Sâta a-o contegnûo

Relaçioìn Repùbrica de Zêna-Stâti Unîi d'América

Da Wikipedia
ZE
Quésta pàgina a l'é scrîta in léngoa zenéize

A Grafîa adeuviâ a l'é quélla de l'Académia Ligùstica do Brénno

Relaçioìn tra Repùbrica de Zêna e Stâti Unîi d'América

E relaçioìn tra a Repùbrica de Zêna e i Stâti Unîi d'América són comensæ inte l'ànno 1791, sàiva a dî quànde i zenéixi àn riconosciûo l'indipendénsa do nêuvo pàize, scibén che no se són mâi trasformæ inte de relaçioìn formâli. I ligàmmi diplomàtichi tra e dôe naçioìn se són in sciâ fìn interótti inte l'ànno 1805, con l'anesción da Repùbrica de Zêna, into méntre diventâ Repùbrica Lìgure, a-o Prìmmo Inpêro françéize.

A Repùbrica de Zêna a l'à riconosciûo i Stâti Unîi mandàndoghe o Giöxèppe Ravæa, o prìmmo cónso nominòu pò-u nêuvo stâto, ch'o l'é stæto acreditòu da-o prescidénte George Washington a-i 25 de òtôbre do 1791 cómme Cónso Generâle do Dûxe e di Governatoî da Repùbrica de Zêna, con sêde a Philadelphia[1][2]. I Stâti Unîi àn nominòu ascì 'n sò cónso inta Repùbrica ma, segóndo i archìvvi do Dipartiménto de Stâto, o no l'é mâi arivòu inta capitâle lìgure. Into 1799, i americhén àn creòu in consolâto in Zêna.

A despêto da mancànsa de relaçioìn formâli, l'eleménto ciâve di stréiti ligàmmi tra i doî stâti o se trovâva sorviatùtto inti interèsci econòmichi e comerciâli. Defæti, inte quélli ànni i Stâti Unîi amiâvan de promêuve o sò comércio internaçionâle, garantìndo che i bàrchi da pròpia naçión, ségge pùblichi che de conpagnîe privæ, foîsan bén riçevûi inti pòrti de tùtto o móndo. Dónca, dæto chò-u pòrto de Zêna a-a fìn do sécolo XVIII o l'êa ancón un di ciù inportànti do Mediterànio, o riconosciménto zenéize di Stâti Unîi o l'à da sùbito portòu di gròsci benefìççi a-e dôe naçioìn[1][3].

A ògni mòddo, con l'anesción da Repùbrica Lìgure a-a Frànsa do Napolión into 1805, se són in sciâ fìn interótte e relaçioìn tra Zêna e i Stâti Unîi. Dòppo a cùrta paréntexi da Repùbrica Zenéize, co-a sotomisción a-o régno de Sardégna decîza da-o Congrésso de Viénna, da-o 1815 e relaçioìn co-i americhén se són unîe a quélle che quésti àivan co-i piemontéixi, remontànti a-o 1802[1].

  1. 1,0 1,1 1,2 (EN) A Guide to the United States' History of Recognition, Diplomatic, and Consular Relations, by Country, since 1776: The Republic of Genoa, in sce history.state.gov. URL consultòu o 9 seténbre 2022.
  2. (EN) Còpia da Petiçión a-a Càmia di Raprezentànti pe l'introduçión do Cónso Generâle de Zêna a-o Prescidénte George Washington (JPG), in sce consfiladelfia.esteri.it. URL consultòu o 9 seténbre 2022.
  3. (EN) Pierangelo Castagneto, Old and New Republics: Diplomatic Relations between the Republic of Genoa and the United States of America, in Rough Waters: American Involvement with the Mediterranean in the Eighteenth and Nineteenth Centuries, Liverpool, Liverpool University Press, Zenâ 2010, pp. 101-116, ISBN 978-0986497346.

Colegaménti estèrni

[modìfica | modìfica wikitèsto]