E vôxe in vedrìnn-a són de pàgine da Wikipedia ritegnûe da-a sò comunitæ cómme tra e ciù conplête, corètte e fæte con cûa, ciù che bónn-e da lêze.
Pe-e segnalaçioìn de vôxe da azónze ò da levâ da-a vedrìnn-a, védde a pàgina dedicâ; e pàgine coscì segnalæ saiàn valuæ pe stîle, pröza, conpletéssa e neotralitæ.
A stélla d'öo (), mìssa de d'âto in sciâ drîta da pàgina, a veu dî che quélla vôxe a l'é reconosciûa inta vedrìnn-a. A stélla d'öo, ciù picìnn-a, ch'a conparìsce inta lìsta di ligàmmi a-e âtre léngoe a l'é ségno chi-â vôxe in sciô mæximo argoménto a l'é stæta reconosciûa inta vedrìnn-a da Wikipedia inte quélla léngoa.
A-o moménto, gh'é 3 vôxe in vedrìnn-a in sciô totâle de 11 316 vôxe inta Wikipedia; unn-a ògni 3 772.
E origine d'Arasce no son goæi ciæe; a tradiçion a ê liga a-a lezzendia de l'Adelasia e de l'Aliamme ma, con ciù probabilitæ, ne vëgnan da-i benedettin da Gallinæa, sciben che gh'é de testimonianse de frequentaçion a-o manco romaña de l'area, co-o castrum in sciô Tirasso e o tranxito da Via Julia Augusta. Vendua do 1303 a-o Commun d'Arbenga, a l'é restâ sott'a-o seu contròllo fin a-o Çinqueçento, quande, do 1540, a l'é fæta sede de poistæ da-o Senato da Repubrica de Zena. Donca, inti secoli apreuvo, Arasce a l'é stæta toccâ da fæti scompartii con l'istöia ligure, fin à comensâ, de l'Euttoçento, un importante desviluppo turistico, ch'o l'à fæta vegnî uña de destinaçioin ciù avvoxæ da Rivea intrega.
De fæti, levou o pöco d'attivitæ agricola ch'o gh'é ancon, l'economia arasciña da giornâ d'ancheu a gh'à e seu base pròpio in sciô turiximo: in azzonta a-a seu ciazza avvoxâ, i atri ponti d'interesse en a coscì dita miägetta, e seu gexe, specce a grande collegiâ de Sant'Ambreuxo, e architettue inandiæ da-a stòrica communitæ ingleise e o seu carroggio prinçipâ, consciderou o çentro commerçiâ à l'averto ciù longo d'Euröpa.
Arbenga a l'è ina sitè e cumünligü(r)e de 23.470 abitanti inta pruvinsa de Savuna, dund'a l'è a segunda pe' pupulasiùn. A se tröva inta Rive(r)a de Punènte, inta ciâna ciü estesa da Ligü(r)ia e in sce zine da Sènta; u sò teritò(r)iu u cumprènde ascì a segunda ìsu(r)a ligü(r)e pe' süperficie, a Gainâ(r)a.
Arbenga a l'è üna de sitè ciü antìghe da regiùn: zà capitâle di Ligü(r)i Ingàuni, alantu(r)a ciamâ Album Ingaunum, cu'a cunquista rumâna du 181 a.C. a vegne u riccu municipium de Albingaunum, traversàu dai tèmpi d'Augüstu daa cuscì dìta Via Julia Augusta. Sêde d'ina sò diocexi dau 451, a l'è atacâ dai barba(r)i e ricustruìa dai bizantìn; cu'i Franchi a vegne capitâle de Cumitàu e a patisce di atacchi saracén. Dau 950 a l'è inta Marca Arduinica e, vegnüa cumün indipendènte du Mille, a pîa parte aa Primma Cruxâ. In aleànsa cun Pisa e cun l'agiüttu du Fede(r)igu II a se regi(r)a cuntru Zena insemme ae âtre sitè da Rive(r)a, ma a ne sciorte batüa du 1251, entrandu int'ina lunga crisi vegnüa pezzu cu'a pèste du 1348. Du 1625 a se issa turna cuntru a Zena e a se cunsegna au Vito(r)iu Amedeu de Savoia. Aa fìn, dai ànni da Repübbrica Ligü(r)e, a sitè a và apröu au camìn stò(r)icu du rèstu da Ligü(r)ia.
Arbenga a g'ha ina lunga tradisiùn cumme grande sèntru agriculu; cu'u tèmpu u l'è pe(r)ò vegnüu ciü impurtante u türismu, a l'imprinsippiu ligàu ai bagni ma au dì d'ancöi sèmpre ciü de genere cultü(r)âle, grassie ai sò müsei e e sò architetü(r)e. Fra sti chi se pò fà mensciùn du Müseu Sivicu, ch'u cumprènde l'antìgu batiste(r)u du V seculu, u Müseu Diucesàn e u Müseu Navâle Rumàn; fra e architetü(r)e e nu mancan gêxe, a partì daa catedrâle, sciti archeulogichi, palàssi stò(r)ichi e e sò tûre, scimbulu da sitè che, defèti, a g'ha u survenumme de "sitè de sèntu tûre".
