Isoe Baleari

Da Wikipedia
ZE
Quésta pàgina a l'é scrîta in léngoa zenéize

A Grafîa adeuviâ a l'é quélla de l'Académia Ligùstica do Brénno

Îzoe Baleâri
comunitæ outònoma
(CA) Comunitat Autònoma de les Illes Balears
(ES) Comunidad Autónoma de las Islas Baleares
Îzoe Baleâri – Stemma Îzoe Baleâri – Bandiera
Îzoe Baleâri – Veduta
Îzoe Baleâri – Veduta
O Consolat de Mar, sêde da comunitæ outònoma
Localizaçión
StâtoSpàgna Spàgna
Aministraçión
Capolêugo Pàrma de Maiòrca
PrescidénteMae de la Concha (PSOE) da-o 19-06-2023
Dæta de instituçión1º de màrso do 1983
Teritöio
Coordinæ:
do capolêugo
39°30′N 3°00′E / 39.5°N 3°E39.5; 3 (Îzoe Baleâri)
Superfìcce4 992 km²
Abitanti1 176 254[1] (2022)
Denscitæ235,63 ab./km²
Provìnse1
Comùn67
Âtre informaçioìn
LéngoeCatalàn, Spagnòllo
Fûzo oràrioFuso orario mancànte (man)
ISO 3166-2IB
Nomme abitanti(ca) baleàric ò balear
(es) balear ò baleárico/a
PIL(nominâle) 30.321 mln de [2]
PIL procapite(nominâle) 24.866 [2]
Raprezentànsa parlamentâre8 congrescìsti, 7 senatoî
Cartògrafîa
Îzoe Baleâri – Localizzazione
Îzoe Baleâri – Localizzazione
Îzoe Baleâri – Mappa
Îzoe Baleâri – Mappa
Màppa fìxica de Îzoe Baleâri
Scîto instituçionâle

E Îzoe Baleâri (Illes Balears in catalàn e ofiçialménte[3], Islas Baleares in spagnòllo) són 'na comunitæ outònoma da Spàgna de 'na sôla provìnsa, formâ da-e îzoe de l'arçipélago co-o mæximo nómme. Són scitoæ into Mâ Mediterànio, in fàccia a-a còsta de levànte da Penîzoa Ibérica. A capitâle a l'é a Pàrma de Maiòrca e a sò popolaçión a l'é, a-o 2022, de 1.176.254 abitànti[1].

L'arçipélago o l'é formòu de doî grùppi de îzoe e bén bén de izoöti ciù picìn, sàiva a dî e îzoe Gimnèsies (Maiòrca, Menòrca, Cabrêra e di îzoöti d'in gîo cómme Dragonera, l'Îzoa di Conìggi, l'Îzoa de l'Âia o l'Îzoa de Colom, de propiêtæ privâ) e-e îzoe Pitiüses (Ibîza e Formentêa ciù i îzoöti de Espalmador, de propiêtæ privâ, e de Espardell).

Giögrafîa[modìfica | modìfica wikitèsto]

L'arcipélago de Îzoe Baleâri o conprénde, in particolâ, e îzoe de Maiòrca, Cabrêra, Menòrca, Ibîza e Formentêa. A sò superfìcce totâle a l'é de 4992 km² e o se svilùppa da-o livéllo do mâ scìnn-a 1.445 m d'artèssa co-o Puig Major, inta Serra de Tramuntana de Maiòrca. L'arçipélago o l'é do tùtto conpréizo tra e cordinæ 40º5'48' N e 38º40'30' N de latitùdine e 1º12'47' E e 4º19' E de longitùdine. Ibîza a l'é separâ da-a còsta da Comunitæ Valençiànn-a da 75 km de mâ, a mæxima distànsa ch'a gh'é tra Maiòrca e Ibîza. A distànsa mìnima tra e îzoe de Maiòrca e Menòrca a l'é de 35 km. L'îzoa ciù vixìnn-a a-o continénte eoropêo, sénsa consciderâ a Penîzoa Ibérica, a l'é quélla de Menòrca, separâ da-a Frànsa sôlo da-o Górfo do Lión, méntre Ibîza e Formentêa són e dôe îzoe ciù vixìnn-e a-o continénte africàn.

Tra e îzoe gh'é de bèlle diferénse de natûa e paizàggi: Menòrca e Maiòrca són ciù rìcche de ciànte, con di bòschi d'oîvi sarvæghi e d'èrxi, e de bèstie, spécce de mamìferi, gràçie a-o sò clìmma ciù frésco e ùmido. Pe cóntra, Ibîza e Formentêa gh'àn 'n clìmma ciù sécco, co-ina vegetaçión che no gh'à goæi de bezéugno d'ægoa, cómme pìn, ciànte gràsse e zenéivi, e 'na fòuna ch'a l'é formâ sorviatùtto de öxélli.

Îzoa Poxiçión Màppa Bandêa Superfìcce (km²) Popolaçión
Menòrca 696,73 91 920
Maiòrca 3639,99 880 113
Cabrêra 15,61 20
Ibîza 571,01 144 659
Formentêa 83,27 12 216

Stöia[modìfica | modìfica wikitèsto]

Pòsti de interèsse[modìfica | modìfica wikitèsto]

Economîa[modìfica | modìfica wikitèsto]

Coltûa[modìfica | modìfica wikitèsto]

Manifestaçioìn[modìfica | modìfica wikitèsto]

Fèste e fêe[modìfica | modìfica wikitèsto]

Comunicaçioìn[modìfica | modìfica wikitèsto]

Aministraçión[modìfica | modìfica wikitèsto]

Màppa di comùn de Îzoe Baleâri

Nòtte[modìfica | modìfica wikitèsto]

  1. 1,0 1,1 (ES) Población inscrita en el Padrón Continuo por comunidades y ciudades autónomas (PDF), INE.
  2. 2,0 2,1 (ES) PIB de las Islas Baleares, in sce datosmacro.expansion.com. URL consultòu o 6 lùggio 2023.
  3. (ES) Ley Orgánica 1/2007, de 28 de febrero, de reforma del Estatuto de Autonomía de las Illes Balears, artículo 4 - La lengua propia, in sce boe.es, 1º màrso 2007. URL consultòu o 6 lùggio 2023.

Âtri progètti[modìfica | modìfica wikitèsto]

Conligaménti estèrni[modìfica | modìfica wikitèsto]

Contròllo de outoritæVIAF (EN130205220 · LCCN (ENn82047244 · GND (DE4069098-2 · BNF (FRcb11933372w (data) · BNE (ESXX4575358 (data) · WorldCat Identities (ENn82-047244