Dria Doia

Da Wikipedia
ZE-P
Sta paggina chie a l'è scrita in zeneize
co' ina grafia tipo quella do Prian do 1745

Andria (Dria) Doia o D'Oia (primma do XIX sec. Doria; Ineia, 30 nov. 1466 - Zena, 25 nov. 1560) o l'è stæto o condutê, armiagio zeneize, conscideròu o pater patriæ (latin pe: poæ da pâtria) da Repubbrica de Zena.

Dria Doia

Sebastian do Ciongio, Dria Doia, 1525

Dæti personâli

Nàscita: Ineia, 30 novembre 1466
Mòrte: Zena, 25 novembre 1560

Âtre informaçioìn

Profesción: armiagio

Biografîa[modìfica | modìfica wikitèsto]

Zoentù[modìfica | modìfica wikitèsto]

O nascè into 1466 a Ineia, da Ceva e Caracosa Doia de Doçaiga.

Into 1484, orfano e privo da so porçion de patrimonio fœüdâ cedua da-a moæ a-o coxin Domenego, o Doia o se transfei a Romma a-i ordini do Nichiozo Doia, comandante de guardie papæ sotta Innoçenço VIII, appartegninte a-a famiggia ligure di Cybo. Montao a-o sœuggio pontifiçio Lusciandro VI Borgia, o Dria, arestao sença arembi, o passò a Urbin presso i Montefeltro e succescivamente presso i Da Rove.

Into 1513 o Doia o l'intrò a-o serviççio da Repubbrica zeneize, comandando doe galee pe a proteçion de Zena e de rivee. Into 1516 o l'accattò træ galee e o començò a appâtâ i so serviççi a Françesco I re de França (1522-1528), e a-o pappa Cremente VII Di Meghi (1526). Durante o soggiorno de l'armiraggio presso a corte pontifiçia Sebastian do Ciongio o l'eseguì o retræto do Doia, aoa conservao into palaççio de Fasciœu.

L'amiraliâto[modìfica | modìfica wikitèsto]

Inta stæ do 1528 o Doia o stipulò un nœuvo contratto co-o Carlo d'Asburgo, re de Spagna e impiatô, in base a-o quæ o metteiva a dispoxiçion do sovran dozze galee e træ triremme, riçevendo un compenso de 90.000 scui d’óo annoi e o placet impeiâ a-a guæra de corsa. Insce-o cian politico, o Doia o domandò e o l'ótègne a sottomiscion de Saña e l’indipendença de Zena, alliâ ma no sottoposta a l'impiatô, co-a demoliçion de l'ódiâ forteçça do Castelletto, za sede da guarnixon françeize.

Int'o mæximo 1528 o Doia o realizzò a riforma oligarchica di 28 aberghi nobiliæ.

Into 1531 o riçevette o tittolo de prinçipe do feüdo de Merfi inta Baxilicata, ch'o rendeiva 40.000 scui d’óo l'anno, nonchè atri 25.000 scui d’óo, quæ recompensa speçiâ, e o confeimento de l'ambia onoifixença do Tozon d'Oo, a ciu âta do tempo, o quæ collâ co-o vello indoao do becco o compâ inti retræti do Dria. A Repubbrica de Zena, in segno de reconoscença, a ghe confei o titolo de «Pater patriæ» e a decretò l'ereçion de 'na stattua çelebrativa de dimenscioin colossæ (eseguia into 1539 da-o Montorsoi). Otr'a ço o Senato o donò a l'armiraggio un palaççio into sestê di Doia, inti presci da gexa gentiliççia de San Mattê, gexa che o Doia o feççe restruttuâ da-o Montorsoi quæ so monumentâ saçello funebre. O Doia o l'açetò a carrega de priô perpettoo di scindicatoî, prefeindo presentâse comme campion de l'ordenamento repubrican mentre, de fæto, sciben che no giuridicamente, o l'ea o segnô da çittæ.

Inta so qualitæ de prinçipe, sciben che de 'n feüdo lontan, o dette vitta, insemme a-a spozâ Peeta Uzodemâ, viddoa do marcheize do Carretto, a una nobbile corte renascimentâ ch'a l'arestò un unicum inta stoia zeneize.

A-o serviççio de Carlo V, o Doia o lottò contra i temui pirati barbaeschi, tra i quæ i famoxi Barbarossa e Dragutte.

O dovette affrontâ into 1547 a conzua di Fieschi, ch'a se concruse con l'anientamento da famiggia rivâ, ma inta quæ perse a vitta l’amao coxo e erede Zanetin.

O moì into 1560. Ghe succedette Zan'Andria I (1539-1606), figgio de Zanettin.

Veddi ascì[modìfica | modìfica wikitèsto]

Referençe[modìfica | modìfica wikitèsto]

Contròllo de outoritæVIAF (EN59091300 · ISNI (EN0000 0001 2280 5510 · SBN (ITMILV205907 · LCCN (ENn82163205 · GND (DE119555476 · BNF (FRcb11963002h (data) · BNE (ESXX1188653 (data) · ULAN (EN500286114 · BAV (ENIT495/29782 · CERL cnp00406735 · WorldCat Identities (ENn82-163205