìfica | modìfica wikitèsto]
- ↑ 1,0 1,1 (PT) Resultados Definitivos Censos 2021, Instituto Nacional de Estatística. URL consultòu o 15 lùggio 2023.
- ↑ (LIJ, IT) TIG - Madera, in sce zeneize.net. URL consultòu o 15 lùggio 2023.
- ↑ (EN) John Bowler, Wildlife of Madeira and the Canary Islands, Princeton University Press, 2018, ISBN 1-400-88926-X.
- ↑ (EN) Petar Beron, Zoogeography of Arachnida, Springer, 2018, p. 363, ISBN 3-319-74418-6.
- ↑ (EN) Ibpuk, Madeira: Doing Business, Investing in Madeira Guide, vol. 1, Washington D.C., International Business Publications, 2019, p. 14, ISBN 1-514-52712-X.
- ↑ (EN) Sandra Passinhas, Property and Trust Law in Portugal, Wolsters Kluver, 2012, ISBN 94-03-51791-3.
- ↑ (EN) Magical Madeira Island, in sce ays-madeira.com. URL consultòu o 15 lùggio 2023 (archiviòu da l'url òriginâle o 13 zùgno 2019).
- ↑ (EN) Tom Mullen, Why Madeira Island Is A World Apart, in sce forbes.com. URL consultòu o 21 lùggio 2023.
- ↑ (EN) EUR-Lex – 12002E299 – EN, in sce eur-lex.europa.eu. URL consultòu o 21 lùggio 2023.
Âtri progètti[modìfica | modìfica wikitèsto]
Wikimedia Commons a contêgne di files in sce Madeira
Conligaménti estèrni[modìfica | modìfica wikitèsto]
- (PT) Scîto ofiçiâ, in sce madeira.gov.pt. URL consultòu o 15 lùggio 2023.