Pòsta de Zêna
ZE
|
Quésta pàgina a l'é scrîta in zenéize, segóndo a grafîa ofiçiâ |
A Pòsta de Zêna a l'é stæta o servìçio postâle da Repùbrica de Zêna, da-o Çinqueçénto scìnn-a-a sò chéita into 1797.
Stöia
[modìfica | modìfica wikitèsto]Za a partî da-a segónda meitæ do sécolo XV gh'é de nêuve in sce di corê de servìçio inta Supèrba, ma o l'é sôlo da-o sécolo sucescîvo ch'a l'é docomentâ l'existénsa de 'n "Méistro di Corê in Zêna", mìsso a càppo de 'n'òrganizaçión stàbile.
De vòtte, e pòste zenéixi vegnîvan dæte in apàlto a-e vàrie famìgge e a-i Abèrghi di Nòbili da çitæ cómme, in particolâ, i Lomelìn, i Spìnoa, i Særa e i Damæn. A-i 11 de zenâ do 1731 sto servìçio chi o l'é stæto apaltòu a-a famìggia di Rivanéigra pe 'n perîodo de sciusciànt'ànni[1].
Into 1551 o rè de Spàgna o l'à inpòsto a prezénsa inta capitâle de 'n scàgno de pòste spagnòlle, sott'a-a direçión de 'n "Corê Magiô de Sò Maestæ", in teorîa sôlo pe òcupâse da gestión da pòsta spagnòlla da e vèrso l'Itàlia, cómme prìmma tàppa do Corê d'Itàlia[2]. In realtæ o Méistro de pòste spagnòlle o l'à intercetòu pe vàrri ànni a corispondénsa pe tùtte e destinaçioìn, co-a Repùbrica ch'a l'êa in pràtica inposcibilitâ de controlâ a questión, aprêuvo a-a sò dipendénsa polìtica da-a Spàgna.
Into 1731 o l'é stæto institoîo o scàgno de pòste françéixi de Zêna, o quæ o l'aviéiva dovûo êse sôlo 'na tàppa do corê che da-a Frànsa o l'andâva a Rómma ma, inta pràtica, o l'à caxonòu i mæximi problêmi che s'êan verificæ doî sécoli prìmma co-i corê spagnòlli[3].
E pòste de Zêna, pe lô, avéivan 'n scàgno postâle a Rómma e, scìnn-a l'indipendénsa do Régno de Nàpoli into 1732, gestîvan a corispondénsa che da-a çitæ de Nàpoli e da Rómma a l'êa spedîa pe Torìn. A partî da sta dæta chi, pe cóntra, són stæti creæ di corê òrdenâi, ö sæ con de parténse fìsse ògni setemànn-a òpû ògni chìnze giórni, da Torìn e da-a Frànsa pe Rómma, pasàndo pe Zêna, dónde avéivan 'n pròpio scàgno.
Òrganizaçión
[modìfica | modìfica wikitèsto]O còrpo di corê da Repùbrica de Zêna o l'êa formòu da dózze corê, i quæ, into 1630, faxéivan servìçio pe Milàn, Anvèrsa, Venéçia, Lìon, Torìn, a córte do Sâcro Româno Inpêro, Augsburg, Palèrmo, Mescìnn-a, Nàpoli, Rómma, Firénse e Madrìd[4].
A càppo do servìçio postâle gh'êa 'n "Méistro di Corê in Zêna", tìtolo cangiòu into Sèteçénto in "Magnìfico Generâle de Pòste".
Nòtte
[modìfica | modìfica wikitèsto]- ↑ Pastine, 1926, p. 370
- ↑ Giribone
- ↑ Pastine, 1926, pp. 376 ss.
- ↑ Pastine, 1926, pp. 333 ss.
Bibliografîa
[modìfica | modìfica wikitèsto]- (IT) Onorato Pastine, L'organizzazione postale della Repubblica di Genova (PDF), in Atti della Società Ligure di Storia Patria, LIII, Zêna, Socjêtæ Lìgure d'Istöia Pâtria, 1926, pp. 311-507.
- (IT) Bruno Caizzi, Dalla posta dei re alla posta di tutti, Franco Angeli, 1993, ISBN 88-20-47973-7.
Colegaménti estèrni
[modìfica | modìfica wikitèsto]- (IT) Pietro Giribone, Relazioni postali tra la Repubblica di Genova e la penisola iberica (PDF), in sce expo.fsfi.it. URL consultòu o 10 zenâ 2022.
