A Prìa

PR	Sta pagina chi a l'è scrita in priéze

A Prìa comùn
A Prìa – Veduta Panuràmma da maîna da Prìa
Localizaçión
Stâto	Itàlia
Región	Liguria
Provìnsa	Savuna
Aministraçión
Scìndico	Luigi De Vincenzi (lista sivica de sentru-sinistra "Pietra. Sempre!") da-o 27-5-2019
Dæta de instituçión	1861
Teritöio
Coordinæ:	44°08′55.49″N 8°16′58.14″E
Altitùdine	3 m s.l.m.
Superfìcce	9,88 km²
Abitanti	8 715 (30-6-2019)
Denscitæ	882,09 ab./km²
Fraçioìn	Ransi
Comùn confinanti	Bardenèi, Buisàn, Borzi e Veéssu, Giüstexine, Löa, U Tû
Âtre informaçioìn
CAP	17027
Prefìsso	019
Fûzo oràrio	UTC+1
Còdice ISTAT	009049
Cod. cadastrâ	G605
Targa	SV
Cl. scìsmica	zöna 3 (sismicitæ bàssa)
Cl. climàtica	zöna C, 1 285 GG
Nomme abitanti	priézi
Sànto patrón	San Nicola de Bari
Giórno festîvo	6 dixenbre
Cartògrafîa
A Prìa
A Prìa – Mappa Pusisiùn du cumün da Prìa in-ta pruvinsa de Savuna
Scîto instituçionâle

A Prìa (ascì sulu Prìa, scrîta ascì A Prîa, in bardenollu A Préja, in zenéze A Prïa, in italiàn Pietra ligure) a l'é 'na sitê de 8 715 abitànti in-ta Pruvinsa de Savùna (dêti agiurnê a-u 2019).

Geugrafîa

• 

  U Mö di Mainê d'Italia

• 

  Panuràmma de Borzi e da Prìa

• 

  U turente Maémua

• 

  Âtra vista du Maémua

• 

  Panuàmma du quartê a-u de là da scciumêa, versu Borzi

A sitê a se tröva in-ta Rivêa ligüre de Punènte e a cunfina cùn U Tû e Giüstexine a nord, Bòrzi e Veresso a levànte, Löa a punènte e Bardenèi, pe in sùlu puntu, a nord-ovest. U l'è u séntru ciü pupulusu da vaâ da scciumêa Maémua. L'è suvrastâ da-u munte Càrmu de Löa e da-a còlla du Trabuchettu. A gh'a poi üna frasiùn, ciamâ "Ransi" (o ascì Ransci, Ranzi in italiàn)

Stòja

«O da Prìa, scciappa e pòrte e portale vìa.»

E prìmme testimuniànse riguardu a in insediamentu ümàn in-ta zòna da Prìa sun de l'epuca du Neulticu, ste chi e sun stête ritruvê in sciu mùnte du Trabuchettu, in-ta cavérna de Féne (ch'u u vö dî, lucalmènte, fàte). Prubabilmente e primme custrusiui e insediamènti stabili i deriveréan da i Rumen, chi i l'hàn cunquistòn a zòna dürante a segunda guêra punica, cunbatèndu cuntru i Ligüri Ingauni, aleê di Cartaxineizi; in te l'àia da Pria quésti l'avéivan fêtu passâ da chì a vìa Julia Augusta, che a cunduxeva vèrsu a Frànsa. Ancöi de quéstu u nu rèsta però nìnte, scicché e sun stête truvê de munéte paragunabili a quéll'epuca. Se pö dunca cunprende l'impurtansa de quéstu insediamèntu, a-a metê da stradda fra Vada Sabatia (aù Vuê) e Albingaunum (Arbenga).

In-tu periudu de l'etê de mézzu a cumènsa a utegnî ina mazû inpurtansa ecunòmica, a passa dunca sùtta a Marca Arduinica da-u X seculu, pòi ai Bocheri e a-a fìn sùtta a-i Del Carretto. Cuntenpuraneamènte u vegne custruiu u castéllu, ancù vixìbile a-a giurnà d'ancö, ch'u se ìssa in sce in spérun ruciuzu, pòcu luntàn da-u sentru stòricu prieze.

In te l'ànnu 1216, sutta Enrico II Del Carretto, u castéllu u vegne dunàu a-a Diocexi de Arbenga, faxendulu diventà a residensa provizôja du viscuvu ingàunu, a l'epuca Oberto II. Da chì a vegne custruîa in-tu XII seculu a rexidènsa estìva di viscuvi, vixin a-u paîze. Cun a növa pruprietê e vegnan ascì investîe risurse pé a ristruturasiùn de l'àntigu nucleu du burgu.

Cun l'attu du 17 de dixenbre du 1385, u pàppa Urbano VI u dûna i pusedimènti da diocexi a-a Repübbrica de Zena, pé vìa de l'agiüttu utegnüu quande u se truvava asediàu a Nocera, da-u re de Napuli Carlo II d'Ungaîa.

A cumunitê prieze a vegne cuscì rètta da 'n statütu appruvòn a Zena l'ànnu dòppu: questa lézze u cunprendeva nu sùlu A Prìa, ma ascì Tujàn, Buisan, Giustexine (anéssu da-u 1448), Vèrsi de Löa e Borzi.

U cumènsa cuscì in periudu de cualisiùn cun Zena, tantu che i paîzi du capitanòn prieze i l'han furnìu cuntingènti militâri in ciü ocaxùi, cumme diferenti bataggie cuntru u Marchezon de Finâ (in-tu 1447) o cuntru u Marchezon de Sucaêlu (in-tu 1625), rimanèndu sùtta a-a duminasiùn Zeneze fìn au 1797.

Cun a cunquista de Napuleun a pàssa difatti in-ta Repübbrica Ligüre e da-u 1804 au 1814 a vegne anessa a-i dumini Fransezi. In-tu 1815 a vegne inglubà in-ta pruvinsa d'Arbenga du Regnu de Sardegna, cumme vusciüu da-u cungressu de Vienna du 1814, e cuscì a pàssa in-tu 1861 au Regnu d'Italia; da-u 1863 a pìggia a denuminasiùn ufisiâle de "Pietra Ligure". Fra u 1859 e u 1927 a sitê a l'éa pàrte du sircundâiu de Arbenga, dunde a l'éa sede du lucâle mandaméntu, poi in-ta növa Pruvinsa de Savùna, in-tu 1946 a divegne pàrte da Repübbrica italiâna. I ürtimi agiustamènti pé u teritôiu i sun stêti du 1928 quande a végne sciurbîa a municipalitê supressa de Rànsi Prìa, ch'u divégne frasiùn cumünâ.

Abitanti

Evulusiùn demugrafica

Abitanti censê

Minurànse furèste

Dandu amentu a-i datti Istat a-u 31 de dixenbre du 2017, i furèsti rexidenti a-A Prìa i sun 901.

Pòsti de interesse

I quattru cànti

• 

  A Nunsiâ, stemma

• 

  A géxa da Nunsiâ cun a ciàssa

• 

  Stemma da Ciassa Veggia

• 

  Scurciu da Ciassa Veggia

• 

  Stemma du Fossu

• 

  Vista da Ciassa du Fossu

• 

  Ajetta, stemma

• 

  U riùn de L'Ajetta

Storicamènte u burgu da Prìa u l'è spartîu in quattru quartê: A Ciassa Véggia, A Nunsiâ, L'Ajetta e U Fossu, questu u l'avégne fin da-u mediuévu.

A Nunsiâ

U l'è u quartê c'u cunprènde e abitasiùi aturnu a a géxa da Nunsiâ, u primmu che u se incuntra rivàndu da Löa, stu chi u cunprènde A Ciàssa da géxa e a ciscì dîta "Stradda da Stasiùn" (cun a relatìva ciàssa), ciü u Caruggiu de l'Ospeâ e u Caruggiu da Crovea (ideàle prusecusiùn de quellu di Crôvi).

U Fossu

U l'è u quartê de mezzu fra a Nunsiâ e A Ciassa Veggia, u sò nucleu u l'è in-ta Ciassa du Fossu, dunde a se tröva ascì u palassu cumünàle, da chi i pàrtan diferenti caruggi zà mensciunê, de lungu cun e carateristiche pòrte medievàli, che e sun quelle du Fossu (versu u caruggiu di Quattru Canti), du Furnu (versu l'Atôiu) e du Purtin (I Crôvi). Au fundu da ciàssa se tröva ascì ina scâa ch'a munta versu a Stradda Statale Aurelia, numinâ dai priézi "Darê pâ mü", o ascì "A Stradda Rumana".

A Ciassa Véggia

A l'è a burgà nâta aturnu a l'Atôiu da cunfraternita di Giànchi, prubabilmènte a parte ciü véggia de tütta a Prìa, u cunprende nu sulu a ciasétta, ma ascì quélla dîta da Rivàssa, ai péi du castéllu, u Caruggiu di Crôvi (in-ta sò parte ciü a levante), u Caruggiu de l'Atôiu (famùzu pé i lucàli e e bütéghe di artigién), u Caruggiu de Mézzu, u Caruggiu du mercòn, di Quattru canti (dunde u gh'è l'incruxu cun i stemmi di quattru riùi), quellu seròn e quellu guersu.

I ürtimi dùi i sun i ciü particulâri, scicumme che u primmu u l'è u sulu ad avê cumunicasiùn cun sulu in àtru caruggiu (quellu di quattru canti), mentre l'àtru u nu u l'hà prusecusiùn, difarti u parte da-u Fossu e rìva au Caruggiu du Mercòn, truvanduse de rinpettu a müàggia de l'atôiu.

L'Ajetta

L'Ajetta u l'è u quartê ciü mudèrnu du burgu da Prìa, custruìu aturnu au XVII seculu e ciamòn cuscì pé l'aja sutî ca sciùscia da a maîna, gravemènte lexiunòn in-ta Segunda Guêra Mundià, u l'è stêtu custruìu turna doppu u cunflittu, da vegghe dunca u castéllu da Prìa, ai cunfin cun A Ciàssa Veggia, u cine-teâtru Moretti e a ciasetta du Caruggiu du Teâtru, cun i ségni du zudìacu.

Architetüe religiuze

• 

  Gêxa du Sucûrsu

• 

  L'Atôiu di Gianchi, in-ta Ciàssa Veggia

• 

  A baxìlica de San Nicolo in-ta Ciàssa Növa

A livéllu religuzu u teritòiu da Prìa u l'è parte da diocexi de Arbenga e Inpéria, divizu fra tréi parocchie: San Nicolò (sentru da Prìa), Nostra Scignùa du Sucûrsu (quartê a-u de là da scciumêa) e San Benardu (frasiùn de Ransi).

Gêxe da Prìa

• Baxilica de San Nicolò, a se tröva in-tu burgu da Prìa, in-ta Ciàssa Növa. Custruìa in sce u prugèttu du zenéze Giovanni Battista Montaldo fra u 1750 e u 1791, poi interutti cun Napuleùn, e a a fìn termê cun a benedisiùn du 1891. Da l'ànnu 1992 a l'è stêta elevâ a baxilica minû da-u vescuvu de Arbenga, in ocaxiùn di 200 ànni de vìtta.

• Atôiu di Giànchi, a se tröva in-tu burgu da Prìa, in-tu quartê da Ciassa Veggia, a l'éa l'antiga parocchia du sitadìna. A primma strutüa da paruchiale a saiéva stêta custruìa sutta a Gaudenzio, aturnu au 465, ciü vixìna a au castéllu. Quella udièrna a l'è du 885, rumànica, da-u 1791 abandunâ, a cauza da custrusiùn da növa. Sucescivamènte a se trasfurma inte l'Atôiu di disciplinê. Fra u 1976 e u 2006 scunsacròn, divegnüu "auditorium". Da quell'annu u l'é sede d Cunfratèrnita (o cazàssa, in zenéze) de l'urasiùn e da mòrte, dîta ascì di négri.

• Atôiu da Santiscima Nunsiâ, in-tu quartê che u porta u paéggiu numme, sede da Cunfraternita di Rusci (o de Santa Cateîna) Nasciüa cumme gêxa ligâ au cunventu lucâle in'tu 1519, a nasciéva in sce 'na strutüa du Duxéntu-Trexentu. Cun a caâ di fransezi a vegne trasfurmâ in-tu 1799 in depoxitu. Restaurâ cun a fìn de l'Öttusentu, a prezenta quattru presiùsi ātê de marmu. Da-u 1979 a l'è séde da cunfraternita.

Gêxa du Sucûrsu

U l'è u Santuâiu dedicòn a a Nòstra Scignùa du Sucûrsu, erètta dai muneghi minuri franceschén, se sà che a l'éa zà prezènte in-tu XIV seculu, prubabilmente sutta furma de capeletta, anpliâ in-tu 1548: sta côsa chi a fà diventâ üna de gêxe ciü inpurtànti d sitê, scicché in-tu 1969 a l'è paruchiàle, pé u quartê da Prìa au de là du Maémua.

Gêxe de Ransi

• Gêxa da parocchia de San Benardu, a se tröva a Ransi, in-tu burgu da frasiùn, custruìa a partì da-u 1615, quande a vegne erètta a paruchiale pé destaccamèntu da San Michê de Giustexine.

• Gēxétta de San Bastiàn, in-ta frasiùn de Ransi.

• Gēxétta di Sant'Antoniu, a dà u numme a a burgâ, che in-tu dialettu lucale a se ciamma Dransciù.

• Gēxétta de Santa Libera, a dà u numme a a burgâ, che in-tu dialettu lucale a se ciamma Caselle.

• Gēxétta da Santiscima Cuncesciùn, a dà u numme a a burgâ che in-tu dialettu lucale a se ciamma Dranzù.

Munumenti selebratîvi

• 

  U munumentu vixìn ai cantê navâli

• 

  Staua a San Giuzeppe

• 

  A Prìa, l'elica (Ajetta)

• 

  A funtàna in sce l'Aurelia

• 

  U pignun da nàve naufragà

• 

  Munumentu ai chêiti

• Munumentu de brunzu dedicòn a i chêiti da Primma Guêra Mundiâ, fabbricòn da-u zeneze Bartolomeo Ratto, u l'é stêtu inauguròn u 5 lüggiu del 1925.

• Inno al lavoro, de frunte a a stasiùn da Prìa, u raprezenta in cunbatènte, cun in man u gladiu.

• Munumentu dedicòn a l'armatù Ignazio Messina, c'u dirizéva i cantieri navàli lucali. A statua a se tröva vixìn a i veggi lucali da strutüa, ancöi parsialmènte deruchê.

• Munumentu ai alpìn, u l'éa in-ta ciàssa da Stradda da Stasiùn, dedicòn alpìn chêiti da Vaâ du Maémua, inauguròn in-tu 1997, u l'è stêtu levòn cun a ristrutturasiùn da ciàssa.

• Munumentu ai chêiti in sciu travaggiu, a a Nunsiâ, in-ta ciassa de frunte a a gêxa, a l'è caraterizâ da 'n àncua dunâ dai cantiéri navâli in-tu 1981.

• Munumentu a Don Chisciotte da Mancia, custruîu da Camillo Cirib, architettu priéze, aturnu au 1970.

• Munumentu aa mamà, vixìn a a maîna, custruîa da-u scultû israeliàn Laci Freund, cun 'na particulare tecnica de lavurasiùn du sementu. U raprezenta l'immagine de ina mamà cun sò fîu. A l'è di primmi ànni '70, e a fa parte da culesiùn de opere del'artista, prezènti in ciü sitê du mundu, cumme ascì Pariggi.

• Munumentu a San Giuzeppe, a l'Ajetta, u l'è parte da culesiùn de Laci Freund, cumme quéllu dedicòn a a mamà.

• Munumentu a Giuzeppe Verdi. U l'è in bustu de brunzu c'u se tröva in-ta passeggiâ da maîna, chi, ina 'otta u se truvàva u teâtru de l'Ajetta, cacciàu zü düante a Segunda Guêra Mundià.

• A növa funtàna da maîna, inaugurâ u 4 de zügnu du 2000, in-tu ciassà De Gasperi, li vixin a se tröva ina rapresentasiùn c'a tegne memoja di partigién a cüa de Ana Poggi, artista Uruguayàna de urigini priézi.

• Büstu de papa Giuvanni XXIII in marmu giancu, in Via Oberdan, vixin aa gêxa de Sant'Anna.

• Pignun de l'elica de 'na nave mercantîle italiana a se tröva lì aa memòja de quantu accadüu, scicché sta chi a l'à afundâ pé via de in summergibile, in-tu 1918 mèntre a passàva vixìn aa costa.

Architetüe sivili

• Palassu Golli, scituòn in ta ciassa du Fossu, ancöi u palassu cumünàle. U g'ha in pregevule purtà in prìa de Finâ du XV seculu, surmuntòn da dui medaggiui, chi i raffigüan l'inperatû rumàn Antonino Pio e sö muggié, rizalènti a-u II seculu.

• Palassu Leale-Franchelli, in-tu quarté de l'Ajetta, ai cunfin cun quellu da Ciàssa Veggia, vixìn au castéllu. L'edifissiu u l'è stêtu rexidensa di cunti arbenganézi, poi da famiggia Arnaldi, Garibado, poi Leale e Franchelli. A strutüa a l'è de urigine Settesentesca, cun e sàle affreschê da Antonio Novaro, pitû savuneze..

• Cìne-Teâtru dedicòn a "Guido Moretti". U primmu teâttu edificòn aa Prìa u se truvàva a l'Ajetta, dunde aù u se tröva a stattua de Verdi. Derucòn cun a Segunda Guêra, u vegne demulîu du 1951, riedificòn da-u làttu du castêllu, u cunta aù ciü o ménu 800 posti, cun galerîa e bar internu, u l'è dedicon a Guido Moretti, storicu diretù da banda lucale, fundà in-tu 1518. Seròn fra i ànni 80 e u 2007 u l'è stêtu turna avèrtu doppu in lungu restauru.

• Usservatôiu de Castagnabanca, fundòn in-tu 1985 fin a quande u l'éa in pîna ativitê u l'éa ün di ciü inpurtanti de tütta a regiùn, se tröva in-ta lucalitê de Castagnabanca, ai cunfin cun Löa.

• U Gumbu, a l'è in gumbu trasferîu da Barestìn, se tröva in-ta zòna da maîna, u saieva rizalènte a-u XVIII seculu.

• Punte da Madunetta, antigu punte rumàn a schîna d'âze, restauròn du 1695, ruvinòn da a pîna du Maémua du 1933 u cunèrva ancù u primmu arcu de levànte e a nicchia cun a madunetta, c'u ghe da u numme.

U Castéllu

A A Prìa u se tröva in castellu medievâle, custruîu pé diféndise dai Saracén e dai Barbari. A particularitê de sta furtificasiùn chi a l'è dêta da a pusisiùn strategica, custituîa da in sperùn de ròccia, ideàle pé cuntrulâ i cumèrci in sciü mâ Ligüre, grassie ascì a-a vixinànsa cun a Via Julia Augusta e l'Aurelia. Döveòn dai Bizantìn e poi dai Lungubardi, poi passòn in-tu XIV seculu dai viscuvi de Arbenga ai Zenezi.

Ecunumîa

Se ina 'otta u prinsipâle setûre ecunomicu u l'éa ligòn ai cantê navâli, serê in-tu 2000, doppu 84 ànni de ativitê, aù l'ecunumîa a se bâza survatüttu in sce u turismu stagiunâle d'estê. Atìva ascì a cultivasiùn de sciùe e quell agricula. Versu l'entrutèra e se trövan ciànte da frütu e urìve.

Cultüa

• 

  In cartellu bilinguistegu in italian e ligure

• 

  U Cartellu du carugettu di muin

• 

  Salita de Santanìn, cartellu

Dialettu Prieze

U dialettu parlàu aa Prïa (priéze) u fà parte du Ligure de sentru punénte, e u l'influensa ascì e parlê vixìne, sun de stànpu prieze, infatti e variànti de Giustexine, U Tû, Magiö. Pé valurizà 'sta variànte a l'è stêta finansiâ in opéra de cartelunistica bi-linguistica.

Priéze	Arbenganeze	Finaléze	Zeneze (grafìa ufisià)
Bricòcculu	Ba(r)icòccu	Bricoculu Armugnìn	Bricòcalo Armognìn
Cuxîna	Cuxìna	Cuxìna	Cuxìnn-a
Mercôn	Mercàu	Mercô	Mercòu
Pólu	Pà(r)u	Pôlu	Pâlo
Pûxu	Pòxu	Arböia	Poîscio
Scciümmêa	S-ciümme	Sciümme	Sciùmme

Istrusiùn

Scöe

E scöe prezènti in-tu teritòiu cumünàle da Prìa (da l'asìlu ae meddie) e sun ragrupê sutta au istitutu cunprenscìvu da Prìa, che u cunprende ascì e scöe de Giustexine, U Tû e Magiö. In-tu specificu e elementâri e sun dedichê a Papa Giovanni XXIII e au mêgu G. Sordo. U gh'è in sulu cunplessu de meddie, dedicòn a Guglielmo Oberdan. A sti chi a va zunta a sede destaccâ de l'Üniverscitê de Zena, inte l'ospêa de Santa Curuna, pe e discipline lighê aa mēxîna.

Bibliuteche

A Prìa a gh'è ascì ina bibliuteca sivica, che a porta u numme de Silvio Accame, de pruprietê cumünàle.

Cuxina

A cuxina tipica lucâle a l'è prinsipalmente de mâ, dunde se pònan tastâ pietànse tipiche cumme i raviöi au tuccu, u brandacujun, fin ai fugassìn. Ün di dûsi peò ciü antîghi a l'è de següu a Turta de sücca, prepaâ zà antigamente düante l'invernu (da Tütti i Sànti fin a Denâ).

Aministrasiùn

Perîodo		Prìmmo çitadìn	Partîo	Càrega	Nòtte
25 lüggiu 1988	8 setenbre 1990	Mario Robutti	PSI	Scindicu
8 setenbre 1990	7 zügnu 1993	Nicolò Tortarolo	Democrasia Cristiana]]	Scindicu
18 zügnu 1993	28 arvî 1997	Daniele Negro	Lega Nord	Scindicu
28 arvî 1997	14 mazzu 2001	Giacomo Accame	Lega Nord	Scindicu
14 mazzu 2001	3 zügnu 2003	Giacomo Accame	lista sivica de sentru-destra	Scindicu
3 zügnu 2003	14 zügnu 2004	Ugo Taucer		cumissàiu strurdinâiu
14 zügnu 2004	8 zügnu 2009	Luigi De Vincenzi	lista civica di sentru-sinistra	Scindicu
8 zügnu 2009	26 mazzu 2014	Luigi De Vincenzi	Pietrese (lista sivica de sentru-sinistra)	Scindicu
26 mazzu 2014	27 mazzu 2019	Avio Valeriani	Per Pietra (lista sivica de sentru)	Scindicu
27 mazzu 2019	in carica	Luigi De Vincenzi	Pietra. Sempre! (lista sivica de sentru-sinistra)	Scindicu

Feste e fêe

• Cunfögu: Manifestasiùn c'a se tegne tütti i ànni a dumenega prìmma de Natàle inta "Ciàssa Véggia" (o, segundu a tupunumastica italiàna, "Piazza La Pietra"), l'è stà inpurtà dai zenezi e a prìmma selebrasiùn a l'è datà aturnu au 1385 quande a sitê l'è intrâ inta Repubrica Zeneize, inisialmènte presension da i "consoli" e u pudestà sitadìn, ancö cun u scindicu, che sende u fögu assèmme a diferenti priezi chi se sùn distinti in te l'ànnu passàu.

•Festa du miràculu de San Nicolò: a l'è a mazû ricurènsa religiuza du paîze, c'a végne festezà da-u 1525, quande a pupulasiùn prieze a l'éa stêta decimà da a peste. I abitànti supravisciüi l'aveivan seròn e öttu pórte de e mîage, metendu ascì inte mài de 'n'antiga rapresentasiùn de légnu raprezentante sàntu de Mira (dipinta in-tu 1494 da-u pitû zeneze Barbagelata) e ciâvi xa sitadìn; i abbandunàn dunca u burgu scapàndu inte 'na zòna ciü a mùnte, vixin au Trabuchettu, ancùa ciamà ancö Baracchini, perché chi e l'éan stê custruîe e növe chè, sutta furma de baracche.

A a matìn de l'8 de lüggiu u sönnu de e canpàne de l'antîga gexa du burgu turnàn a svejâ e génte: essendu u sentru quexi cunpletamente abandunón i supravisciüi i vân a vegghe côse u stâva sucedéndu, truvàndu a vixùn de in véggiu cun in mantéllu cardinalissiu in sce a tûre du canpanìn.

Üna vòtta muntài in sce a tûre questi i trövan l'inprunta de 'na màn in sce a canpâna: segùndu a tradisiùn quélla du sàntu. A cumunitê a l'axeva cuscì decîzu che 'sta dàtta chi a duveva ésse sènpre festezà, cumme dîxe a làpide 'mîssa inta gêxa udièrna. Da quéllu mumentu lì a festa a l'è senpre stæta sulenizà, ancù ancö e sönan e dùi uriginâli canpâne de l'ànnu 1505, generalmente se fà a festa in-tu sentru stòicu, cun fêe, mercatìn e a celebrasiùn religiuza, curunà cun a prucesciùn sulenne cun i purtatùi de crìsti chi i vegnàn da tütta a regiùn e nu sûlu, 'cunpagnàndu l'àrca du sàntu (opéa statüaia zeneze da fìn du XVII seculu) portà a spàlla. In 'sta rapresentasiùn chì San Nicolò u l'è raprezentàu cun (cumme cuntùrnu) da angiui e da-u pudestà lucâle, c'u dûna e ciâvi uriginâli de fêru da sitê.

• Sàgra du vìn Nustralìn, urganizà da-u Circulu di Zuéni de Ransi, a l'è l'anuàle festa canpèstre c'a se tegne da-u primmu dòppu-guêra. Da-u 2010 a l'è stêta inaugurâ a növa strutüa fìssa ai péi du Còlle da Madunìna, cun ina beliscima vìsta panuràmica insce a maîna.

• D'in tréi ànni in tréi anni a se tegne A Prìa in sciù e l'insciuâ de Ransi, üna de ciü inpurtanti manifestasiùi de stu anbitu chi, c'a prezenta pé e stràdde du burgu i "quaddri flureâli" a téma, purtài chi da tüttu u mundu.

• Dolcissima Pietra, üna de ciü inpurtanti manifestasiùi ligüri pé i dùsi e a ciuculàta: inte tütte e ciàsse du burgu ghe sun dunca banchetti de espusisiùn cun e aziènde du setùre e ascì demustrasiùi de pastisserîa.

• L'Ürtima ciunba: manifestasiun ch'a se tegne tütti i ànni a-i 31 de dixenbre, u raprezenta l'ürtima nöâa de l'annu. A vegne urganizâ da l'asuciasiùn Masci e dai lucali bagni giardìn, a partì da-u 1993.

Vie de Cumünicasiun

A stasiùn da Prìa

A Prîa a l'è traversâ da Stradda Nasiunâle SS1 Aurelia, che a culéga cun Borzi a levante e cun Löa a punènte.

Inta frasiùn de Ransi u se tröva u cazellu de l'autustradda A10, mentre inta zòna da maîna a se tröva a stasiùn feruviària, in sce a linea Zena-Vintimiggia. A l'è poi culegâ cun Giustexine grassie aa SP 24 Prìa-Giustexine, mèntre cun Magiö e u Tû pé a SP 4 Prìa-Tû-Magiö.

Âtri prugètti

Altri progetti

• Wikimedia Commons

• Wikimedia Commons a contêgne di files in sce A Prïa

Contròllo de outoritæ	VIAF (EN) 5157148632943630630009 · WorldCat Identities (EN) 5157148632943630630009