Sirviu Bunfànte
AR
|
Sta pagina chi a l'è scrita in arbenganese |
Sirviu Bunfànte (Inéja 3 aùstu 1921, Briga Ata 17 utùbre 1944), cunusciüu ascì cu-u nùmme de bataja de Ciòn (leteralmènte, in impe(r)iese Ciòddu) u l'è stàu in partigiàn lìgü(r)e, ricunusciüu dau stattu italian cumme medaja d'òu au valù militàre aa memôja.
Sirviu Bunfante, Ciòn
Vìtta
[modìfica | modìfica wikitèsto]Ciòn u nasce intu 1923 da 'na famîa de lavu(r)atùi, propiu pé questu cumensa préstu a spe(r)imentà esperiense diferenti.
Da zuénu u stüddia in seminâiu a Arbénga, fin ai quatorz'ànni, quande, tòstu intu 1935 u se 'mbarca cumme giüttu-föghista inte 'na nâve mercantîle. St'esperiensa peò a nu düa e ducca dui anni ciü tardi u cumensa a travajà inta fabrica da pasta Agnêsi, inta sò sitài d'u(r)ìgine.
Vegne ciamàu ae àrmi inte l'ànnu 1941, piàu inta Ma(r)ìna u parte pé A Spéza, dund'u l'è inquadràu intu depôxitu CREM.
Sücescivamente u fàn trasfe(r)ì au distacaméntu da Ma(r)ìna a Rumma. Mèntre se tröva impiegàu chi u végne surpésu da l'armistissiu de l'8 de setèmbre e u decidde ducca de turnà de sprescia in Ligü(r)ia, seguèndu e urme d'in bàrba, Nìnu Scicàrdi U Cürtu.
Da stu li Bunfante l'eredita e u maüa e cunvinsiùi pulitiche e u sò impegnu sivîle e u se inse(r)ìsce inte primme furmasiùn partigiàne da zòna impe(r)iése.[1]
E primme asiùn de Rexistensa
[modìfica | modìfica wikitèsto]Ina vôtta entràu inta Rexistensa u divegne capitàn da furmasiun dîta "Vulànte", che pe tòstu in annu a porta avànti a lòtta cuntru i nàzi-fascìsti, specialmènte inta zona da Ma(r)ìna de Diàn.[2]
Vellu u guîda ascì ina sé(r)ie de asiùn versu l'internu, cumme quelle inti paìxi de Au(r)ìgu e de Ciàppa, aù frasiun de San Bertumê dunde i partigiài sciorten a catüâ ben utànta militi du battajun San Marcu.
Cion u se impegna ascì cu-a sò squaddra inta bataja du Munte Grànde, cun 'na manovra de difésa pé evità i rastrelamènti tedéschi du 1944, ai dànni di abitànti da valà de Andöa.[1]
U scuntru a Vesargu e a mòrte
[modìfica | modìfica wikitèsto]Divegnüu vice-cumandante da Segunda Divixùn Garibàldi, dedicâ au Megu, inte l'utubre de chel'ànnu u l'è cuinvoltu inte 'n' upe(r)asiùn a Vesargu, inta valà de l'Aròscia, pé tajà u pònte ch'u u metêva incumünicasiùn cu-u Burghettu, cu-u scòppu de sabutà u cian di tedeschi.
Sciben che l'asiun a funsiuna i tedeschi, a brigâ a cazze int'in aguàu: i nazi-fascìsti dröven u fögu da-u campanìn da gêxa de Vesargu e curpiscen a-e gàmbe Bunfante cun di balìn di(r)umpènti.
Segundu a testismuniansa de Primmu Cei, cunusciüu ascì cu-u numme de bataja Wan Stiller, e primme pa(r)òlle prunusiàe dau Cion sun stàe mamâ e Fiöi nu stàme a lascià lì.[3]
Propiu sta côsa chi a vegne fâ dai cumpagni, che u portan versu i cunfìn cu-u Piemunte, intu paìse de Üpega (A Briga Âta), dunde l'éa stàu creàu in uspeâ militàre. Sutta a presciun nemiga zunze chi u cumandu da divixùn Felixe Casciùn.
U 17 de utùbre i tedeschi, doppu avê piàu u cuntrollu da Urméa fin aa Cêve, ciü de Triöa e de Pìgna rìvan chi, mentre i partigiài deven impruvisà 'na furma de difesa estremma, tendandu de traspurtà da 'n'âtra parte i fe(r)ìi ciü gràvi.
I tedeschi i rivan a sircundà l'acampamèntu e pé questu Ciòn u se spà(r)à in curpu au cö, pé nu êsse piàu vîvu dai nemìxi.[1]
Unureficènse
[modìfica | modìfica wikitèsto]Sciübitu dòppu a morte ghe vegne intutulà sèsta divixun partigiàna.
Du 1946 u l'è u ricunuscimentu da medàja d'òu au valù militàre, ricunusciüa cu-a mutivasiun seguènte:
Citasiùn in Italian | Tradusiùn |
«In nove mesi
di continua lotta contro i nazifascisti creava intorno a sé, con le sue epiche gesta, un’aureola di eroica leggenda. Trascinatore entusiasta e combattente valorosissimo, ebbe largo seguito di giovani che, animati dal suo valore, accorrevano ad impugnare le armi per la redenzione della Patria. Ferito durante un cruento combattimento e raccolto in un ospedale da campo che veniva circondato da SS. tedesche, visto cadere al suo fianco il medico che lo curava e preclusa ogni via di scampo, per non fare trucidare i portaferiti e non cadere vivo nelle mani del nemico, si uccideva, concludendo la sua vita col volontario supremo sacrificio. Fulgido esempio di valore e di sublime altruismo.» |
«In növe méxi
de cuntinnua lòtta cuntru i nàzzi-fascisti u creâva aturnu a lê, cu-e sò êpiche gèsta, in aureula de erôica lezènda. Trascinatù entuxiàsta e cumbatènte valuruxiscimu, l'axêva avüu largu seguitu de zuéni che, animài dau sò valù, acurêvan a 'mpügnà e armi pe a redensiun da Patria. Fe(r)ìu düànte in cruéntu cumbatiméntu e recampàu int'in uspeâ da càmpu ch'u vegnìva sircudàu dae SS. tedesche, vistu càzze au sò fiancu u mêgu ch'u cü(r)âva e seràe tütte e vie de scàmpu, pé nu fà masà i portafe(r)ìi e nu càzze vîvu inte màn du nemigu, se masâva, cunclüdèndu a sò vìtta cu-u vuluntà(r)iu süprémmu sacrifissiu. Màscimu ezémpiu de valù e de süblìmme altruìsmu.»
|
Nòtte
[modìfica | modìfica wikitèsto]- ↑ 1,0 1,1 1,2 (IT) Anpi de Léca, Sirviu Bunfante, in sce leca.anpi.it. URL consultòu o 17 frevâ 2022.
- ↑ (IT) U curàggiu de Ciòn, a stoia du partigian Sirviu Bunfante, in sce riviera24.it. URL consultòu o 17 frevâ 2022.
- ↑ (IT) I ürtimi-Sirviu Bunfante, u Cion, in sce youtube.com. URL consultòu o 18 frevâ 2022.
Vuxi curelàe
[modìfica | modìfica wikitèsto]- Felixe Casciùn
- Divixun Garibaldi Cichéru
- Marti(r)i du Galanêu
- Germàn Jôri
- Giacumu Bü(r)anéllu
- Walter Fillak
- Rumàn Magnaldi
Âtri prugètti
[modìfica | modìfica wikitèsto]- Wikimedia Commons a contêgne di files in sce Sirviu Bunfante