Pónte de Cornigén

ZE	Quésta pàgina a l'é scrîta in zenéize, segóndo a grafîa ofiçiâ

O pónte de Cornigén o l'é 'n pónte into teritöio de Zêna tra-i quartê de Sàn Pê d'Ænn-a e de Cornigén, di quæ o conlìga rispetivaménte Vîa Raffaele Pieragostini e Vîa Giovanni Ansaldo, in sciô percórso da stràdda statâle 1 Vîa Ourélia.

Stöia

«A MADONINN-A DO PONTE. A primma Capella a meitæ do ponte de Cornigen a l'é stæta fæta costroî verso a meitæ do 1500 pe voentæ de 'n nòbile zeneize, Beneito Gentî, o quæ, into seu testamento, scritto do 1550, o l'à dispòsto un'ingente donaçión pe a costruçión de 'n ponte in prîa, in sostituçión de quello de primma in legno, rovinòu de lóngo da-e pinn-e do torrente Ponçeivia. O l'à dispòsto coscì a costruçión de 'na Capella in önô da Biata Vergine Maria, perché ghe fîse celebròu Messe pe-o seu unico figgio, ch'o l'ea mòrto mentre o çercava d'atraversâ a cavallo o sciumme in pinn-a. Do 1592 o nòbile Paolo Batista Interiano o gh'à fæto colocâ 'na statoa da Madònna, a mæxima ch'a l'é venerâ ancón ancheu. O ponte o l'é stæto ciù vòtte ricostroîo e ingrandîo into corso di secoli; e primme dôe vòtte ch'o l'é stæto caciòu zü, ùnn-a do 1903, l'âtra do 1998, l'é stæto demolîo anche a Capella che gh'ea in sciô ponte, pe questo s'é reizo neçesâio o trasferimento da statoa da Madònna. Do frevâ do 2000, a-a fìn di travaggi da ricostruçión, a Capella, anche se ciù picinetta, a l'é tornâ a-o seu pòsto, coscì cómme anche a Madònna, venerâ e tanto câa a tùtta a popoluaçión de Cornigen e da çitæ de Zena.»

(Scìntexi da stöia do pónte de Cornigén e da madonétta che gh'é sôvia, reportâ in zenéize d'in sce 'n cartonétto mìsso inta Capélla da-a paròcchia di Ss. Andrîa e Anbrêuxo de Cornigén)

A capelétta da Madònna da Mizeicòrdia in sciô pónte de Cornigén a l'é stæta tiâ sciù into 1550 pe órdine do Dûxe Benéito Gentî Péivie (1490-1555). Defæti, segóndo quànte ripórta o stòrico Luigi Levati, o seu ùnico fìggio Françésco o l'êa mòrto méntre o tentâva de goadâ o Ponçéivia in pìnn-a, perché e dimenscioìn do pónte alôa existénte no consentîvan o pasàggio do câro co-i bagàggi. Coscì o Dûxe o l'à decîzo de finançiâ a costruçión de 'n nêuvo pónte pe fâ in mòddo ch'a mæxima desgràçia a no corpìsse ciù nisciùn in futûro e-o l'à òrdinòu o poxiçionaménto da capéletta da Madónna perché a l'avardàsse o pónte.

Benéito Gentî Péivie, Dûxe da Repùblica de Zêna da-o 1547 a-o 1549
A stàtoa da Madònna do Pónte inta capelétta do pónte de Cornigén
A capitolaçión de Andrîa Masêna a Cornigén o 4 Zùgno 1800

Do rèsto za into XII sécolo s'êa sentîo l'ezigénsa de costroî 'n pónte, iniçialménte de légno, pe conligâ e doæ rîve do Ponçéivia: pe tâ raxón i patrìççi do lêugo avéivan institoîo 'n consòrçio ciamòu "Opera del Ponte" (pöi "Masseria do Pónte" e da-o 1550 "Camperia"), ch'o s'òcupàsse de costroî, fâ manutençión e schêuve i pedàggi.

Davànti a-a capelétta o 4 Zùgno 1800 s'é discùsso e condiçioìn pe-a cesaçión de òstilitæ tra-i françéixi e-i oustrìachi aleæ di ingléixi, dòppo l'asédio de Zêna. L'acòrdo defæti o l'é stæto siglòu in sce l'artâ da Madònna do Pónte e-o l'à permìsso a-i françéixi goidæ da Andrîa Masêna (a-o quæ l'é dedicòu a vixìnn-a ciàssa a Cornigén) de tornâ in pâtria dòppo a capitolaçión, 'na vòtta che òrmâi Napolión o l'êa za arivòu a Milàn.

Lóngo a seu stöia o pónte o l'é stæto demolîo e ricostroîo divèrse vòtte, scìn a-o 1942, quànde co-a nêuva sistemaçión da stràdda o l'é stæto edificòu totalménte da càppo.

Bibliografîa

(IT) Cappelletta della Madonna della Misericordia sec. XVI, Ponte di Cornigliano Ligure, in sce prolococornigliano.it.
(IT) Ponte di Cornigliano, in sce sanpierdarena.net.

Âtri progètti

Wikimedia Commons a contêgne di files in sce Pónte de Cornigén