Voldalmella
UL
|
Šta pogina ṛ’ ê š-cṛiccịa ‘n ulmioš-cu, s’cundu a gṛafia d’ Marco Michelis |
| Voldalmélla Fṛâziun | |
|---|---|
| Localizaçión | |
| Stâto |  Itàlia
|
| Región |  Piemunte
|
| Provìnsa |  Cuni
|
| Comùn |  Ulmea
|
| Teritöio | |
| Coordinæ: | 44°09′56.92″N 7°52′53.72″E / 44.16581°N 7.88159°E |
| Altitùdine | 1 021 m s.l.m. |
| Abitanti | 1 |
| Âtre informaçioìn | |
| Fûzo oràrio | UTC+1 |
| Nomme abitanti | voldalmlöi |
| Cartògrafîa | |
  Voldalmélla | |
Voldalmélla (Valdarmella in italian), ṛè ina fṛâziun d’l cumün d’ Ulmèa ch’ a cuntia sulu 1 abitonte (nüm’ṛi aggiulnoi al 2019).[1]
Geugṛâfia[modìfica | modìfica wikitèsto]
A Voldalmélla a s’ tṛöva a 1021 m. ‘nsu livèllu d’l moa, ai pê dâ Cōlla dî Telmo (2099m), ‘ntâ vallô dû Rian Almélla (da quâ ch’ u ven u nōmme del paise), ch’ u s’ compa ‘nt’ Tonno daṛa lèlca. A fṛâziun a cunfina velsu nord cun èl Cà Bensi, velsu punente con Bulgu Cuni è èl Cà Galvoggni (au abandunoi).[2]
Štōṛia[modìfica | modìfica wikitèsto]
A fṛâziun ṛè štô fundô m-šquonci oggni fa, a geịs̅c̅ịa ṛè del XVIII seculu. Ntû dōppuguèra, cumme tütte èl bulgoi ṛô c’munzà a špupulose.[3] Èl gènte io sun caṛoi vèlsu Ulmèa. ‘Ntl 1955 l’ è štà inaugüṛà in növu impiantu eletṛicu ch’ u sèlve ascì èl fṛâziui vis̅c̅ine ‘d Pêrundu è Viloa.[4]
A büṛa dèl 1972[modìfica | modìfica wikitèsto]
A fèlvoa dèl 1972, dōppu in n’véa bundusu, u s’ d’štocca dai pṛoi suvo èl cà ina periculusa büṛa ch’ a fa gṛōšši donni al cà dâ Voldalmélla: Ina famna d’l pōštu, ‘nsèmmè a ṛa sô cà è èl sö beštie, a ven pultô fin ‘n fundu a ṛa valô; a ven tṛuvô cōc dì dōppu, mōlta.
A büṛa, paltia pōcu dōppu in bōttu dōppu meʒʒudì, a s’è d’štacô da ‘n cuštun ‘d rōcca a nord-ovest d’l Cà dî Bṛui, pöö a s’è divisa in dui fṛunti. A ven špazô via a polte cịü’ bossa d’l paise, lunde che tṛê p’lsune i sun d’špèlse.[5]
A büṛa a špozza via cà ‘ntṛî; i suculsci j’ arivo, pṛimma dai voldalmlöi, pö d’ ‘nt’ Ulmèa, cun i carabinié è j’ alpî, dōppu l’ariva ascì u suculsu alpin ‘d Garešše.[6]
Pōšti d' ntèṛèssè[modìfica | modìfica wikitèsto]
‘N meʒʒu aṛa fṛâziun, ‘nsâ lèlca d’l Almélla, u s’ tṛöva a capélla dedicô a Sen Dunà ch’ ṛè dû setzèntu, è a dipende da ṛa parōcchia d’ Ulmèa.[7]
Vî ‘d cumunicaziun[modìfica | modìfica wikitèsto]
A Voldalmélla ṛè d’štonte 3,16 chilometṛi d’nt’ Ulmèa, ṛè culegô cun èl fṛâziui ‘d Pêrundu è d’l Viloa, d’lun’ ch’ u s’ariva paltèndu daṛa caplatta d’ Sèn Mōṛu.
Notte[modìfica | modìfica wikitèsto]
- ↑ (IT) Ulmea, a fṛâziun d' Voldalmélla, in sce italia.indettaglio.it. URL consultòu o 17 frevâ 2022.
- ↑ (IT) Ota Vol Tonno, Bolchi Breu-L'Eca-Voldalmella-Ciunea, in sce alpicuneesi.it. URL consultòu o 17 frevâ 2022.
- ↑ (IT) M. Pelazza, G. Mao, F. Merlino, D. Bassi, E. Michelis, S. Odasso, G. Casalis e G. Barrelli, Guida di Ormea, Ulmèa, Le campane di San Martino, 1986, p. 47.
- ↑ (IT, LIJ) Elia Michelis, Guida di Ormea e dintorni, Bulgu Sen Dalmōzu (Cuni), Istituto Grafico Bertello, 1956, pp. 140-141.
- ↑ (IT) L'Olpin, a büṛa de Voldalmella, in sce ana.it. URL consultòu o 17 frevâ 2022.
- ↑ (IT, LIJ) Odette Sappa, La valanga si Valdarmella, in La Gazzetta di Chionea, n. 2, Ulmea, Museo dei Ricordi (Ciunèa), f’lvōa 2022, pp. 4-14.
- ↑ (IT) Sen Dunà, Voldalmella, futugrafia (JPG), in sce cralgalliera.altervista.org. URL consultòu o 17 frevâ 2022.
