Sâta a-o contegnûo

Barestin

Sta pagina chi a l'è scrita in arbenganese
44°07′30.47″N 8°10′17.47″E
Da Wikipedia
AR
Sta pagina chi a l'è scrita in arbenganese, inta varietàe barestéa
Barestin
cumün
Barestin – Stemma Barestin – Bandiera
Barestin – Veduta
Barestin – Veduta
Panuramma du Burgu
Localizaçión
StâtoItàlia Itàlia
Región Ligüria
Provìnsa Savuna
Aministraçión
ScìndicoStefano Saturno (lista civica de centru-driccia "Balestrino oggi") da-o 4-12-2021
Teritöio
Coordinæ:44°07′30.47″N 8°10′17.47″E
Altitùdine371 m s.l.m.
Superfìcce11,27 km²
Abitanti532[2] (31-10-2023)
Denscitæ47,2 ab./km²
FraçioìnBergalla, Burgu, Cuniu, Pöżżu[1]
Comùn confinantiCastrevegliu, Cixan, Türan, U Seriæ, Sücaré
Âtre informaçioìn
CAP17020
Prefìsso0182
Fûzo oràrioUTC+1
Còdice ISTAT009008
Cod. cadastrâA593
TargaSV
Cl. scìsmicazöna 3 (sismicitæ bàssa)[3]
Cl. climàticazöna E, 2 190 GG[4]
Nomme abitantiBarestèi
Barestinolli (in Carpe)
Sànto patrónSant'Andria
Giórno festîvo30 nuvémbre
Cartògrafîa
Màppa de localizaçión: Liguria
Barestin
Barestin
Barestin – Mappa
Barestin – Mappa
Pusisiun du cumün de Barestin inta pruvincia de Savuna
Scîto instituçionâle

Barestin[n. 1] (Baestìn au Burghettu, Balèstrìn in arbenganese d'Arbenga[5], Balestrìn o Barestrìn in żenese, Balestrino in italian) u l'è in cumün ligüre da pruvincia de Savuna ch'u gh'à ina pupulasiun de 532 abitanti (au 31 d'utubre du 2023)[2].

U cumün de Barestin u se tröva inte l'entrutæra da Rivera de Punente, a ciü o menu 7 chilometri dau , int'ina valle lateræle de chella du Varatèlla, traversà dau Rian du Punte[n. 2], e p'ina parte ascì inte chella du Rian de Carpe, cu'ina superfice ch'a riva a 11,26 km2 in tüttu[6].

A valle de Barestin a l'è serà sciü træi fianchi da cadene de munti ch'i sun intu grüppu du Munte Cærmu: a cresta ciü æta a l'è chella ch'a cara żü daa Rocca e, rivà inte tære barestee aa Rocca du Cian de Prai (827 m), a passa pe a Rocca Cüraira (721 m), a Colla de Barestin (660 m) e l'Erexea (o Arexea, 813 m), pe rivæ au cunfin cun Türan, de dunde a carerà żü fina au Burghettu, in curispundensa du Munte Aü (748 m) e a Punta Barèste. Da pöi, i ghe sun ancua i munti ciü bassi ch'i særa u valun a nord, cu'a crèsta che dau Cian de Prai a se svilüppa vèrsu levante pasandu pe u Pöżżu de l'Arpe (614 m) e u Pöżżu de Barestin (539 m), cu'ina diramasiun a nord inti scögli di Spèttari e du Bæżu du Mercöiru (491 m)[7][8].

I riai du valun i sun mesci grossu moddu de travèrsu au Rian du Punte, tantu ch'an scavou e rive di munti au reundu cun de furme ch'i se ripete, dae żotte ciü svilüppae intu fiancu au sciuriu, dund'u gh'è u paiże. Intu teritoriu de Barestin ghe nasce ascì di riai ch'i cara vèrsu nord pe fenì intu Rian de Carpe o inta Varatèlla, cumme u Rian de Funtana Grossa, chellu de Caranche e chellu de l'Uriva[8][9].

Frasiui e burgae

[modìfica | modìfica wikitèsto]

U cumün de Barestin u se cumpune de quattru frasiui, de lucalitae recunusciüe dau sò statütu e de burgae tostu sparie da Fasciöra e du Fusou[1]. In particulà, da munte a valle, e quattru frasiui barestee i sun chelle de:

  • Bergalla: a frasiun ciü a munte, a l'è furmà dae burgae de Bergalla Suttana e Survana, spartie intu messu dau stradun pe Castrevegliu. A burgà de sutta, antigamente diccia Vilæru, a se tröva intu scitu dund'i se tacca e due vie ch'i travèrsa a valle e a s'è svilüpà int'ina furma a prumuntoriu; chella Survana a l'è int'in cian de d'ætu au stradun e a se presenta cumm'ina riga de cà mescie in parallelu aa via. In curispundensa du stradun a gh'è ascì a capella da burgà, intitulà a Sant'Apulonia[10].
  • Cuniu: frasiun mescia a messa costa, appena sutta au stradun, a s'è svilüpà a valle da veglia via pe Bergalla, in si fianchi d'in riżżö perpendiculære a sta chi ch'u cara żü pe i campi sutta ae cà, facciu ch'u gh'à dou ina furma alungà vèrsu u bassu. A capella du Cuniu, ch'a se tröva ciü a punente, a l'è dedicà a Sant'Antoniu[10].
  • Pöżżu: a żinquesèntu metri a munte du Burgu, u l'è spartiu inte due burgae du Pöżżu Suttan e du Pöżżu Survan, destacae dau stradun che chi u piglia u camin da veglia via. U Pöżżu Suttan, ciü picenin, u se tröva in żimma a in briccu e u l'è liou aa via da valle da l'antigu riżżö da Muntaella; a burgà survana a l'è pe cuntru ciü svilüpà, cu'e sò cà ch'i se tröva in si dui fianchi da via Piemunte, ch'a munta vèrsu l'Arpe de travèrsu au stradun. Intu Pöżżu, cresciüu du bèllu cun l'abandun du Burgu, a gh'è a gexa növa de Sant'Andria, a parocchia de Barestin[10].
  • Burgu: sede da cumüna e frasiun ciü impurtante primma de l'abandun da sò parte veglia, a l'è custruia au reundu d'in bæżu dund'u gh'è, in sa żimma, u castellu di marchesi de Barestin. Intu burgu vegliu, in ruvina, i se tröva ancua di ætri edifiżżi storici, cumme a gexa veglia de Sant'Andria, u Tribunæ, l'Uspiæ e, dau stradun, l'uratoriu de San Carlu e e scuderie du Marchese[10].

U cumün de Barestin u gh'à di cunfin cun chellu de Türan a nord e a levante, cu-u Seriæ a süd-est, Cixan a süd, Sücaré a süd-ovest e Castrevegliu a punente[1].

Urigine du numme

[modìfica | modìfica wikitèsto]

Etae cuntempurania

[modìfica | modìfica wikitèsto]

Evulusiun demugrafica

[modìfica | modìfica wikitèsto]

Abitanti censîi[11]

Minuranse furèste

[modìfica | modìfica wikitèsto]

Dandu amentu a l'ISTAT, au 31 de dixèmbre du 2023 a Barestin i ghe sun 18 residenti furèsti[12].

Cugnummi ciü difüxi

[modìfica | modìfica wikitèsto]

I cugnummi ciü difüxi a Barestin i sun: Panizza (Paniżża), Rosso (Russu), Richero (Richeru), Ronco (Runcu) e Pastorino (Pastürin)[13].

Posti de interèsse

[modìfica | modìfica wikitèsto]

Architetüre religiuse

[modìfica | modìfica wikitèsto]

Architetüre civili

[modìfica | modìfica wikitèsto]

Architetüre militæri

[modìfica | modìfica wikitèsto]

Scindici de Barestin

[modìfica | modìfica wikitèsto]
A cumüna de Barestin
Perîodo Prìmmo çitadìn Partîo Càrega Nòtte
29 de żügnu du 1988 5 d'avrì du 1990 Pietro Beccaria DC Scindicu [14]
5 d'avrì du 1990 7 de żügnu du 1993 Carlo Ismarro DC Sindaco
7 de żügnu du 1993 28 d'avrì du 1997 Carlo Ismarro PPI Scindicu
28 d'avrì du 1997 14 de mażżu du 2001 Carlo Ismarro PPI Scindicu
14 de mażżu du 2001 30 de mażżu du 2006 Ubaldo Pastorino lista civica Scindicu
30 de mażżu du 2006 16 de mażżu du 2011 Italo Panizza lista civica Scindicu
16 de mażżu du 2011 6 de żügnu du 2016 Gabriella Ismarro "Un futuro per Balestrino"
(lista civica)
Scindicu
6 de żügnu du 2016 4 d'utubre du 2021 Gabriella Ismarro "Un futuro per Balestrino"
(lista civica)
Scindicu
4 d'utubre du 2021 in carega Stefano Saturno "Balestrino oggi"
(lista civica de centru-driccia)
Scindicu
Notte au testu
  1. Dicciu [bareʃ'tiŋ]; [bares'tiŋ] in tuiranin e carporu; [baɹεʃ'tiŋ] in Èrli e a Castrevegliu
  2. A Türan cunusciüu cumme Rian de Baresciun
Notte bibliugrafiche
  1. 1,0 1,1 1,2 (IT) Cumüna de Barestin, Statuto (PDF), in sce dait.interno.gov.it. URL consultòu o 7 arvî 2024.
  2. 2,0 2,1 Dætu Istat - Pupulasiun residente au 31 d'utubre du 2023.
  3. Clascificaçion sismica (XLS), in sce protezionecivile.gov.it.
  4. Lézze 26 agósto 1993, n. 412, alegòu A, Tabélla di gràddi/giórno di Comùn pe Región e Provìnsa (PDF), in sce efficienzaenergetica.acs.enea.it, 1 màrso 2011, p. 151. URL consultòu o 25 arvî 2012.
  5. (LIJIT) Angelo Gastaldi, Nummi de sittè, paisi e lucalitè, in De tüttu in po', Arbénga, Edizioni del Delfino Moro, 1996, p. 120.
  6. Zunino, 2015, p. 12
  7. Zunino, 2015, p. 13
  8. 8,0 8,1 Gallea & Lertora, 2005, pp. 10-11
  9. Zunino, 2015, pp. 12-13
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 Zunino, 2015, p. 16
  11. Statistiche I.Stat ISTAT  URL cunsürtàu u 30-12-2023.
  12. (IT) Bilancio demografico popolazione straniera al 31 dicembre 2023, in sce demo.istat.it. URL consultòu l'11 arvî 2024.
  13. (IT) I cugnummi ciü difüxi cumün pe cumün, Barestin, in sce cognomix.it. URL consultòu l'11 arvî 2024.
  14. U s'è demisciu daa carega

Ætri prugètti

[modìfica | modìfica wikitèsto]

Liammi de föra

[modìfica | modìfica wikitèsto]
Contròllo de outoritæVIAF (EN158472888 · LCCN (ENn2003045136 · WorldCat Identities (ENn2003-045136