Trilli

In ezecuçión

ZE	Quésta pàgina a l'é scrîta in zenéize, segóndo a grafîa ofiçiâ

I Trilli són stæti ’n doétto muxicâle zenéize nasciûo inte l’anno 1973 e desfæto inte l’anno 1997. I conponénti êan o Giöxèppe Delipêri, dîto “Pócci” (Zêna, 17 de novénbre do 1941 – Zêna, 25 d’agósto do 1997) e o Giöxèppe Zùllo, dîto “Pippo” (Zêna, 29 de novénbre do 1948 – Zêna, 23 de màzzo do 2007).

O sò repertöio o l’andâva da-e clàsciche cansoìn in léngoa lìgure a de conpoxiçioìn de spirito umorìstico. O grùppo o l’à parteçipòu a-o Festivàl de Sanrémmo de l’ànno 1984 con Pomeriggio a Marrakech, cansón in italiàn conpòsta da-o doétto ma ch’a no l’é arivâ in finâle. Ma a no l’é stæta l’ùnica cansón in italiàn di doî: za into 1982 àivan fæto ’n disco tùtto in italiàn dónde gh’êa incîzo de cansoìn avoxæ di anni trénta, çinquànta e sciusciànta e dötræ do tùtto nêuve. Âtre cansoìn òriginâli in léngoa italiànn-a són stæte Per andare via (publicâ inti ànni setànta) e o scìngolo Canzone in mi+ (di ànni òtànta).

O Delipêri o l’é mòrto inte l’anno 1997 e quésta a l’é stæta a caxón do desfâse do doétto; in càngio o Zùllo o l’é mòrto inte l’ànno 2007.

Inte l’anno 2009 o Vladimîro Zùllo (fìggio do Giöxèppe) e o Françésco Zîno àn tórna misso sciù o doétto di Trilli con l’àlbon E la storia continua... e, inte l’anno 2010, Òlidìn òlidêna. Da l’anno 2013 o Vladimîro o pòrta avànti o nómme di Trilli insémme a-o Fabio Milanéize, co-o quæ into mæximo anno o pùblica In famìggia. Da l’anno 2014 o Vlàddi, nomiàggio do Zùllo, o coménsa, co-a colaboraçión d’âtri muxicànti, a cariêra de “solista”. O sò ùrtimo travàggio o l’é stæto o dìsco O Setebèllo, sciortîo inte l’ànno 2016.

A stöia di Trilli

O doétto o nàsce da-o sodalìçio artìstico-muxicâle formòu da-o Pìppo e da-o Pócci. O Pìppo, nomiàggio do Giöxèppe Zùllo, dòppo esperiénse artìstiche in âtri grùppi muxicâli e tiatrâli, inte l’ànno 1973, co-o Pócci, nomiàggio do Giöxèppe Delipêri, o métte insémme quéllo ch’o saiæ diventòu o grùppo folk (in zenéize diêscimo familiâre, popolâre) muxicâle lìgure ciù avoxòu di ténpi modèrni, co-o recòr asolûto de véndie de dìschi inte l’ànbito da cansón in léngoa zenéize. Inta creaçión do doétto gh’à mìsso o sanpìn in zóveno ch’o vedéiva distànte: o Michê Maizàn, in àrte Michele, ch’o n’é stæto o produtô discogràfico ascì, insémme a-o Zòrzo D’Adàmmo di News Trolls. Inte quéllo mæximo ànno sciòrte o prìmmo àlbon, Cànti de câza mæ, prodûto da-o Giànni DeScàlzi (DeScâsi ?!), poæ di avoxæ Vitöio e Àldo di New Trolls. Into dìsco gh’é ’na nêuva interpretaçión de dötræ cansoìn fra e ciù conosciûe da tradiçión zenéize (Quàrto a-o mâ – Madonìnn-a di pescoéi – Fôxe de Zêna – Pìcón dàgghe cianìn!). “Trìlli-trìlli” conpòsto da-i doî, o divénta ’n ìnno cantòu e scigoòu inte fèste e a-o cànpo da balón ascì, in scê scainæ do Genoa e Sandöia. Inte l’ànno 1974 sciòrte l’àlbon O tralalêro.O Pìppo e o Pócci prezéntan tòcchi che són sùbito scinpàtichi cómme L’ultimo tango e A l’êa ’na figétta, ma de nostargîa ascì cómme Cansón da Chéulia, Ma se ghe pénso... e Sénsa moæ. Da-o dexénbre de l’ànno1976 vén distriboîo Vico drîto Pontexéllo, dónde se peu sentî cansoìn da-a sugestîva âia nostàrgica cómme Bocadâze, apascionâ cómme Chitâra zenéize, ò dramàtica comò-u tòcco ch’o da o tìtolo a-o 33 gîi, e âtre alêgre e licençiôze cómme Òlidìn òlidêna, clàscica cansón da òstàia. Inte l’ànno 1977 l’é a vòtta de Tra ’n gòtto e l’âtro, registròu pròpio inte òstàie do Céntro Stòrico de Zêna. Dòppo doî LP (in zenéize: Lónga Duâta) che pòrtan a firma do sôlo Pócci (Oh, che bei tempi - Acontentâse), de l’anno 1982 o l’é o prìmmo àlbon tùtto in italiàn. Adatòu da-o Giàn Piêro Revèrberi, o contêgne ’na série de cansoìn d’aotô fra e quæ Il ballo di Simone – Marina – l’Edera, e dötréi tòcchi nêuvi cómme Siciliana e Brinderò; disco tórna publicòu l’anno dòppo pò-u mercòu tedésco co-o tìtolo Marina, da l’Activ Special e co-e cansoìn misse inte ’na despægia dispoxiçión. Inte l’anno 1984 co-a cansón Pomeriggio a Marrakech partéçipan a-o Festivàl de Sanrémmo inta categorîa “Le Nuove Proposte”, ediçion ch’a l’à visto o triónfo do Eros Ramazzotti con Terra promessa. N’é segoîo o sucèsso naçionâle, con apariçioìn inte ciù inportànti televixoìn e parteçipaçioìn a programmi a l’aràdio, e co-îna tourné in tùtta Italia. Pe dî a veitæ, l’exòrdio in televixón di Trìlli o gh’êa stæto tanti anni primma da parteçipaçión a-o Festivàl, vèrso a meitæ di anni setànta inta trasmisción da RAI Canto popolare. Inte l’anno 1985 divergénse artìstiche àn portòu a-a separaçión do Pìppo e do Pócci. O Pìppo o se métte a scrîve cansoìn pe di âtri cantànti e a parteçipâ a vàrie colaboraçioìn artìstiche. Inte l’anno 1997 i Trilli decìdan de métise tórna insémme, ma pe córpa de ’na peritonîte, a-i 25 d’agósto, a sôli 55 anni, o Pócci o mêue. O Pippo, da sôlo, o decìdde de pigiâ tórna in màn i Trilli e o pòrta avanti a riçèrca da mùxica e da tradiçión lìgure. O pìggia parte pe dötréi ànni a-a trasmisción Ci tengo a dirlo in musica da Franca Brignêua in sce Telegenova. Inte l’anno 2001 o prezénta, a-o pòrto antîgo de Zêna, in nêuvo CD (in zenéize Dìsco Sciàsso) intitolòu Cànta de lô dedicòu a-o Pócci e a l’amîgo Fabrìçio De André, dond’o ghe métte tòcchi inéditi in léngoa italiànn-a e cansoìn into pûo spìrito da mùxica popolâre zenéize. Inte l’anno 2007 a mùxica do Pìppo a poriæ arivâ scìnn-a ’n Giapón gràçie a-a conoscénsa da pop-star giaponéize Zard e de l’amîga, cantànte d’òpere, a Megumi Akanuma. E gh’é a-e pòrte l’inportànte parteçipaçión cómme òspite a-o Festivàl de Viña del Mar, in Cîle. Ma dòppo ’n concèrto, co-o tùtto ezaorîo, a Nêuve, a-o 20 de Zenâ de l’anno 2007, arîva i prìmmi scìntomi de ’na moutîa ch’a métte fìn a tùtti i sò progètti. L’ùrtima exibiçión pùblica a l’é do frevâ inta Stràdda do Cànpo, into stòrico muzêo muxicâle ch’o l’aregòrda o Fabrìçio De André. Fra i prezénti gh’é ascì Præ Andrîa Gàllo, âtro stòrico amîgo da famìggia Zùllo. A-i 23 de màzzo do 2007, a sôli 58 anni, o Pìppo o mêue.

A rifondaçión di Trilli co-o Vlàddi, figgio do Pippo

Vladimîro Zùllo, in arte Vlàddi, figgio do Pippo, scìnn-a da quand’o l’êa picìn o l’é visciûo a contàtto co-a mùxica e i amîxi de famìggia de quéllo móndo artìstico. Fra e sò colaboraçioìn artìstiche, o Vlàddi o l’à cantòu con tùtti i ciù gréndi esponénti da mùxica zenéize, fra i quæ a Franca Lai, o Matteo Mèrli, o Piero Parodi, i Buio Pesto, i Liguriani e a Roberta Aloisio, e che no l’é goæi co-e nêuve propòste I Mandillâ, Mike fC, I Demueluin. De ciù o l’à spartîo o parco inte dötræ manifestaçioìn co-o Gino Paoli, o Cristiano De André, a Antonietta Ruggieri, o Ron, o Max Pezzali, l’Oscar Prudente, i Demueluin, o Jerry Calà, l’Angela di Ricchi e Poveri, o Beppe Grillo e tanti âtri. Inte sti dêx’anni do nêuvo camìn, i Trilli cóntan ancheu ciù de 300 apariçioìn fra conçèrti e parteçipaçioìn a manifestaçioìn canöre. Tante e seiànn-e de beneficénsa ascì a favô de dötræ asociaçioìn fra e quæ: l’Uspiâ Giannina Gaslini, l’ABEO Liguria, a Gigi Ghirotti, a Comunitæ de San Benéito de Præ Andrîa Gallo, o Comitâto Pónte Morandi, Music for Peace (9 ediçioìn), e tànte âtre. O l’à realizòu quattro videoclip: O Setebèllo, Ægoa, Belìn belàn e Coæ de cantâ co-o Mike fC , tùtti fra l’anno 2016 e 2017. ’Na parteçipaçión ascì a-a pelìcola “Capitan Basilico” di Buio Pesto. A-i 4 d’òtôbre de l’anno 2008, into Vaillant Palace da Fiumara, a Sàn Pê d’Ænn-a, o Vlàddi o l’organìzza e o s’exibìsce into prìmmo memorial dedicòu a sò poæ a-o quæ partéçipan tànti cantanti italién fra i ciù avoxæ e fra quésti o fondatô di Trìlli o Michê Maizàn, o Gino Paoli, o Vitöio DeScàlzi, o Beppe Grillo, o Gabìbbo de Striscia la notizia e tànti âtri ancón. A-i 18 de lùggio do 2008 o s’exibìsce pe festezâ i 80 anni de Præ Andrîa Gallo inte l’Arénn-a do Mâ e o l’é aconpagnòu da-o muxicìsta Marco Zoccheddu, Fra i òspiti quélla séia gh’é ascì o Gaetano Correri di Stadio e o Piero Pelù. A-i 14 de marso do 2009, a l’Expo de Sànn-a, prezentæ da Præ Gallo, gh’é o batézzo ofiçiâle do nêuvo grùppo di Trìlli co-o Vlàddi che pe l’òcaxón o gh’à da-arénte o Françésco Zîno e âtri çìnque muxicànti e træ balerìnn-e. Sto sodalìçio artìstico o duiâ scinn-a l’anno 2012 e o tegniâ ’na trenténn-a de conçèrti, doî dischi pi-â Phonola de Milàn, “E la storia continua” co-a prefaçión de Præ Andrîa Gallo, e “Òlidìn, olidêna”, st’ùrtimo co-a parteçipaçión di Buio Pesto, Piero Parodi, Enrico Bianchi e do cantaotô sardegnòllo Piero Marras. Into lùggio do mæximo anno, pe l’etichétta discogràfica Neverland Records, sciòrte o nêuvo dìsco di Trilli “O Setebèllo” co-a prefaçión do Profesô Franco Banpi e-e colaboraçioìn muxicâli di Buio Pesto, Carlo Denel, Daniele Raco, Andrea Di Marco e Mike fC. Inte l’invèrno do 2017 e do 2018, co-â regîa do Lazzaro Carcagno, o Vlàddi, con l’agiùtto de tréi di sò muxicànti, o pòrta a tiâtro o spetàcolo dedicòu a-a stöia do Grùppo “I Trilli, una storia genovese”. Scrîto da lê insémme a-o regista. A-i 30 de mazzo do 2018 i Trìlli s’exibìscian co-o tòcco “Trìlli Trìlli” into cànpo da balón Luigi Ferraris de Zêna in òcaxón da manifestaçión “La Partita del Cuore”, davanti a ciù de 27000 persónn-e. Into dexénbre de l’anno 2018 sciòrte o CD da Sandöia “Solo per te” dónde o Vlàddi o canta doî tòcchi, “Solo per te” e “Noi dei Sampdoria Clubs”. A-i 8 de frevâ de l’anno 2020, into conçèrto do Fabio Concato a-o tiâtro Rina e Gilberto Govi de Zêna, fàn in doétto con quésto e intèrpretan Ma se ghe penso, stòrica cansón in léngoa zenéize do 1925, e i ciù famôxi sucèssi di Trilli de vêi e d’ancheu. Inte l’ànno 2021 o Vlàddi o scrîve o lìbbro I Trilli: il cuore di Genova, publicòu da l’ERGA Ediçioìn, ch’o cónta a stöia artìstica e particolâ do stòrico doétto scinn’arivâ a l’atoâle progètto con stöie de vìtta e ciù de 80 testimoniànse. Co-o lìbbro vèn dæta a dóggia antologîa muxicâle ch’à contêgne i ciù gréndi sucèssi di Trilli de vêi e d’ancheu.

Discografîa

Album in studio

Video in sce youtube

• Coae de cantà (co-o Mike fC)