Dialetto figon
ZE
|
Quésta pàgina a l'é scrîta in zenéize, segóndo a grafîa ofiçiâ |
| Figon † Figoun | |
|---|---|
| Parlòu in |  Frànsa
|
| Parlòu in |  Provénsa-Àrpi-Còsta Azùrra(Biot, Vallauris, Escragnolles e Mons) |
| Perîodo | 1470~1920 |
| Parlànti | |
| Clasìfica | estìnta |
| Clasificaçión | |
| Filogénexi | Léngoe indoeoropêe Itàliche Romànze Romànze òcidentâli Gàllo-Itàliche Lìgure Lìgure coloniâle Figon |
O dialétto figon (in figon: figoun) o l'é stæto 'n dialétto da léngoa lìgure parlòu inte çèrtidùn localitæ da Provénsa fra o XV e o XX secolo[1].
Stöia
[modìfica | modìfica wikitèsto]
Into Medioêvo, a caoza di contìnoe incurscioìn di Saracìn ch’abitâvan in mòddo stàbile inta bâze de Frascinêto (ancheu La Garde-Freinet), liberâ dòppo ’n’açión di lìguri e di provensæ mìssi insémme a-a fìn do sécolo X, ’na gròssa pàrte de zöne da costêa da Provénsa a l'êa do tùtto sénsa abitànti.
Coscì, tra o XV e o XVI sécolo, i feodatâi do pòsto àn decîzo de popolâ tórna l’àrea tra Cannes e Grasse con génte ch’a ne vegnîva da-a diòcexi d’Arbénga-Inpêia e quélla de Vintimìggia, che alôa fâvan za pàrte da Repùblica de Zêna. In particolâre i prìmmi emigrànti (ciù ò mêno ’na vinténn-a de famìgge) se són stabilîi a Mons pe pöi stabilîse, a caxón da fòrte créscita demogràfica, a Escragnolles ascì, a comensâ da-o 1562.
I agricoltoî lìguri se són stabilîi sorviatùtto inti céntri de Biot, Vallauris, Escragnolles e Mons, ch'ancheu fàn pàrte di dipartiménti de Àrpi Marìtime e do Vâo, portando con liâtri a lô léngoa. Parlâte che duiàn pe dötréi sécoli, a-o mànco a Mons, dónde se testimònia a prezénsa do dialétto figón scinn-a-i ànni vìnti do Nêuveçénto[2].
Paròlle
[modìfica | modìfica wikitèsto]
| Figon | Zenéize |
|---|---|
| nautri | niâtri |
| mar | mâ |
Grafîa
[modìfica | modìfica wikitèsto]Un di pöchi scrîti in figon, E doue Bessoune de Pons Rebuffel o l'à 'na grafîa françeixizante[3].
Nòtte
[modìfica | modìfica wikitèsto]- ↑ (FR) Jules Ronjat, Grammaire istorique des parles provençaux modernes, vol. 1, Société des Langues Romanes, 1930, p. 24.
- ↑ Toso, 2008
- ↑ (LIJ, FR) E doue Bessoune, in Annales de la Société des lettres, sciences et arts des Alpes-Maritimes, vol. 16, 1899.
Bibliografîa
[modìfica | modìfica wikitèsto]- (FR) Paul Sénequier, Les patois de Biot, Vallauris, Mons et Escragnolles, in Annales de la Société des lettres, sciences et arts des Alpes-Maritimes, vol. 6, 1879, p. 357.
- (IT) Fiorenzo Toso, Linguistica di aree laterali ed estreme: contatto, interferenza, colonie linguistiche e "isole" culturali nel Mediterraneo occidentale, Recco-Udine, Le Mani, 2008, ISBN 8-880-12445-5.
- (IT) Fiorenzo Toso, Le parlate liguri della Provenza. Il dialetto figun tra storia e memoria, Ventemiglia, Philobiblon, 2014, ISBN 88-88-59172-9.